Паўлінавочкі

Паўлінавочкі, таксама Вочніцы, альбо Сатурніі^[1] (Saturniidae) — сямейства матылёў.

Паўлінавочкі
Паўлінава вока малое (Saturnia pavonia)
Навуковая класіфікацыя
прамежныя рангі Дамен:  Эўкарыёты Царства:  Жывёлы Падцарства:  Эўметазоі Без рангу:  Двухбакова-сіметрычныя Без рангу:  Першаснаротыя Без рангу:  Ecdysozoa Без рангу:  Panarthropoda Тып:  Членістаногія Падтып:  Трахейнадыхальныя Надклас:  Шасціногія Клас:  Насякомыя Падклас:  Крылатыя насякомыя Інфраклас:  Навакрылыя насякомыя Надатрад:  Насякомыя з поўным метамарфозам Атрад:  Матылі Падатрад:  Glossata Інфраатрад:  Heteroneura Надсямейства:  Bombycoidea Серыя:  Saturniiformes Сямейства:  Паўлінавочкі
Міжнародная навуковая назва
Saturniidae Boisduval, 1837
Падсямействы
гл. тэкст
Сістэматыка на Віківідах Выявы на Вікісховішчы ITIS   117551 NCBI   7117 EOL   896 FW   245035

Апісанне

Буйныя або вельмі буйныя матылькі з вялікімі шырокімі крыламі. Размах крылаў большасці відаў сусветнай фаўны — 80-140 мм, асобных відаў да 28 см (самка паўлінавочка геркулес (Coscinocera hercules)). Тулава тоўстае, укрытае пушыстымі валаскамі. На кожным крыле пасярэдзіне па адной яркай вочкавай пляме — т. зв. «паўлінавыя вочкі» (адсюль назва). Вусікі ў самцоў грабеньчатыя (звязана з моцным развіццём нюху — выяўляюць знаходжанне самак за некалькі кіламетраў), у самак кароткапілаватыя. Хабаток недаразвіты (матылі не кормяцца, жывуць да 2 тыдняў). Вусені масіўныя, пераважна зялёныя, са шматлікімі вырастамі і бародаўкамі, акукліваюцца ў шаўкавістых коканах.

Змрочныя і начныя матылькі, самцы больш актыўныя, у некаторых відаў лётаюць днём. Самцы маюць выключны нюх, з дапамогай якога здольныя адшукваць самак па вылучаемым імі ферамонамі на адлегласці да 1 км і больш.

Класіфікацыя

У сямействе вылучаюць наступныя падсямействы:

• Падсямейства:Oxyteninae
• Падсямейства:Cercophaninae
• Падсямейства:Arsenurinae Jordan, 1922
• Падсямейства:Ceratocampinae Harris, 1841
• Падсямейства:Hemileucinae Grote & Robinson, 1866
• Падсямейства:Agliinae Packard, 1893
• Падсямейства:Ludiinae Aurivillius, 1904
• Падсямейства:Salassinae Michener, 1949
• Падсямейства:Saturniinae Boisduval, [1837] 1834

Распаўсюджанне

Больш за 1200 відаў. Пашыраны пераважна ў тропіках Усходняга паўшар'я. Жывуць на раслінах. На Беларусі сустракаюцца 2 віды: паўлінава вока малое начное (Saturnia pavonia), паўлінава вока рыжае начное (Aglia tau).

Некаторых паўлінавочак разводзяць для атрымання шаўкавіны (айлантавы шаўкапрад (Samia cynthia), дубовы шаўкапрад (Antheraea pernyi) і інш.).

Гл. таксама

• Actias isis
• Nudaurelia dione
• Hyperchiria incisa
• Dryocampa rubicunda
• Antheraea helferi
• Graellsia isabellae
• Perisomena caecigena

Зноскі

1. Напісанне Паўлінавочкі, Вочніцы, Сатурніі ў адпаведнасці з БЭ ў 18 тамах., Т.12. Мн., 2001, С.206