Прэм’ер-міністр Балгарыі

Прэм’ер-міністр Балгарыі (балг.: Министър-председател на България) — кіраўнік урада Балгарыі.

Прэм’ер-міністр абіраецца і вызваляецца ад пасады Народным сходам. Сход таксама ўносіць змены ў склад урада па прапанове прэм’ер-міністра^[1].

Прэм’ер-міністр накіроўвае і каардынуе агульную палітыку ўрада і нясе за гэта адказнасць. Ён прызначае і вызваляе ад пасады намеснікаў міністраў^[2].

Прэм’ер-міністры Багарыі

Княства Балгарыя (1878—1908)

#	Партрэт	Прозвішча	Пачатак паўнамоцтваў	Канец паўнамоцтваў	Партыя	Спасылкі
Старшыня Савета Міністраў 1879—1908
1		Тодар Стаянаў Бурмоў (1834—1906)	17 ліпеня 1879	6 снежня 1879	Кансерватыўная партыя  (балг.)	[3][4]
2		Архіепіскап Клімент (1841—1906)	6 снежня 1879	7 красавіка 1880	Кансерватыўная партыя  (балг.)	[5][6]
3		Драган Цанкоў (1828—1911)	7 красавіка 1880	10 снежня 1880	Ліберальная партыя  (балг.)	[7][8][9]
4		Петка Каравелаў (1843—1903)	10 снежня 1880	9 мая 1881	Ліберальная партыя  (балг.)	[10][11]
5		Казімір Густававіч Эрнрот (1833—1913)	9 мая 1881	13 ліпеня 1881	беспартыйны	[12][13]
Вакантна (13 ліпеня 1881 — 5 ліпеня 1882)
6		Леанід Мікалаевіч Собалеў (1844—1913)	5 ліпеня 1882	19 верасня 1883	беспартыйны	[14][15]
(3)		Драган Цанкоў (1828—1911) (2-і тэрмін)	19 верасня 1883	11 ліпеня 1884	Ліберальная партыя  (балг.)
(4)		Петка Каравелаў (1843—1903) (2-і тэрмін)	11 ліпеня 1884	21 жніўня 1886	Ліберальная партыя  (балг.)
(2)		Архіепіскап Клімент (1841—1906) (2-і тэрмін)	21 жніўня 1886	24 жніўня 1886	Кансерватыўная партыя  (балг.)
(4)		Петка Каравелаў (1843—1903) (3-й раз)	24 жніўня 1886	28 жніўня 1886	Ліберальная партыя  (балг.)
7		Васіл Радаславаў (1854—1929)	28 жніўня 1886	10 ліпеня 1887	Ліберальная партыя  (балг.)	[16][17]
8		Канстанцін Стоілаў (1853—1901)	10 ліпеня 1887	1 верасня 1887	Кансерватыўная партыя  (балг.)	[18][19]
9		Стэфан Стамболаў (1854—1895)	1 верасня 1887	31 мая 1894	Народна-ліберальная партыя	[20]
(8)		Канстанцін Стоілаў (1853—1901) (2-і тэрмін)	31 мая 1894	30 студзеня 1899	Балгарыя
10		Дзімітр Грэкаў (1847—1901)	30 студзеня 1899	13 кастрычніка 1899	Народна-ліберальная партыя	[21][22]
11		Тодар Іванчаў (1858—1906)	13 кастрычніка 1899	25 студзеня 1901	Ліберальная партыя (радаславісты)	[23]
12		Рачо Петраў (1861—1942)	25 студзеня 1901	5 сакавіка 1901	Беспартыйны	[15][24]
(4)		Петка Каравелаў (1843—1903) (4-ы тэрмін)	5 сакавіка 1901	4 студзеня 1902	Дэмакратычная партыя
13		Стаян Данеў (1858—1949)	4 студзеня 1902	19 мая 1903	Прагрэсіўна-ліберальная партыя	[25]
(11)		Рачо Петраў (1861—1942) (2-і тэрмін)	19 мая 1903	5 лістапада 1906	Беспартыйны
14		Дзімітр Петкаў (1858—1907)	5 лістапада 1906	11 сакавіка 1907	Народна-ліберальная партыя	[26]
15		Дзімітр Станчаў (1863—1940) (в. а.)	12 сакавіка 1907	16 сакавіка 1907	Беспартыйны	[27]
16		Петр Гудзеў (1863—1932)	16 сакавіка 1907	29 студзеня 1908	Народна-ліберальная партыя	[28]
17		Аляксандр Малінаў (1867—1938)	29 студзеня 1908	5 кастрычніка 1908	Дэмакратычная партыя	[27]

