Улу-Мухамед

Улу-Мухамед хан (Улуг Мухамед, тат. Oluğ Möxämmät, Олуг Мөхәммәт, اولوغ محمد‎ 1405—1445, Казань) — сярэднявечны дзяржаўны дзеяч, чынгізід, золатаардынскі (да 1436), крымскі (1437) і казанскі хан (1438—1445). Сын Ічкіле Хасан аглана, тукайцімурыд. Атрымаў мянушку «Улу» — старшы, у адрозненне ад іншага Мухамеда, якога клікалі «Кічы» — малодшы.

Улу-Мухамед
Олуг-Мөхәммәт‎
хан Залатой Арды 1419 — 1423
Папярэднік	Кажы-Мухамед
Пераемнік	Барак-хан
1426 — 1427
Папярэднік	Барак-хан
Пераемнік	Барак-хан
1428 — 1428
Папярэднік	Барак-хан
Пераемнік	Кічы-Мухамед
1428 — 1432
Папярэднік	Кічы-Мухамед
Пераемнік	Кічы-Мухамед
хан Казані 1438 — 1445
Пераемнік	Махмуд (Мамутяк)
Нараджэнне	1405
Смерць	1445[1] Казань, Казанскае ханства
Род	Чынгізіды
Бацька	Ічкіле Хасан[d]
Дзеці	Касім-хан[d], Махмуд[d] і Мустафа[d]
Нацыянальнасць	татарын
Веравызнанне	іслам
Медыяфайлы на Вікісховішчы

Заснавальнік Казанскага ханства (1438), заснавальнік Касімаўскага ханства.

Хан Улуса Джучы ў 1419—1423, 1426—1426, 1428. У 1428—1432 вёў зацятую барацьбу за валоданне Улусам Джучы з прадстаўнікамі малодшай галіны дынастыі Тукайцімурыдаў. Пацярпеў паражэнне, бег (1423) у Волжска-Камскую Булгарыю. З дапамогай вялікага князя літоўскага Вітаўта вярнуў золатаардынскі прастол (1426). Распаўсюдзіўшы сваю ўладу на Крым, усталяваў дружалюбныя адносіны з турэцкім султанам Мурадам II. Адправіў пасольства ў Егіпет (1428—1429). У 1431 годзе на суд да Улу-Мухамеда прыязджалі сын і ўнук Дзмітрыя Данскога, якія прэтэндавалі на велікакняжацкі сталец. Хан вырашыў справу на карысць унука, Васіля II Васільевіча.

Зноскі

1. Чувашская энциклопедия — Чувашское книжное издательство, 2006. — 2567 с. — ISBN 978-5-7670-1471-2

   <a href='https://wikidata.org/wiki/Track:Q4517503'></a><a href='https://wikidata.org/wiki/Track:Q19909792'></a>