Уцяна

Уцяна́, часам Уцяны^[2][3] (літ.: Utena) — горад на паўночным усходзе Літве. Адміністрацыйны цэнтр Уцянскага павета.

Горад Уцяна літ.: Utena Герб Краіна  Літва Павет Уцянскі Раён Уцянскі Каардынаты 55°30′ пн. ш. 25°36′ у. д.HGЯO Першая згадка 1261 Плошча 15,1 км² Вышыня цэнтра 113 м Насельніцтва ▲25 608 чал. (1 студзеня 2023)[1] Часавы пояс UTC+2, летам UTC+3 Паштовыя індэксы LT-28001 Афіцыйны сайт utena.lt Уцяна на карце Літвы

Медыяфайлы на Вікісховішчы

Гісторыя

Паводле легенды горад заснаваў літоўскі князь Уцяніс. Першыя згадкі аб горадзе датуюцца 1261 годам. У 1416 годзе тут быў пабудаваны першы касцёл.

Герб і гарадскія правы Уцяна атрымаў у 1599 годзе. У 1655 годзе горад часова быў захоплены маскоўскім войскам. Пасля падзелаў Рэчы Паспалітай горад трапіў у склад Расійскай імперыі. Уцяна была значна зруйнавана ў часе напалеонаўскай вайны 1812 года.

У XIX стагоддзі праз горад прайшла дарога Варшава — Санкт-Пецярбург, з гэтага часу пачалося хуткае развіццё Уцяны.

З 1918 года ў складзе Літвы.

Насельніцтва

Год Колькасць 1939 6 276 [4] 1959 7 066 1979 23 461 1989 34 430 1999 36 100 2001 33 890 [1] 2002 33 717 [1] 2003 33 390 [1] 2004 32 868 [1] Год Колькасць 2005 32 301 [1] 2006 32 881 [5] 2006 31 700 [1] 2007 32 789 2007 31 371 [1] 2008 32 572 2008 30 901 [1] 2009 32 476 2009 30 661 [1] Год Колькасць 2010 31 940 2010 29 915 [1] 2011 31 139 2011 29 075 [1] 2012 28 581 [1] 2013 28 015 [1] 2014 27 484 [1] 2015 27 041 [1] 2016 27 179 [1] Год Колькасць 2017 26 491 2017 26 476 [6] 2018 25 869 [7] 2019 25 495 [8] 2020 25 397 [8] 2021 25 343 [1] 2022 25 204 [8] 2023 25 608 [1]

Спорт

• ФК Уцяніс — футбольны клуб.
• Гарадскі стадыён па футболу.

Гарады-пабрацімы

•  Бейт-Сахур^[d], Дзяржава Палесціна (5 верасня 2015)^[9]
•  Глыбокае, Беларусь (30 кастрычніка 2008)^[9]
•  Горы, Грузія (2019)^[9]
•  Ковель, Украіна (30 верасня 2004)
•  Лідчэпінг, Швецыя (7 ліпеня 1997)
•  Панцінія^[d], Італія (10 лютага 1998)
•  Прэйльскі край^[d], Латвія (23 лютага 1997)
•  Рэзэкнэ, Латвія (3 верасня 2016)
•  Тршэбань^[d], Чэхія (10 кастрычніка 1997)
•  Хэлм, Польшча (2 сакавіка 1998)