Трэцяе Балгарскае царства (1908—1946)

#	Партрэт	Прозвішча	Пачатак паўнамоцтваў	Канец паўнамоцтваў	Партыя	Спасылка
Председатель Совета Министров 1908—1946
17		Аляксандр Малінаў (1867—1938)	5 кастрычніка 1908	29 сакавіка 1911	Дэмакратычная партыя
18		Іван Гешаў (1849—1924)	29 сакавіка 1911	14 чэрвеня 1913	Народная партыя	[29]
(13)		Стаян Данеў (1858—1949) (2-і тэрмін)	14 чэрвеня 1913	17 ліпеня 1913	Прагрэсіўна-ліберальная партыя
(7)		Васіл Радаславаў (1854—1929) (2-і тэрмін)	17 ліпеня 1913	21 чэрвеня 1918	Ліберальная партыя (радаславісты)
(17)		Аляксандр Малінаў (1867—1938) (2-і тэрмін)	21 чэрвеня 1918	28 лістапада 1918	Дэмакратычная партыя
19		Тэадор Тэадораў (1859—1924)	28 лістапада 1918	6 кастрычніка 1919	Народная партыя	[30]
20		Аляксандр Стамбалійскі (1879—1923)	6 кастрычніка 1919	9 чэрвеня 1923	Балгарскі земляробчы народны саюз	[31][32]
21		Аляксандр Цанкоў (1879—1959)	9 чэрвеня 1923	4 студзеня 1926	Дэмакратычная змова	[27]
22		Андрэй Ляпчэў (1866—1933)	4 студзеня 1926	29 чэрвеня 1931	Дэмакратычная змова	[33]
(17)		Аляксандр Малінаў (1867—1938) (3-і тэрмін)	29 чэрвеня 1931	12 кастрычніка 1931	Дэмакратычная партыя
23		Нікола Мушанаў (1872—1951)	12 кастрычніка 1931	19 мая 1934	Дэмакратычная партыя	[27][34]
24		Кімон Георгіяў (1882—1969)	19 мая 1934	22 января 1935	Звяно	[35][36]
25		Пенча Злацеў (1883—1948)	22 студзеня 1935	21 красавіка 1935	Беспартыйны, ваенны	[27][37]
26		Андрэй Тошаў (1867—1944)	21 красавіка 1935	23 лістапада 1935	Беспартыйны	[27]
27		Георгій Кёсеіванаў (1884—1960)	23 лістапада 1935	16 лютага 1940	Беспартыйны	[38]
28		Багдан Філаў (1883—1945)	16 лютага 1940	9 верасня 1943	Беспартыйны	[39]
-		Петр Габроўскі (1898—1945) (в. а.)	9 верасня 1943	14 верасня 1943	Беспартыйны	[27]
29		Добры Бажылаў (1884—1945)	14 верасня 1943	1 чэрвеня 1944	Беспартыйны	[40]
30		Іван Багрянаў (1891—1945)	1 чэрвеня 1944	2 верасня 1944	Беспартыйны	[27][41]
31		Канстанцін Муравіеў (1893—1965)	2 верасня 1944	9 верасня 1944	Балгарскі земляробчы народны саюз	[27]
(24)		Кімон Георгіяў (1882—1969) (2-і тэрмін)	9 верасня 1944	23 лістапада 1946	Звяно

