Ступенная функцыя
From Wikipedia, the free encyclopedia
Remove ads
Ступе́нная[1], або ступе́невая[2] фу́нкцыя — функцыя выгляду , дзе (паказчык, або паказчык ступені) — некаторы рэчаісны лік[3]. Да ступенных часта прылічваюць і функцыі выгляду , дзе k — нейкі множнік расцяжэння[4]. Існуе таксама камплекснае абагульненне ступеневай функцыі. На практыцы паказчык ступені амаль заўсёды з’яўляецца цэлым ці рацыянальным лікам.

Remove ads
Рэчаісная ступенная функцыя
Абсяг вызначэння
- Калі паказчык ступені — цэлы лік, то ступенную функцыю можна вызначыць на ўсёй лікавай прамой (магчыма, акрамя нуля).
- Калі , дзе — узаемна простыя лікі, — няцотны, то ступенная функцыя таксама вызначана пры любых рэчаісных x (магчыма, акрамя нуля).
- У агульным выпадку ступенная функцыя вызначана толькі пры (у абсяг вызначэння можа ўваходзіць і нуль, гл. ніжэй).
- Калі , то функцыя вызначана таксама і пры .
- Пры нуль ёсць асаблівым пунктам ступеннай функцыі.
Рацыянальны паказчык ступені
- Графікі ступеннай функцыі пры натуральным паказчыку n называюцца парабаламі парадку n. Пры атрымліваецца лінейная функцыя , называная прамой прапарцыйнай залежнасцю.
- Графікі функцый выгляду , дзе n — натуральны лік, называюцца гіпербаламі парадку n. Пры атрымліваецца функцыя , называная адваротнай прапарцыйнай залежнасцю.
- Калі , то функцыя ёсць арыфметычным коранем ступені n.
Прыклад: з трэцяга закону Кеплера вынікае, што перыяд T абарачэння планеты вакол Сонца звязаны з вялікай паўвоссю A яе арбіты наступным чынам: (паўкубічная парабала).
Парабалы парадку n: Гіпербалы парадку n:
Уласцівасці
- Функцыя непарыўная і бясконца дыферэнцавальная ва ўсіх кропках, у наваколлі якіх яна вызначана. Нуль, увогуле кажучы, ёсць асаблівым пунктам.
Напрыклад, функцыя вызначана ў нулі і яго правым наваколлі, але яе вытворная у нулі не вызначана.
- На прамежку функцыя манатонна нарастае пры і манатонна спадае пры . Значэнні функцыі на гэтым прамежку дадатныя.
- Вытворная:
.
- Першаісная:
- Калі , то
- Калі , маем
Remove ads
Камплексная ступенная функцыя
У агульным выпадку ступенная функцыя камплекснай зменнай z азначаецца як[5]:
Тут паказчык ступені c — некаторы камплексны лік. Значэнне функцыі, адпаведнае галоўнаму значэнню лагарыфму, называецца галоўным значэннем ступені. Напрыклад, значэнне роўнае , дзе k — адвольны цэлы, а яго галоўнае значэнне роўнае .
Камплексная ступенная функцыя істотна адрозніваецца ад свайго рэчаіснага адменніку. З-за мнагазначнасці камплекснага лагарыфму яна, увогуле кажучы, таксама мае бясконца многа значэнняў. Аднак два выпадкі, важныя ў прыкладаннях, разглядаюцца асобна:
- Пры натуральным паказчыку ступені функцыя адназначная і n-лістная[6].
- Калі паказчык ступені — дадатны рацыянальны лік, г.зн. (нескарачальны) дроб , то функцыя будзе мець q розных значэнняў[5].
Remove ads
Гл. таксама
Крыніцы
Літаратура
Спасылкі
Wikiwand - on
Seamless Wikipedia browsing. On steroids.
Remove ads