Цэзар Антонавіч Кюі

Цэзар Антонавіч Кюі (руск.: Це́зарь Анто́нович Кюи́, пры нараджэнні Цэзарый-Веніямін Кюі; 1835, Вільня — 13 сакавіка 1918, Петраград) — рускі кампазітар і музычны крытык, член «Магутнай купкі» і Бяляеўскага гуртка, прафесар фартыфікацыі, інжынер-генерал (1906).

Цэзар Антонавіч Кюі
фр.: César Cui руск.: Це́зарь Анто́нович Кюи́
Асноўная інфармацыя
Дата нараджэння	18 студзеня 1835(1835-01-18)[1][2][…]
Месца нараджэння	Вільня, Віленскі павет, Літоўска-Віленская губерня, Расійская імперыя[1][2][…]
Дата смерці	24 сакавіка 1918(1918-03-24)[3] (83 гады)
Месца смерці	Петраград, РСФСР[d][4]
Месца пахавання	Ціхвінскія могілкі[d]
Краіна	Расійская імперыя
Жонка	невядома
Альма-матар	Мікалаеўскае інжынернае вучылішча[d]
Месца працы	Міхайлаўская ваенная артылерыйская акадэмія[d]
Музычная дзейнасць
Педагог	Станіслаў Манюшка[2][5]
Прафесіі	кампазітар, ваенны інжынер, пісьменнік, афіцэр, піяніст, музычны крытык, ваенны, інжынер, крытык, музыказнавец
Інструменты	фартэпіяна
Жанры	опера
Грамадская дзейнасць
Член у	The Five[d] Belyayev circle[d]
Узнагароды
Медыяфайлы на Вікісховішчы

Творчая спадчына кампазітара даволі шырокая: 14 опер, у тым ліку «Сын мандарына» (1859), «Вільям Раткліф» (паводле Генрыха Гейнэ, 1869), «Анджэла» (на сюжэт драмы Віктора Гюго, 1875), «сарацынамі» (па сюжэце Аляксандра Дзюма-бацькі, 1898), «Капітанская дачка» (паводле А. С. Пушкіна, 1909), 4 дзіцячыя оперы; творы для аркестра, камерных інструментальных ансамбляў, фартэпіяна, скрыпкі, віяланчэлі; хоры, вакальныя ансамблі, рамансы (больш за 250), якія адрозніваюцца лірычнай выразнасцю, вытанчанасцю, тонкасцю вакальнай дэкламацыяй. Сярод іх папулярныя «Спалены ліст», «Царскасельская статуя» (словы А. С. Пушкіна), «Эолавы арфы» (словы А. М. Майкава) і інш.

Зноскі

1. М. Cui, Cesar // A Dictionary of Music and Musicians (A.D. 1450-1889): by eminent writers, English and foreign with illustrations and woodcuts / G. Grove, John Alexander Fuller Maitland — London: Macmillan Publishers, 1900. — Vol. 4. — P. 601.

   <a href='https://wikidata.org/wiki/Track:Q84'></a><a href='https://wikidata.org/wiki/Track:Q27971861'></a><a href='https://wikidata.org/wiki/Track:Q430943'></a><a href='https://wikidata.org/wiki/Track:Q708101'></a><a href='https://wikidata.org/wiki/Track:Q2108217'></a><a href='https://wikidata.org/wiki/Track:Q16011749'></a>
2. Э. Кюи // Музыкальный словарь: Перевод с 5-го немецкого издания / под ред. Ю. Д. Энгель — М.: Музыкальное издательство П. И. Юргенсона, 1901. — Т. 2. — С. 714–716.

   <a href='https://wikidata.org/wiki/Track:Q7117345'></a><a href='https://wikidata.org/wiki/Track:Q27680201'></a><a href='https://wikidata.org/wiki/Track:Q2910129'></a><a href='https://wikidata.org/wiki/Track:Q27777228'></a>
3. César Cui // Encyclopædia Britannica

   <a href='https://wikidata.org/wiki/Track:Q5375741'></a>
4. Archivio Storico Ricordi — 1808. Праверана 3 снежня 2020.

   <a href='https://wikidata.org/wiki/Track:Q3621644'></a>
5. Кюи, Цезарь Антонович // Энциклопедический словарь — СПб.: Брокгауз — Ефрон, 1896. — Т. XVII. — С. 164.

   <a href='https://wikidata.org/wiki/Track:Q19908137'></a><a href='https://wikidata.org/wiki/Track:Q24461478'></a><a href='https://wikidata.org/wiki/Track:Q602358'></a><a href='https://wikidata.org/wiki/Track:Q23892928'></a>