Народная Рэспубліка Балгарыя (1946—1990)

#	Партрэт	Прозвішча	Пачатак паўнамоцтваў	Канец паўнамоцтваў	Партыя	Спасылка
Старшыня Савета Міністраў 1946—1990
32		Георгій Дзімітраў (1882—1949)	23 лістапада 1946	2 ліпеня 1949	Балгарская камуністычная партыя	[42]
33		Васіл Калараў (1877—1950)	2 ліпеня 1949	23 студзеня 1950	Балгарская камуністычная партыя	[43][44]
34		Вылко Чэрвенкаў (1900—1980)	3 лютага 1950	17 красавіка 1956	Балгарская камуністычная партыя	[45]
35		Антон Югаў (1904—1991)	17 красавіка 1956	19 лістапада 1962	Балгарская камуністычная партыя	[27]
36		Тодар Хрыстаў Жыўкаў (1911—1998)	19 лістапада 1962	7 ліпеня 1971	Балгарская камуністычная партыя	[46][47]
37		Станка Тодараў (1920—1996)	7 ліпеня 1971	16 чэрвеня 1981	Балгарская камуністычная партыя	[48][49]
38		Грыша Філіпаў (1919—1994)	16 чэрвеня 1981	21 сакавіка 1986	Балгарская камуністычная партыя	[27]
39		Георгий Атанасов (нар. 1933)	21 сакавіка 1986	3 лютага 1990	Балгарская камуністычная партыя	[27]
40		Андрэй Луканаў (1938—1996)	3 лютага 1990	7 снежня 1990	Балгарская сацыялістычная партыя	[50]

Балгарыя (1990 — цяп. час)

#	Партрэт	Прозвішча	Пачатак паўнамоцтваў	Канец паўнамоцтваў	Партыя	Спасылка
Старшыня Савета Міністраў 1990—1991
41		Дзімітр Папоў (нар. 1927)	7 снежня 1990	8 лістапада 1991	Беспартыйны	[27]
Прэм’ер-міністр 1991 onwards
42		Філіп Дзімітраў (нар. 1955)	8 лістапада 1991	30 снежня 1992	Саюз дэмакратычных сіл	[51][52]
43		Любен Бераў (1925—2006)	30 снежня 1992	17 кастрычніка 1994	Беспартыйны	[27]
44		Рэнэта Інджова (нар. 1953) (в. а.)	17 кастрычніка 1994	25 студзеня 1995	Беспартыйны	[27][53]
45		Жан Відэнаў (нар. 1959)	25 студзеня 1995	13 лютага 1997	Балгарская сацыялістычная партыя	[54]
46		Стэфан Сафіянскір (нар. 1951) (в. а.)	13 лютага 1997	21 мая 1997	Саюз дэмакратычных сіл	[55][56]
47		Іван Костаў (нар. 1949)	21 мая 1997	24 ліпеня 2001	Саюз дэмакратычных сіл	[57][58]
48		Сімяон Саксен-Кобург-Гоцкі (нар. 1937)	24 ліпеня 2001	17 жніўня 2005	Нацыянальны рух «Сімяон II»	[59][60]
49		Сяргей Станішэў (нар. 1966)	17 жніўня 2005	27 ліпеня 2009	Балгарская сацыялістычная партыя	[61][62]
50		Бойка Барысаў (нар. 1959)	27 ліпеня 2009	12 сакавіка 2013	Грамадзяне за еўрапейскае развіццё Балгарыі	[63][64]
51		Марын Райкаў (нар. 1960) (в. а.)	13 сакавіка 2013	29 мая 2013	Беспартыйны
52		Пламен Арэшарскі (нар. 1960)	29 мая 2013	6 жніўня 2014	Балгарская сацыялістычная партыя	[65]
52		Георгі Блізнашкі (нар. 1956)	6 жніўня 2014	7 лістапада 2014	Кааліцыя за Балгарыю	[66]
53		Бойка Барысаў (нар. 1959)	7 лістапада 2014	12 мая 2021	Грамадзяне за еўрапейскае развіццё Балгарыі	[67]
54		Кірыл Петкаў (нар. 1980)	13 снежня 2021	2 жніўня 2022	Працягваем перамены	[68]
55		Гылыб Донеў (нар. 1967)	2 жніўня 2022	6 чэрвеня 2023	Беспартыйны	[69][70]
56		Мікалай Дэнкаў (нар. 1962)	6 чэрвеня 2023	9 красавіка 2024	Працягваем перамены — Дэмакратычная Балгарыя	[71][72]
57		Дзімітар Глаўчаў (нар. 1963)	9 красавіка 2024	16 студзеня 2025	Беспартыйны
58		Росэн Жэлязкаў (нар. 1968)	16 студзеня 2025		ГЕРБ – СДС

