Ракетна-касмічная карпарацыя «Энергія»

Публічнае акцыянернае таварыства «Ракетна-касмічная карпарацыя «Энергія» імя С.П. Каралёва» (ранейшыя назвы: ВКБ-1, ЦКБЭМ, НВА «Энергія») — адно з вядучых прадпрыемстваў касмічнай прамысловасці СССР і Расіі. Галоўная Арганізацыя карпарацыі знаходзіцца ў горадзе Каралёве (Маскоўская вобласць), філіял — на касмадроме Байканур (Казахстан).

Ракетна-касмічная карпарацыя «Энергія» імя С.П. Каралёва
руск.: РКК «Энергия»
Тып	Публічнае акцыянернае таварыства
Лістынг на біржы	Маскоўская біржа[d]
Заснаванне	1946
Заснавальнікі	Сяргей Паўлавіч Каралёў
Краіна	Расія
Размяшчэнне	г. Каралёў, Расія
Адрас	Каралёў
Галіна	Распрацоўка і вытворчасць касмічнай тэхнікі
Прадукцыя	crewed spacecraft[d], Спадарожнік сувязі, Разгонны блок і дыстанцыйныя метады даследавання
Уласны капітал	3,81 млрд ₽ (2017)[1]
Абарот	▲42,4 млрд ₽ (2017)[1]
Аперацыйны прыбытак	2,21 млрд ₽ (2017)[1]
Чысты прыбытак	1,23 млрд ₽ (2017)[1]
Актывы	115 млрд ₽ (2017)[1]
Капіталізацыя	6,86 млрд ₽ (2017)
Колькасць супрацоўнікаў	7 791 чал. (2017)[2]
Даччыныя кампаніі	Kosmos Airlines[d]
Сайт	Афіцыйны сайт

Прадпрыемства з'яўляецца асноўным распрацоўшчыкам ракетна-касмічнай тэхнікі: ракет-носьбітаў, спадарожнікаў, аўтаматычных міжпланетных станцый, пілатуемых касмічных караблёў, пілатуемых арбітальных станцый і іх модуляў.

У ВКБ-1 былі распрацаваны і зроблены першы штучны спадарожнік Зямлі, аўтаматычныя міжпланетныя станцыі, запушчаныя да Месяца, Венеры і Марса. На прадпрыемстве ў 1956-1957 гадах была спраектаваная і выраблена ракета-носьбіт сямейства Р-7.

Гісторыя

1946-2000

2000-2010 г.г.

На пачатку 2000-х РКК «Энергія» пачала распрацоўвала крылаты шматмэтавы пілатуемы шматразовы касмічны карабель які атрымаў назву «Кліпер». Планавалася што ён стане заменай караблёў серыі «Саюз». У 2005 годзе поўнапамерны макет «Кліпера» стаў жамчужынай авіясалона МАКС.

У студзені 2006 года Раскосмас абвясціў тэндар на новы касмічны карабель, які павінен будзе прыйсці на змену «Саюзу». Заяўкі на ўдзел падалі РКК «Энергія», ГКНПЦ імя Хрунічова і НВА «Молния», але пасля працяглага абмеркавання камісія Раскосмаса прыняла рашэнне адправіць усе праекты на дапрацоўку, як не адказваючым патрабаванням тэндару.^[3]

У 2009 годзе распрацоўка карабля «Кліпер» была спыненая ў сувязі з распрацоўкай новага, больш універсальнага бяскрылага касмічнага карабля.

Пасля 2010 г.

У РКК «Энергія» працягваецца распрацоўка пілатуемых касмічных караблёў, уключаючы мадэрнізацыю караблёў «Саюз» і «Прагрэс». Распрацоўваюцца праекты караблёў новага пакалення (напрыклад карабель «Арол»). У маі 2022 года РКК «Энергія» падпісала з «Раскосмасам» кантракт па распрацоўцы эскізнага праекта «Расійскай арбітальнай станцыі».^[4]

Аднак да сярэдзіны 2020-х гадоў РКК «Энергія» сутыкнулася ростам праблемам, звязанымі са старэннем інфраструктуры, зрывам тэрмінаў і ростам даўгоў. У жніўні 2025 года ва ўнутраных паведамленнях генеральны дырэктар Ігар Мальцаў прызнаў наяўнасць «шматмільённых даўгоў»^[5], пагаршэнне маральнага духу супрацоўнікаў і рызыку краху ў выпадку адсутнасці рэформаў. Гэта можа паставіць Расійскую праграму пілатуемых касмічных палётаў у цяжкае становішча, т.я. РКК «Энергія» з'яўляецца распрацоўшчыкам і вытворцам караблёў «Саюз».

Прадукцыя для Рэспублікі Беларусь

У 2003 годзе па замове Нацыянальнай акадэміі навук Беларусі,на прадпрыемстве быў пабудаваны спадарожнік «БелКА». Аднак 26 ліпеня 2006 года з-за аварыі ракета-носьбіта «Днепр» запуск скончыўся няўдала (на 73 секундзе палёта ракеты-носьбіта па-за штатна адключыўся адзін з рухавікоў).^[6]