Чарлстан (Паўднёвая Караліна)

Ча́рлстан (англ.: Charleston) — горад у паўднёва-ўсходняй частцы штата Паўднёвая Караліна, ЗША, адміністрацыйны цэнтр аднайменнай акругі. Размешчаны на паўвостраве паміж вусцямі рэк Эшлі і Купер (паўднёвага рукавы ракі Санці), у глыбакаводнай бухты, вельмі зручнай для стаянкі суднаў. Буйны порт на ўзбярэжжы Атлантычнага акіяна. Насельніцтва 127 999 жыхароў (2013 года).

Горад
Чарлстан
Charleston
Сцяг
32°46′34″ пн. ш. 79°55′57″ з. д.HGЯO
Краіна	ЗША
Штат	Паўднёвая Караліна
Кіраўнік	William S. Cogswell Jr.[d][1]
Гісторыя і геаграфія
Заснаваны	1670
Плошча	347,5 км²
Вышыня цэнтра	4 м
Водныя аб’екты	Cooper River[d] і Ashley River[d]
Часавы пояс	UTC-5, летам UTC-4
Насельніцтва
Насельніцтва	▲150 227 чал. (2020, 1 красавіка 2020)[2][3]
Лічбавыя ідэнтыфікатары
Тэлефонны код	843
Паштовы індэкс	29401, 29402, 29403, 29406, 29407, 29409, 29412, 29413, 29414, 29416, 29417, 29422, 29423, 29424, 29425 і 29492
charlestoncity.info (англ.)
Чарлстан Чарлстан
Медыяфайлы на Вікісховішчы

У гэтага тапоніма ёсць і іншыя значэнні, гл. Чарлстан.

Гісторыя

Гістарычная забудова ў цэнтры Чарлстана

Чарлстан — першае англійскае паселішча ў Паўднёвай Караліне. Закладзена было ў 1670 годзе пад назвай Charles Towne («горад Карла») — у гонар караля Англіі Карла II. У 1680 годзе Чарлстан быў перанесены на сваё цяперашняе месца і стаў багацець на гандлі рысам і індыга. У 1722—1783 гадах стаў афіцыйна называцца Charles City and Port. Да 1775 года тут знаходзілася рэзідэнцыя губернатара Паўднёвай Караліны, а да 1790 года ён служыў сталіцай гэтага штата.

На працягу першай паловы XIX стагоддзя Чарлстан — адзін з самых паспяховых гарадоў у паўднёвых штатах, найважнейшы баваўняны порт. У снежні 1860 года жыхары Чарлстана абвясцілі пра сэцэсію Паўднёвай Караліны ад ЗША. З захопу форта Самтэр у Чарлстанскай бухце пачалася Грамадзянская вайна ў ЗША (зараз форт абвешчаны нацыянальным помнікам). З 10 ліпеня 1863 года па 18 лютага 1865 года горад знаходзіўся ў блакадзе. Са спробай прарваць гэту блакаду звязаны першы ў гісторыі эпізод паспяховага выкарыстання падводнай лодкі: H. L. Hunley патапіла шлюп USS Housatonic, але і сама загінула.

Пазбавіўшыся свайго значэння ў якасці баваўнянага порта, Чарлстан сутыкнуўся з эканамічным спадам. У XX стагоддзі апорай мясцовай эканомікі была база ваенна-марскога флоту ЗША, якую пашыралі падчас абедзвюх сусветных войнаў. Закрыццё шэрагу абаронных прадпрыемстваў у 1993 годзе стала сур’ёзным ударам па горадзе.

Клімат

Горад знаходзіцца ў вільготным субтрапічным клімаце (Cfa паводле класіфікацыі Кёпена) з мяккай зімой і спякотным, вільготным летам. На працягу ўсяго года выпадае вялікая колькасць ападкаў. Максімальная тэмпература паветра была зафіксавана 2 чэрвеня 1985 на ўзроўні 40 °C (104 °F), мінімальная 21 студзеня 1985 на ўзроўні −12 °C (10 °F). Ураганы з’яўляюцца сур’ёзнай пагрозай для тэрыторыі летам і ранняй восенню, у верасні 1989 года тры чвэрці будынкаў пацярпелі ад напору ўрагана «Х’юга»; агульная сума шкоды наблізілася да 3 мільярдаў долараў.

• Сярэднегадавая тэмпература — +18,8 C°
• Сярэднегадавая хуткасць ветру — 3,3 м/с
• Сярэднегадавая вільготнасць паветра — 74 %

Клімат Чарлстана
Паказчык	Сту	Лют	Сак	Кра	Май	Чэр	Ліп	Жні	Вер	Кас	Ліс	Сне	Год
Абсалютны максімум, °C	28,3	30,6	32,2	35,0	37,2	39,4	40,0	40,6	37,2	34,4	31,1	28,3	40,6
Сярэдні максімум, °C	15,0	17,1	20,9	24,7	28,4	31,3	32,8	31,9	29,3	25,1	21,0	16,4	24,5
Сярэдняя тэмпература, °C	9,1	10,9	14,5	18,2	22,5	26,1	27,8	27,2	24,4	19,4	14,8	10,4	18,8
Сярэдні мінімум, °C	3,1	4,8	8,2	11,8	16,6	20,9	22,8	22,4	19,6	13,8	8,6	4,5	13,1
Абсалютны мінімум, °C	−14,4	−11,1	−9,4	−1,7	2,2	10,0	12,2	13,3	5,6	−2,8	−9,4	−13,3	−14,4
Норма ападкаў, мм	94	75	94	74	77	144	166	182	155	95	62	79	1 297
Крыніца: Надвор'е і клімат

Славутасці

Нямецкая евангелічна-лютэранская царква Св. Матфея

Горад вядомы сваімі старадаўнімі дамамі і цэрквамі каланіяльнага перыяду, маляўнічымі вулачкамі і дворыкамі, а таксама садамі. Некалькі сядзіб плантатараў адкрыты для наведвання ў якасці музеяў. Сярод адукацыйных устаноў — муніцыпальны каледж (1770, першы ў ЗША), медыцынскі ўніверсітэт (1824) і ваенная школа (1842). Чарлстанскі музей (1773) — найстарэйшы музей у ЗША.

Гарады-пабрацімы

• Спалета, Італія
• Саванна, ЗША
• Берлін, Германія

Гл. таксама

• Стральба ў Чарлстане

Зноскі

1. https://www.charleston-sc.gov/directory.aspx?EID=797 Праверана 15 сакавіка 2024.
2. https://data.census.gov/cedsci/table?q=United%20States&tid=DECENNIALPL2020.P1 Праверана 21 верасня 2021.
3. 2020 United States Census / пад рэд. Бюро перапісу насельніцтва ЗША Праверана 1 студзеня 2022.

   <a href='https://wikidata.org/wiki/Track:Q637413'></a><a href='https://wikidata.org/wiki/Track:Q23766566'></a>