Каўказская армія (Першая сусветная вайна)

У паняцця ёсць і іншыя значэнні, гл. Каўказская армія.

Каўказская армія — агульнавайсковае аператыўнае аб'яднанне (палявая армія) на Каўказскім тэатры ваенных дзеянняў падчас Першай сусветнай вайны.

Каўказская армія (палявая) Кав.А
Гады існавання	ліпень 1914 года — май 1918 года
Краіна	Расійская імперыя
Уваходзіць у	гл. спіс франтоў
Тып	армія
Дыслакацыя	Каўказская ваенная акруга
Удзел у	Першая сусветная вайна (1914—1918)
Камандзіры
Вядомыя камандзіры	гл. Галоўнакамандуючыя

Пазіцыі рускай арміі пад Сарыкамышем 1914 год

Скарочанае найменне — Кав. А.

Склад

У 1914 годзе:

• Палявое ўпраўленне (штаб)
• Часці армейскага падпарадкавання
• 1-ы Каўказскі армейскі корпус
  • дзве пяхотныя дывізіі (20-я і 39-я)
  • Кубанская пластунская брыгада
  • 1-я Каўказская казачая дывізія
• 2-і Туркестанскі армейскі корпус
  • дзве стралковыя брыгады (4-я і 5-я Туркестанские)
  • Закаспійская казачая брыгада

Перад пачаткам ваенных дзеянняў Каўказская армія была раззасяроджаная на дзве групы ў адпаведнасці з двума галоўнымі аперацыйнымі напрамкамі:

• КарскІ кірунак (Карс — Эрзерум) — каля 6 дывізій у раёне Ольты — Сарыкамыш,
• Эрыванскі кірунак (Эрывань — Алашкерт) — каля двух дывізій, узмоцненых значным лікам конніцы, у раёне Ігдыря.

Флангі прыкрываліся невялікімі атрадамі сфармаванымі з памежнай варты, казакоў і апалчэння: правы фланг — кірунак уздоўж Чарнаморскага ўзбярэжжа да Батуму, а левы — супраць курдзкіх раёнаў, дзе з абвяшчэннем мабілізацыі туркі пачалі фармаваць курдскую ірэгулярную конніцу, і персідскага Азербайджана.

Усяго Каўказская армія налічвала каля 153 батальёнаў, 175 казацкіх сотняў і 350 гармат. Ёй супрацьстаяла 3-я турэцкая армія (каля 100 батальёнаў, 35 эскадронаў, 244 гарматы).

У красавіку 1917 года Каўказская армія была ператворана ў Каўказскі фронт, але ў складзе гэтага фронту была зноў сфарміравана Каўказская армія.

На канец 1917 года армія мела ў сваім складзе:

• упраўленне
• I Каўказскі армейскі корпус
• IV Каўказскі армейскі корпус
• V Каўказскі армейскі корпус
• VI Каўказскі армейскі корпус
• VII Каўказскі армейскі корпус
• II Туркестанскі армейскі корпус
• Каўказскі кавалерыйскі корпус

У складзе

• Каўказскай ваеннай акругі
• з красавіка 1917 года Каўказскага фронту

Галоўнакамандуючыя

На пачатковым этапе галоўнакамандуючым Каўказскай арміі быў каўказскі намеснік і галоўнакамандуючы войскамі Каўказскай ваеннай акругі генерал-ад'ютант І. І. Варанцоў-Дашкоў. Ён, аднак, удзелу ў распрацоўцы аперацый і кіраўніцтве войскамі практычна не прымаў, перадаўшы камандаванне арміяй свайму памочніку генералу А. З. Мышлаеўскаму, затым генералу М. М. Юдзенічу.

• 30.08.1914 — 23.08.1915 — генерал ад кавалерыі І. І. Варанцоў-Дашкоў;
• 23.08.1915 — 02.03.1917 — генерал ад кавалерыі Вялікі князь Мікалай Мікалаевіч Малодшы;
• 03.03.1917 — 03.04.1917 — генерал ад інфантэрыі М. М. Юдзеніч.

Камандуючыя

• 24.01.1915 — 03.03.1917 — генерал ад інфантэрыі М. М. Юдзеніч;
• 03.04.1917 — 11.09.1917 — генерал ад інфантэрыі Міхаіл Аляксеевіч Пржэвальскі;
• 05.06.1917 — 16.06.1917 — ЧВА генерал ад кавалерыі Мікалай Мікалаевіч Баратаў;
• 18.06.1917 — 24.10.1917 — генерал ад інфантэрыі Уладзімір Уладзіміравіч Дэ-Віт;
• 02.10.1917 — ??.03.1918 — генерал-лейтэнант Ілля Зурабавіч Адзішэлідзэ.

Літаратура

• Залесский К.А. Кто был кто в Первой мировой войне. — М.: АСТ, 2003. — 896 с. — 5 000 экз. — ISBN 5-271-06895-1.

Спасылкі

• Сусветная гісторыя. Першая сусветная вайна (студзень — май 1915 г.)