Уладзімір Іванавіч Смірноў (геолаг)

Уладзімір Іванавіч Смірно́ў^[2] (руск.: Владимир Иванович Смирнов; 31 студзеня 1910 — 16 чэрвеня 1988) — савецкі геолаг, доктар геолага-мінералагічных навук (1945), акадэмік Акадэміі навук СССР (1962, член-карэспандэнт з 1958 года), Герой Сацыялістычнай Працы (1980).

Уладзімір Іванавіч Смірноў
руск.: Владимир Иванович Смирнов
Дата нараджэння	31 студзеня (13 лютага) 1910
Месца нараджэння	Масква, Маскоўская губерня, Расійская імперыя[1]
Дата смерці	16 чэрвеня 1988(1988-06-16) (78 гадоў)
Месца смерці	Масква, РСФСР, СССР
Месца пахавання	Кунцаўскія могілкі[d]
Грамадзянства	СССР
Род дзейнасці	геолаг
Навуковая сфера	геалогія
Месца працы	Расійскі дзяржаўны геолагаразведачны ўніверсітэт імя Серга Арджанікідзэ[d] МДУ Міністэрства геалогіі СССР[d]
Навуковая ступень	доктар геолага-мінералагічных навук (1945) і спіс правадзейных членаў АН СССР[d] (1962)
Альма-матар	Расійскі дзяржаўны геолагаразведачны ўніверсітэт імя Серга Арджанікідзэ[d]
Партыя	КПСС
Член у	Акадэмія навук СССР
Прэміі
Узнагароды	Залаты медаль імя А. П. Карпінскага[d]

У Вікіпедыі ёсць артыкулы пра іншых асоб з падобнымі імёнамі, гл. Смірноў і Уладзімір Смірноў.

Біяграфія

Нарадзіўся ў Маскве. У 1926 годзе скончыў школу і працаваў токарам. У 1929 годзе паступіў у Маскоўскую горную акадэмію, а ў 1930 годзе быў пераведзены ў Маскоўскі геолагаразведачны інстытут. Інстытут скончыў у 1934 годзе і застаўся у аспірантуры пры ім^[3]. Адначасова ў 1934—1937 гадах працаваў начальнікам партыі Таджыкска-Памірскай экспедыцыі. З 1937 года кансультант у Кіргізскім геалагічным упраўленні. У 1938 годзе абараніў кандыдацкую дысертацыю^[3]. З 1939 года дацэнт, дэкан геолагаразведачнага факультэта Маскоўскага геолагаразведачнага інстытута. З пачаткам Вялікай Айчыннай вайны У. І. Смірноў быў накіраваны ў Сярэднюю Азію. У 1941—1944 гадах займаў пасаду намесніка дырэктара Хайдарканскага ртутнага камбіната ў горадзе Хайдаракан Кіргізскай ССР (сучаны Айдаркен у Кыргызстане) і адначасова старшы навуковы супрацоўнік Кіргізскага філіяла Акадэміі навук СССР^[3]. У 1944 годзе вярнуўся працаваць у Маскоўскі геолагаразведачны інстытут. Займаў пасады дацэнта і загадчыка навукова-даследчага сектара, з 1946 года — прафесар. У 1946—1951 гадах У. І. Смірноў займаў пасаду намесніка Міністра геалогіі СССР. Адначасова ў 1946—1949 гадах — старшыня Усесаюзнай камісіі па запасам карысных выкапняў. У 1951 годзе быў ініцыятарам адкрыцця ў Маскоўскім дзяржаўным універсітэце кафедры геалогіі і геахіміі карысных выкапняў і стаў яе кіраўніком. Адначасова ў 1949—1955 гадах — прафесар Маскоўскага інстытута каляровых металаў і золата^[3].

Памёр У. І. Смірноў 16 чэрвеня 1988 года. Пахаваны на Кунцаўскіх могілках у Маскве^[3].

Навуковая і грамадская дзейнасць

Асноўныя працы У. І. Смінова па геалогіі рудных радовішчаў, металагеніі каляровых металаў. Распрацаваў асновы тэорыі фарміравання і колькаснай ацэнкі карысных выкапняў у нетрах Зямлі, усталяваў рэгіянальныя заканамернасці адукацыі і размяшчэння рудных радовішчаў на кантынентах і ў акіянах, ахарактарызаваў металагенічныя асаблівасці дна Сусветнага акіяна. Прапанаваў зводную генетычную класіфікацыю радовішчаў карысных выкапняў, азначыў эпохі эндагеннага рудаўтварэння ў гісторыі развіцця зямной кары. Таксама займаўся даследаваннем гісторыі геалогіі.

Аўтар больш за 1000 публікацый, у тым ліку падручніка «Полезные ископаемые».

Акрамя навуковай і выкладчыцкай дзейнасці У. І. Смірноў выконваў шэраг грамадскіх функцый. Прымаў удзел у шэрагу міжнародных форумаў, быў членам шэрагу замежных акадэмій і навуковых таварыстваў, членам рэдакцыйных калегій шэрагу навуковых часопісаў, галоўным рэдактарам і намеснікам галоўнага рэдактара часопіса «Геология рудных месторождений».

Узнагароды і званні

• Герой Сацыялістычнай Працы (1980)
• 3 ордэны Леніна (1954, 1970, 1980)
• Ордэн Кастрычніцкай Рэвалюцыі (1975)
• Ордэн Працоўнага Чырвонага Сцяга (1963)
• Медаль «За працоўную адзнаку» (1949)
• Медаль «За доблесную працу ў Вялікай Айчыннай вайне 1941—1945 гг.»
• Ордэн «Кірыл і Мяфодзій» (НРБ, 1979)
• Ленінская прэмія (1972)
• Дзяржаўная прэмія СССР (1986)
• Залаты медаль імя А. П. Карпінскага (1976)
• Ганаровы разведчык недраў СССР (1980)
• Заслужаны дзеяч навукі і тэхнікі Кіргізскай ССР (1970)

Таксама ўзнагароджаны шэрагам медалёў і замежнымі навуковымі ўзнагародамі.

Памяць

У гонар вучонага устаноўлена мемарыяльная дошка ў Маскоўскім дзяржаўным універсітэце^[3]. З 1992^[3] года дзейнічае Фонд падтрымкі геалогіі імя У. І. Смірнова і выдаецца літаратурна-навуковы альманах «Смірноўскі зборнік»^[4]. У гонар вучонага названы мінералы смірніт і вісмірнавіт.

Зноскі

1. Смирнов Владимир Иванович (геолог) // Большая советская энциклопедия: [в 30 т.] — 3-е изд. — М.: Советская энциклопедия, 1969. Праверана 28 верасня 2015.

   <a href='https://wikidata.org/wiki/Track:Q5061737'></a><a href='https://wikidata.org/wiki/Track:Q17378135'></a>
2. БелЭн 2002.
3. Уладзімір Іванавіч Смірноў на сайце «Героі краіны»
4. Владимир Иванович Смирнов (1910—1988 гг.)(недаступная спасылка) (руск.) // Усерасійскі навукова-даследчы геалагічны інстытут імя А. П. Карпінскага