Зноскі

1. Канстытуцыя Балгарыі. Арт. 84
2. Канстытуцыя Балгарыі. Арт. 108
3. Бурмов Тодор (руск.). rulex.ru. Архівавана з першакрыніцы 18 кастрычніка 2012. Праверана 8 верасня 2012.
4. Todor Burmov (англ.). Ministry of Finance of the Republic of Bulgaria. Архівавана з першакрыніцы 18 кастрычніка 2012. Праверана 8 верасня 2012.
5. Васил Друмев (балг.). slovo.bg. Архівавана з першакрыніцы 18 кастрычніка 2012. Праверана 8 верасня 2012.
6. Biografie. — Nordisk Familjebok, 1907.
7. Biografie. — Nordisk Familjebok, 1920.
8. Стилиян Чилингиров.. ДРАГАН ЦАНКОВ (балг.). Архівавана з першакрыніцы 18 кастрычніка 2012. Праверана 8 верасня 2012.
9. Мария Узунова.. ДРАГАН ЦАНКОВ - НЕСПОКОЕН ДУХ НА ГРАНИЦАТА НА ДВЕ ЕПОХИ (балг.). Архівавана з першакрыніцы 18 кастрычніка 2012. Праверана 8 верасня 2012.
10. Петко Каравелов (руск.) — артыкул з Вялікай савецкай энцыклапедыі
11. Петко Каравелов (балг.). Koprivshtitza.com. Архівавана з першакрыніцы 18 кастрычніка 2012. Праверана 8 верасня 2012.
12. Ehrnrooth, Johan Casimir (фін.). Biografiakeskus. Архівавана з першакрыніцы 18 кастрычніка 2012. Праверана 8 верасня 2012.
13. Biografie. — Nordisk Familjebok, 1907. — P. 43.
14. Соболев, Леонид Николаевич // Энциклопедический словарь Брокгауза и Ефрона: В 86 томах (82 т. и 4 доп.) (руск.). — СПб., 1890—1907.
15. Ташо Ташев. Министрите на България 1879-1999. — София: АИ «Проф. Марин Дринов», 1999. — ISBN 978-954-430-603-8.
16. Vasil Radoslavov (англ.). Who's Who in First World War. Архівавана з першакрыніцы 18 кастрычніка 2012. Праверана 8 верасня 2012.
17. Василь Радославов (руск.). hrono.ru. Архівавана з першакрыніцы 18 кастрычніка 2012. Праверана 8 верасня 2012.
18. Biografie. — Nordisk Familjebok, 1918. — P. 95.
19. Георги Кокеров.. СЪЗДАТЕЛ НА БЪЛГАРСКАТА ДЪРЖАВНОСТ (балг.). tripod.com. Архівавана з першакрыніцы 18 кастрычніка 2012. Праверана 8 верасня 2012.
20. Стамболов Стефан — артыкул з БСЭ
21. Д-р Димитър Панайотов Греков (балг.)(недаступная спасылка). Архівавана з першакрыніцы 18 кастрычніка 2012. Праверана 8 верасня 2012.
22. Греков, Димитр Панайотов // Энциклопедический словарь Брокгауза и Ефрона: В 86 томах (82 т. и 4 доп.) (руск.). — СПб., 1890—1907.
23. Todor Ivanchov (англ.). Ministry of Finance of the Republic of Bulgaria. Архівавана з першакрыніцы 18 кастрычніка 2012. Праверана 8 верасня 2012.
24. П. Пѣевъ. Генералъ отъ пехотата Рачо Петровъ. — София, 1939.
25. Stoyan Danev (англ.). Ministry of Finance of the Republic of Bulgaria. Архівавана з першакрыніцы 18 кастрычніка 2012. Праверана 8 верасня 2012.
26. Борислав Гърдев.. ПАМЕТ ЗА ДИМИТЪР ПЕТКОВ (балг.). liternet.bg. Архівавана з першакрыніцы 18 кастрычніка 2012. Праверана 12 верасня 2012.
