Станіслаў Замбжыцкі

Станіслаў Апалінарый Замбжыцкі (польск.: Stanisław Apolinary Zambrzycki; 1824; Вязынка, цяпер Маладзечанскі раён, Мінская вобласць, Беларусь — 1 кастрычніка 1907, Вязынка) — польска-беларускі паэт, этнограф, фалькларыст.

Станіслаў Апалінарый Замбржыцкі
польск.: Stanisław Apolinary Zambrzycki
Асабістыя звесткі
Дата нараджэння	1824
Месца нараджэння	Вязынка, Вілейскі павет, Мінская губерня, Расійская імперыя
Дата смерці	1 кастрычніка 1907(1907-10-01)
Месца смерці	Вязынка, Вілейскі павет, Віленская губерня, Расійская імперыя
Грамадзянства	Расійская імперыя
Бацька	Валенці Замбжыцкі
Маці	Юзэфа Ясенская
Жонка	Алімпія Чакатоўская
Дзеці	Юзаф Зыгмунт Лукаш Замбжыцкі (1861-1948) Марыя Замбжыцкая
Прафесійная дзейнасць
Род дзейнасці	паэт, этнограф, пісьменнік
Мова твораў	польская і беларуская

Біяграфія

З роду Замбжыцкіх герба «Касцеша», якія валодалі землямі на Меншчыне і на тэрыторыі цяперашняй Літвы. Радавым маёнткам Замбжыцкіх была Вязынка.

Сын Валенція Замбжыцкага і Юзэфы з Ясенскіх, якія памерлі калі Станіслаў быў падлеткам.

У 1877—1880 гадах Станіслаў арыштаваны расійскімі ўладамі. Жонка Амалія здолела вызваліць яго з умовай, што два іх сыны пойдуць у кадэты^[1].

Станіслаў Замбжыцкі меў праблемы са здароўем, часткова былі паралізаваны левая рука і нага, і не мог займацца гаспадаркай, таму здаваў свой фальварак у арэнду.

Займаўся краязнаўствам і фальклорам. Пісаў гістарычныя і сатырычныя творы на польскай і беларускай мовах. Захапляўся вывучэннем мясцовых курганаў і першым апісаў гарадзішча ў Вязынцы.^[2]

Творы на беларускай мове

• Гутарка Сталюка (Hutarka Staluka)
• Суд ката ў Вайтэлях (Sąd kota w Wojtelach)
• Карты (Karty)

Сям’я

Быў жанаты з Алімпіяй з Чэкатоўскіх, у будучым хроснай маці Янкі Купалы.

Сужэнцы мелі двух сыноў і дачку Марыю.

Іх сын Юзаф Зыгмунт Лукаш Замбжыцкі (1861—1948) ў шлюбе з Зоф’яй з Віткоўскіх меў чатырох дзяцей, сярод іх Алімпія Свяневіч, вядомая этнографка, даследніца творчасці Адама Міцкевіча^[3].

Творчасць

• Stanisław Apolinary Zambrzycki. Wiersze, z komentarzem Olimpii Swianiewiczowej, redaktorzy Maria Swianiewicz-Nagięć. — Pruszków: Oficyna Wydawnicza "Rewasz", 2022. — 294 с. — ISBN 978-83-8122-061-3.