Энрыке (кароль Партугаліі)

Энрыке Партугальскі (парт.: Henrique I de Portugal; 31 студзеня 1512, Лісабон — 31 студзеня 1580, Алмейрын) — кардынал-кароль, сямнаццаты кароль Партугаліі з 1578 года. Апошні прадстаўнік Авіскай дынастыі. Пяты сын Мануэля I і яго другой жонкі Марыі Арагонскай.

Энрыке
манарх Партугаліі 4 жніўня 1578 — 31 студзеня 1580
Папярэднік	Себасцьян I
Пераемнік	Антоніа з Крату
Кардынал-святар з 16 снежня 1545
Roman Catholic Archbishop of Braga[d] з 30 красавіка 1533
Дыяцэзія	Бражская архідыяцэзія[d]
Папярэднік	Diogo de Sousa[d]
Пераемнік	Diogo da Silva[d]
Roman Catholic Archbishop of Evora[d] 24 верасня 1540 — 4 ліпеня 1578
Дыяцэзія	Roman Catholic Archdiocese of Evora[d]
Папярэднік	Альфонс Партугальскі[d]
Пераемнік	Teotónio de Bragança[d]
Roman Catholic Archbishop of Lisbon[d] 21 чэрвеня 1564 — 14 лістапада 1569
Дыяцэзія	Roman Catholic Archdiocese of Lisbon[d]
Папярэднік	Fernando de Meneses Coutinho e Vasconcelos[d]
Пераемнік	Jorge de Almeida[d]
Roman Catholic Archbishop of Evora[d] 15 снежня 1574 — 4 ліпеня 1578
Дыяцэзія	Roman Catholic Archdiocese of Evora[d]
Пераемнік	Teotónio de Bragança[d]
рэгент 1562 — 1568
Папярэднік	Кацярына Аўстрыйская
Пераемнік	Себасцьян I
Нараджэнне	31 студзеня 1512[1] Лісабон, Партугалія[2]
Смерць	31 студзеня 1580[1] (68 гадоў) Алмейрын[d], акруга Сантарэн[d], Партугалія
Месца пахавання	Жэронімуш
Род	Авіская дынастыя
Бацька	Мануэл I
Маці	Марыя Арагонская
Веравызнанне	Каталіцкая Царква[3]
Узнагароды
Медыяфайлы на Вікісховішчы

Біяграфія

Энрыке быў адным з наймаладзейшых братоў караля Жуана III і таму лічылася, што яго шансы на сталец нікчэмныя. Таму Энрыке абраў духоўную кар’еру, у тым ліку каб адстойваць інтарэсы Партугаліі ў Каталіцкай Царкве, дзе дамінавала Іспанія. Неўзабаве ён стаў архібіскупам Брагі (1538), архібіскупам Эвары (1545) і вялікім інквізітарам (1539) перад атрыманнем кардынальскага капелюша ў 1545 годзе. У 1564 годзе Энрыке стаў архібіскупам Лісабона і прымасам Партугаліі. Энрыке паспрабаваў прыцягнуць езуітаў у Партугалію і актыўна выкарыстоўваў іх у каланіяльнай палітыцы.

Пасля смерці брата, з 1557 года быў рэгентам пры траюрадным пляменніку Себасцьяне I. Калі Себасцьян I загінуў падчас ваеннай авантуры ў Марока, Энрыке як апошні прадстаўнік дынастыі атрымаў сталец Партугаліі. Ён вырашыў адмовіцца ад духоўных тытулаў і жаніцца каб працягнуць дынастыі, аднак Папа Рымскі Рыгор XIII, які падтрымліваў Габсбургаў, не вызваліў яго ад святарскіх абетаў.

Энрыке памёр, не прызначыўшы Рэгенцкі Савет, які мог бы абраць пераемніка стальца. Сітуацыю выкарыстаў кароль Іспаніі Філіп II, які быў адным з найбольш пераважных прэтэндэнтаў на партугальскі сталец. У лістападзе 1580 года Філіп накіраваў у Партугалію герцага Альба для захопу ўлады сілай. Лісабон неўзабаве быў захоплены, і Філіп быў абраны каралём Партугаліі пры ўмове, што Каралеўства Партугалія і яго замежныя тэрыторыі не стануць іспанскімі абласцямі. Філіп II кіраваў Партугаліяй пад імем Філіп I.