Мануэліна

Мануэліна, дакладней мануэліну (парт.: Manuelino) — стыль у гісторыі архітэктуры Партугаліі XV—XVI стст., нацыянальны варыянт Рэнесансу. Названы па імені караля Мануэла I Шчаслівага (гады праўлення 1495—1521). Гэты час быў перыядам найвышэйшай магутнасці Партугаліі, перыядам яе росквіту як марской дзяржавы. Яна набывае шматлікія калоніі. Партугальцы склалі на морах канкурэнцыю генуэзцам і іспанцам, самым моцным мараходам тагачаснага свету. Звязаны з гэтым эканамічны і культурны ўзлёт знайшоў адлюстраванне ў інтэнсіўным будаўніцтве.

Акно каралеўскага кляштара  (руск.) ў Тамары  (руск.).

У мануэліна змяшаныя элементы готыкі, маўрытанскага стылю  (руск.), Рэнесансу і экзатычных матываў. Можна казаць нават, што ў гэтым стылі выявіўся ўплыў індыйскага мастацтва  (англ.). Гэты стыль выказвае як бы ўражанні еўрапейца, які ўпершыню ўбачыў новы свет і невядомыя краіны. Мануэліна можна параўнаць з іспанскім платэрэска  (руск.), асабліва на ранняй стадыі развіцця. У ім таксама афармленне пабудоў вырашалася на аснове плоскай сцены, багата упрыгожанай дэталямі, але партугальская архітэктура апынулася «сакавіцей» і дынамічней. Яна больш насычана вобразамі і асабліва схільная да дэкарацыі і раскошы.

Архітэктура партугальскага Адраджэння не абмежавалася толькі стылем мануэліна. Пазней у Партугалію пачаў пранікаць італьянскі ўплыў, і ў сярэдзіне XVI ст. нацыянальны стыль змяніўся інтэрнацыянальнымі рэнесанснымі формамі (у творчасці Дыёгу дзі Таралва  (парт.), 1500—1566).

Узоры стылю

У манастыры іеранімітаў.

• Унутраны двор манастыра ў Батальі.
• Прыбудова да раманскай ратонды тампліераў у Тамарскім кляштары  (руск.) (аўтар — Дыёгу дэ Аруда  (парт.)).
• Вежа Святога Вінцэнта або вежа Белен, 1515—1520, (аўтар — Франсіска дэ Аруда  (ісп.), брат Дыёгу дэ Аруда  (парт.)).
• Манастыр іеранімітаў (Жэронімуш) у Белене, пахавальня каралёў і герояў Партугаліі, XVI стагоддзе, Дыёгу дэ Бойтака  (англ.) і Жуау дэ Кастыльё  (англ.).
• Каралеўскі палац у Сінтры («Партугальская Альгамбра»), сярэдзіна XV стагоддзя.
• Кляштар Святога Крыжа  (руск.) ў Каімбры.

Зноскі