Таропа

Таропа (руск.: Торо́па) — рака ў Цвярской вобласці Расіі, правы прыток Заходняй Дзвіны.

Таропа
руск. Торопа
Характарыстыка
Даўжыня	174 км
Басейн	1 950 км²
Вадацёк
Выток
• Каардынаты	56°46′45″ пн. ш. 31°48′43″ у. д.HGЯO
Вусце	Заходняя Дзвіна
• Каардынаты	56°03′43″ пн. ш. 31°30′26″ у. д.HGЯO
Размяшчэнне
Водная сістэма	Дзвіна → Рыжскі заліў
Краіна	Расія[1]
Рэгіён	Цвярская вобласць
Код у ДВР	01020000112199000000070
выток вусце
— выток, — вусце
Медыяфайлы на Вікісховішчы

Назва

Назва Таропы балцкага паходжання. Балцкі гідранімічны аналаг — заходнелітоўская рэка Tarpija (каля жамойцкага Цяльшэя)^[2][3].

Гэтыя рачныя назвы звязаныя з літоўскім tarpti «змяшчацца, уцісквацца», tarpas «прамежак, прагал; прорва (паміж адным і другім)», tarpe «паміж, пасярод». Далей да індаеўрапейскага *ter- «церці, высвідроўваць»^[4].

Назва Таропы з таго ж семантычнага шэрагу, што і назвы ракі Віцьба, возера Мядзел, якія звязаныя з літоўскім viduje «пасярэдзіне», протабалцкім коранем med- са значэннем «сярэдзіна; сярэдні; пасярод, паміж».

Утварэнне такіх гідронімаў было матываванае семантыкай «працярэблівання» рэчышчам ракі сабе шляху паміж берагоў. Блізкую семантыку маюць дняпроўскія гідронімы тыпу Бася, Беседзь, Бестань (ад літоўскага besti, bastyti «ўтыкаць; капаць, пракопваць»).

Значэнне назвы Таропа можна прыблізна перадаць як «Сярэдзінная (рака)», рака, што працярэбіла сабе шлях паміж берагамі.

Гідраграфія

Даўжыня — 174 км, плошча вадазбору — 1950 км². Выток каля сяла Тарапаца Андрэапальскага раёна Цвярской вобласці, на заходніх схілах Валдайскага ўзвышша.

Ледастаў з канца лістапада — пачатку снежня, адкрываецца ў красавіку. Расход вады за 49 км ад вусця — 19,7 м³/с. Жыўленне ракі змяшанае, з перавагай снегавога.

На рацэ размешчаны горад Таропец і пасёлак Старая Таропа.

У высокім цячэнні на рацэ шмат азёр, самыя вялікія з іх — Ясы, Кудзянец і Кудзінскае.