27. Prime ministers // Bulgaria (англ.). Архівавана з першакрыніцы 18 кастрычніка 2012. Праверана 12 верасня 2012.
28. Борислав Гърдев. ДОКТОР ПЕТЪР ГУДЕВ - ПОЛИТИК И ДЪРЖАВНИК. — Варна: LiterNet, 2002. — ISBN 978-954-304-015-X.
29. Ivan Geshov (англ.). Ministry of Finance of the Republic of Bulgaria. Архівавана з першакрыніцы 18 кастрычніка 2012. Праверана 13 верасня 2012.
30. Teodor Teodorov (англ.). Ministry of Finance of the Republic of Bulgaria. Архівавана з першакрыніцы 18 кастрычніка 2012. Праверана 13 верасня 2012.
31. John McClaughry.. Alexander Stambolisky (англ.). cooperativeindividualism.org (26 ліпеня 1997). Архівавана з першакрыніцы 18 кастрычніка 2012. Праверана 13 верасня 2012.
32. Giacomo Brucciani.. Alexandăr Stambolijski (італ.)(недаступная спасылка). esamizdat.it (26 ліпеня 2003). Архівавана з першакрыніцы 18 кастрычніка 2012. Праверана 13 верасня 2012.
33. Andrey Lyapchev (англ.). Ministry of Finance of the Republic of Bulgaria. Архівавана з першакрыніцы 18 кастрычніка 2012. Праверана 13 верасня 2012.
34. Nikola Mushanov, Bulgaria (1872-1951) (англ.). liberal-international.org. Архівавана з першакрыніцы 18 кастрычніка 2012. Праверана 14 верасня 2012.
35. Кимон Георгиев — артыкул з БСЭ
36. Кимон Георгиев – опит за портрет (балг.). bg-history.info. Архівавана з першакрыніцы 18 кастрычніка 2012. Праверана 14 верасня 2012.
37. Борислав Гърдев.. Щрихи към портрета на генерал Пенчо Златев (балг.). Електронно издателство LiterNet. Архівавана з першакрыніцы 25 лютага 2013. Праверана 24 лютага 2013.
38. Борислав Гърдев.. За Георги Кьосеиванов 125 години след рождението му (балг.). Сп. «Палитра» (15 сакавіка 2009). Архівавана з першакрыніцы 18 кастрычніка 2012. Праверана 14 верасня 2012.
39. Борислав Гърдев.. Богдан Филов - противоречивият (балг.). argumenti.net. АРГУМЕНТИ. Архівавана з першакрыніцы 18 кастрычніка 2012. Праверана 14 верасня 2012.
40. Dobri Bozhilov (англ.). Ministry of Finance of the Republic of Bulgaria. Архівавана з першакрыніцы 18 кастрычніка 2012. Праверана 14 верасня 2012.
41. Bagrianov, Ivan Ivanov (фр.). Seconde-Guerre.com. Архівавана з першакрыніцы 18 кастрычніка 2012. Праверана 14 верасня 2012.
42. Биография Димитрова Георгия Михайловича (руск.). БСЭ. Архівавана з першакрыніцы 18 кастрычніка 2012. Праверана 15 верасня 2012.
43. Васил Коларов — артыкул з БСЭ
44. Vasil Kolarov (фр.). Marxistischen Internetarchiv. Праверана 15 верасня 2012.
45. Chervenkov, Vulko (англ.). rulers.org. Архівавана з першакрыніцы 18 кастрычніка 2012. Праверана 15 верасня 2012.
46. Тодор Живков — артыкул з БСЭ
