Старшыня Еўрапейскага савета

Старшыня Еўрапейскага савета або Прэзідэнт Еўрапейскай рады^[1] — адзін з вышэйшых чыноўнікаў Еўрапейскага саюза, галоўны прадстаўнік ЕС на міжнароднай арэне. Бягучы старшыня — Антоніу Кошта.

Старшыня Еўрапейскага савета
англ.: President of the European Council балг.: Председател на Европейския съвет венг.: Európai Tanács elnöke грэч. Πρόεδρος του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου дацк.: Formanden for Det Europæiske Råd ісп.: Presidente del Consejo Europeo італ.: Presidente del Consiglio europeo лат.: Eiropadomes priekšsēdētājs мальт.: President tal-Kunsill Ewropew ням.: Präsident des Europäischen Rates нідэрл.: Voorzitter van de Europese Raad польск.: Przewodniczący Rady Europejskiej парт.: Presidente do Conselho Europeu рум.: Preşedintele Consiliului European славацк.: Predseda Európskej rady славенск.: predsednik Evropskega sveta фінск.: Eurooppa-neuvoston puheenjohtaja фр.: Président du Conseil européen чэшск.: Předseda Evropské rady шведск.: Ordförande för Europeiska rådet эст.: Euroopa Ülemkogu eesistuja літ.: Europos Vadovų Tarybos Pirmininkas ірл.: Uachtarán na Comhairle Eorpaí
Эмблема Еўрапейскага савета
Пасаду займае Антоніу Кошта з 1 снежня 2019 года
Афіцыйная рэзідэнцыя	Брусельскі сталічны рэгіён
Прызначаецца	кваліфікаванай большасцю Еўрапейскага савета
Тэрмін паўнамоцтваў	2,5 года з магчымасцю перавыбрання
Пасада з’явілася	1 снежня 2009 года
Першы на пасадзе	Херман ван Рампёй
Сайт	european-council.europa.eu/the-president

Гісторыя

З 1975 па 2009 год пазіцыя кіраўніка Еўрапейскага савета была неафіцыйнай, яе аўтаматычна займаў на паўгода кіраўнік дзяржавы або ўрада краіны, якая была галоўнай ў савеце. Згодна з Лісабонскай дамовай Еўрапейскі савет абірае свайго старшыню кваліфікаванай большасцю тэрмінам на два з паловай гады з магчымасцю паўторнага перавыбрання яшчэ на адзін тэрмін. У выпадку неабходнасці Еўрапейскі савет можа вызваліць ад дадзенай пасады старшыню, для гэтага таксама патрабуецца кваліфікаваная большасць^[2].

19 лістапада 2009 года на Еўрапейскім савеце першым яго старшынёй быў абраны бельгіец Херман ван Рампёй. Ван Рампей ўступіў у пасаду 1 снежня 2009 года, калі ў сілу ўступіў Лісабонскі дагавор. Яго першы тэрмін скончыўся 31 мая 2012 года^[3]. 1 сакавіка 2012 года Херман Ван Рампей быў аднагалосна пераабраны на другі тэрмін з 1 чэрвеня 2012 года па 30 лістапада 2014-га.

Абавязкі

Згодна з артыкулам 15.6^[2] бягучай версіі Дамовы аб Еўрапейскім саюзе ў абавязкі старшыні Еўрапейскага савета ўваходзіць:

• Старшынстваваць у савеце і накіроўваць яго працу;
• Забяспечваць падрыхтоўку і пераемнасць працы савета ў супрацоўніцтве з Старшынёй Еўрапейскай камісіі і на аснове працы Савета па агульных справах (en:General Affairs Council);
• Прыкладаць намаганні для дасягнення адзінства і кансенсусу ў Еўрапейскім Савеце;
• Пасля кожнага сходу Еўрапейскага Савета прадастаўляць справаздачу аб ім Еўрапейскаму парламенту;
• Прадстаўляць Еўразвяз на міжнароднай арэне без шкоды для ролі Вярхоўнага прадстаўніка Саюза па замежных справах і палітыцы бяспекі;
• Старшыня Еўрапейскага савета не можа адначасова займаць дзяржаўныя пасады.

Зноскі

1. Президент Евросовета смотрит в будущее с оптимизмом. Архівавана 30 снежня 2010.
2. Consolidated version of the Treaty on European Union.
3. http://www.consilium.europa.eu/uedocs/cms_data/docs/pressdata/en/ec/111607.pdf Официальное заявление Европейского совета о мерах принятых для введения в силу Лиссабонского договора (англ.