Поня (рака)

У паняцця ёсць і іншыя значэнні, гл. Поня.

Поня — рака ў Докшыцкім раёне, правы прыток р. Бярэзіна (бас. Дняпра).

Поня
Характарыстыка
Даўжыня	44,9 км
Басейн	503 км²
Расход вады	3,4 м³/с (у вусці)
Вадацёк
Выток
• Месцазнаходжанне	каля вёскі Крыпулі
• Каардынаты	54°47′13″ пн. ш. 27°37′03,20″ у. д.HGЯO
Вусце	Бярэзіна
• Месцазнаходжанне	каля вёскі Бераспонне
• Каардынаты	54°55′00″ пн. ш. 28°05′41,30″ у. д.HGЯO
Ухіл ракі	0,4 м/км
Размяшчэнне
Водная сістэма	Бярэзіна → Дняпро → Чорнае мора
Краіна	Беларусь
Рэгіёны	Віцебская вобласць, Мінская вобласць
Раёны	Докшыцкі раён, Вілейскі раён
выток вусце

Назва

Назва Поня балцкага паходжання. Адпачатная балцкая форма назвы — *Paniā (Паня́)^[1], *Panjā^[2].

Звязана з латышскім paņa «балаціна», прускім *panjan (> pannean) «балота», літоўскім pania-bùdė «шэры мухамор», літаральна «балотны грыб» (ад budė (не ядомы) грыб). Літоўскае слова са старой яцвяжскай тэрыторыі, таму *panjan «балота» аднаўляецца і для яцвяжскай мовы^[3].

Далей да індаеўрапейскага *pen- «глей, балота, вада», *pon-io «балота»^[4].

Назва Поня значыць «Балотная (рака)».

Балцкую назву мае і правы прыток Поні рэчка Варлынь «Жаб’я (рака)».

Гідраграфія

Даўжыня 44,9 км. Плошча вадазбору 503 км². Сярэднегадавы расход вады ў вусці 3,4 м³/с. Сярэдні нахіл воднай паверхні 0,4 %.

Пачынаецца на паўднёвай ускраіне в. Крыпулі, вусце ў межах в. Бераспонне. Цячэ ў скразной даліне на Докшыцкім узвышшы.

Асноўны прыток — р. Варлынка (справа). Даліна ў вярхоўі трапецападобная, шырынёй 1,5—2,5 км, на астатнім працягу невыразная, пры ўпадзенні ў Бярэзіну зліваецца з прылеглай мясцовасцю. Пойма асушаная, парэзаная густой сеткай меліярацыйных каналаў. Рэчышча каналізаванае, шырынёй ад 6 м да 30 м. Прымае сцёк з сеткі меліярацыйных каналаў.