47. Тодор Живков на сайце «Героі краіны»
48. Станко Тодоров — артыкул з БСЭ
49. Stanko Todorov, 76, Ex-Premier of Bulgaria (англ.). The New York Times (20 снежня 1996). Архівавана з першакрыніцы 18 кастрычніка 2012. Праверана 15 верасня 2012.
50. Lukanov, Andrey (англ.). rulers.org. Архівавана з першакрыніцы 18 кастрычніка 2012. Праверана 15 верасня 2012.
51. Dimitrov, Filip (англ.). rulers.org. Архівавана з першакрыніцы 18 кастрычніка 2012. Праверана 16 верасня 2012.
52. PHILIP DIMITROV DIMITROV (англ.). National Assembly of the Republic of Bulgaria. Архівавана з першакрыніцы 18 кастрычніка 2012. Праверана 16 верасня 2012.
53. Ренета Инджова (балг.). omda.bg. Архівавана з першакрыніцы 18 кастрычніка 2012. Праверана 16 верасня 2012.
54. Жан Виденов (балг.). ОМДА. Архівавана з першакрыніцы 18 кастрычніка 2012. Праверана 16 верасня 2012.
55. Стефан Софиянски (балг.). ОМДА. Архівавана з першакрыніцы 18 кастрычніка 2012. Праверана 16 верасня 2012.
56. STEFAN ANTOHOV SOFIANSKI (англ.). National Assembly of the Republic of Bulgaria. Архівавана з першакрыніцы 18 кастрычніка 2012. Праверана 16 верасня 2012.
57. IVAN KOSTOV (англ.)(недаступная спасылка). Архівавана з першакрыніцы 18 кастрычніка 2012. Праверана 17 верасня 2012.
58. Иван Костов (балг.). ОМДА. Архівавана з першакрыніцы 18 кастрычніка 2012. Праверана 17 верасня 2012.
59. Simeon II (англ.). rulers.org. Архівавана з першакрыніцы 18 кастрычніка 2012. Праверана 17 верасня 2012.
60. Simeon Sakskoburggotski (ісп.). Fundación CIDOB. Архівавана з першакрыніцы 18 кастрычніка 2012. Праверана 17 верасня 2012.
61. Stanishev, Sergey (англ.). rulers.org. Архівавана з першакрыніцы 18 кастрычніка 2012. Праверана 17 верасня 2012.
62. СЕРГЕЙ ДМИТРИЕВИЧ СТАНИШЕВ (балг.). Министерски Съвет на Република България (2005 Септември 09). Архівавана з першакрыніцы 18 кастрычніка 2012. Праверана 17 верасня 2012.
63. Автобиография Бойко Борисова (балг.)(недаступная спасылка). sofia.bg. Архівавана з першакрыніцы 18 кастрычніка 2012. Праверана 17 верасня 2012.
64. Andrew Stevens.. From City Mayor of Sofia to Prime Minister of Bulgaria (англ.). citymayors.com. Архівавана з першакрыніцы 18 кастрычніка 2012. Праверана 17 верасня 2012.
65. Bulgaria: Naming of Prime Minister Ends Stalemate (англ.). The New York Times (29 мая 2013). Архівавана з першакрыніцы 4 чэрвеня 2013. Праверана 4 чэрвеня 2013.
66. Кой е проф. Георги Близнашки, служебен министър-председател
67. Boyko Borisov
68. Kiril Petkov
69. Gulub Donev
70. Румен Радев назначи с указ новия служебен кабинет, смени един министър
71. Биография премьер-министра Болгарии Николая Денкова
72. Биография Николая Денкова