Марыяна Аранская-Насау

Вільгельміна Фрыдэрыка Луіза Шарлота Марыяна Нідэрландская, прынцэса Аранская-Насау (ням.: Wilhelmina Frederika Louise Charlotte Marianne von Oranien-Nassau, нідэрл.: Marianne van Oranje-Nassau; 9 мая 1810(1810-05-09)^[1][2], Берлін — 29 мая 1883(1883-05-29)^[3][2], Райнгартсгаўзен^[d], Гесэн) — прынцэса Нідэрландская і Пруская з Аранскай дынастыі. Адрознівалася рэдкай для свайго часу незалежнасцю поглядаў і нетрадыцыйнасцю паводзін.

Марыяна Аранская-Насау
нідэрл.: Marianne van Oranje-Nassau
прынцэса Пруская
Нараджэнне	9 мая 1810(1810-05-09)[1][2] Берлін, Каралеўства Прусія
Смерць	29 мая 1883(1883-05-29)[3][2] (73 гады) Райнгартсгаўзен[d], Эльтвіле-ам-Райн[d], Раён Райнгау-Таўнус, адміністрацыйная акруга Дармштат, Гесэн, Германія
Месца пахавання	Эрбах[d]
Род	Аранская дынастыя
Бацька	Вілем I
Маці	Вільгельміна Пруская
Муж	Альбрэхт Прускі[d][4]
Дзеці	Шарлота Пруская[d], Александрына Пруская[d], Альбрэхт Прускі[d], неназваны сын (памёр у маленстве)[d][5], Лізавета Пруская (смерць у маленстве)[d][5] і Johannes Willem van Reinhartshausen[d]
Узнагароды	Ордэн Святой Кацярыны I ступені
Медыяфайлы на Вікісховішчы

Біяграфія

Марыяна Аранская-Насау — дачка караля Нідэрландаў Вілема I і яго жонкі Вільгельміны Прускай, дачкі караля Прусіі Фрыдрыха Вільгельма II. 14 верасня 1830 года Марыяна выйшла замуж за прынца Альбрэхта, малодшага сына караля Прусіі Фрыдрыха Вільгельма III і каралевы Луізы. У гэтым шлюбе нарадзіла чатырох дзяцей:

• Шарлота (1831—1855), з 1850 замужам за герцагам Саксен-Мейнінгена Георгам II
• Альбрэхт (1837—1906), у шлюбе з Марыяй Саксен-Альтэнбургскай (1854—1898)
• Фрыдэрыка Луіза Вільгельміна Лізавета (1840)
• Александрына (1842—1906), з 1865 замужам за герцагам Вільгельмам Мекленбургскім.

У 1845 годзе прынцэса кінула сям’ю дзеля палюбоўніка, кучара Яханеса ван Росума (1809—1873). 28 сакавіка 1849 года Марыяна афіцыйна развялася з прынцам Альбрэхтам. Яшчэ да гэтага разводу, у час паездкі на Сіцылію, Марыяна нарадзіла ад Росума сына Ёгана Вільгельма фон Райнгартсгаўзена. Пасля нараджэння Марыянай пазашлюбнага сына каралеўскія дамы як Нідэрландаў, так і Прусіі спынілі з ёй любыя кантакты. Пры наведванні Прусіі ёй дазвалялася заставацца на тэрыторыі гэтай дзяржавы не больш як на 24 гадзіны.

Ад маці Марыяна атрымала ў спадчыну палац Каменц у Сілезіі, які пасля падарыла сыну Альбрэхту ў дзень яго вяселля.

У 1855 годзе Марыяна набыла замак Райнгартсгаўзен каля Эрбаха. Займалася падтрымкай мастацтваў, сабрала вялікую калекцыю карцін (больш за 600 палотнаў), якія часткова дагэтуль захоўваюцца ў замку, падтрымлівала маладых мастакоў. У 1870-я гады прынцэса фінансавала ўзвядзенне вежы памяці Вільгельма I Аранскага ў Дыленбургу (вежа Вільгельма).

Памерла ў сваім замку Райнгартсгаўзен і была пахавана ў Эрбаху ў склепе побач з Росумам і іх сынам Ёганам, які памер у 1861 годзе.

Зноскі

1. Marianne van Oranje-Nassau // RKDartists Праверана 9 кастрычніка 2017.

   <a href='https://wikidata.org/wiki/Track:Q17299517'></a>
2. Lundy D. R. Marianne von Nassau, Princess of the Netherlands // The Peerage Праверана 9 кастрычніка 2017.

   <a href='https://wikidata.org/wiki/Track:Q67129259'></a><a href='https://wikidata.org/wiki/Track:Q21401824'></a>
3. RKDartists Праверана 26 жніўня 2017.

   <a href='https://wikidata.org/wiki/Track:Q17299517'></a>
4. (unspecified title) Праверана 7 жніўня 2020.
5. Lundy D. R. The Peerage

   <a href='https://wikidata.org/wiki/Track:Q67129259'></a><a href='https://wikidata.org/wiki/Track:Q21401824'></a>