Ніхон Хіданкё

Японская канфедэрацыя арганізацый пацярпелых ад атамных і вадародных бомбаў (яп.: 日本原水爆被害者団体協議会 Nihon gensuibaku higaisha dantai kyōgi-kai), часта скарачаюць да Ніхон Хіданкё (яп.: 日本被団協 Nihon Hidankyō) — арганізацыя, створаная хібакуся ў 1956 годзе для ціску на японскі ўрад каб палепшыць падтрымку пацярпелых і лабіраваць урады за адмену ядзернай зброі^[3].

Ніхон Хіданкё
Краіна	Японія
Адміністрацыйны цэнтр	Shibadaimon[d]
Адрас	東京都港区芝大門1丁目3-5ゲイブルビル9階[1]
Тып арганізацыі	парасонавая арганізацыя[d] і група інтарэсаў
Заснаванне
Дата заснавання	10 жніўня 1956[2]
Узнагароды	прэмія міру імя Шона Макбрайда[d] (2003)
ne.jp/asahi/hidan… (яп.) ne.jp/asahi/hidan… (англ.)
Медыяфайлы на Вікісховішчы

Дзейнасць арганізацыі ўключала прадстаўленне тысяч паказанняў сведак, выданне рэзалюцый і публічных зваротаў, а таксама штогадовую адпраўку дэлегацый у розныя міжнародныя арганізацыі, у тым ліку Арганізацыю Аб’яднаных Нацый, каб выступаць за глабальнае ядзернае раззбраенне^[4].

Гэтая арганізацыя атрымала Нобелеўскую прэмію міру 2024 года «за намаганні па стварэнні свету, свабоднага ад ядзернай зброі, і за дэманстрацыю сведчанняў, што ядзерная зброя больш ніколі не павінна выкарыстоўвацца»^[5][6].

Агляд

Nihon Hidankyo — агульнанацыянальная арганізацыя, створаная групамі тых, хто выжыў пасля атамнай бамбардзіроўкі Хірасімы і Нагасакі^[7]. Ападкі з Кастл Брава, выпрабавання тэрмаядзернай зброі, праведзеныя ЗША на атоле Бікіні ў 1954 годзе, выклікалі востры радыяцыйны сіндром у жыхароў суседніх атолаў і 23 членаў экіпажа японскага рыбалоўнага судна Дайго Фукуру Мару. Гэта прывяло да фарміравання Японскага савета супраць атамнай і вадароднай бомбаў у Хірасіме ў наступным годзе^[8]. Аднак салідарнасць руху была пастаўлена пад пагрозу, калі ў 1959 годзе арганізацыя стала актыўна ўдзельнічаць у антыамерыканска-японскім руху супраць дагавора аб бяспецы разам з левай японскай сацыялістычнай партыяй^[9]. У 1961 годзе, калі Савецкі Саюз аднавіў ядзерныя выпрабаванні, камуністычнае крыло арганізацыі адмовілася іх асудзіць, што прывяло да моцнай напружанасці ўнутры арганізацыі^[10]. Пры падтрымцы кансерватыўных ліберал-дэмакратаў была створана новая арганізацыя на чале з Масатосі Мацусіта, лідарам цвёрда антыкамуністычнай Партыяй дэмакратычнага сацыялізму^[11]. Гэтыя ўнутраныя супярэчнасці ў антыядзерных рухах прывялі да таго, што некаторыя прэфектурныя Хіданкё раскалоліся і на мясцовым узроўні, як, напрыклад, у Хірасіме, дзе існавалі Хіданкё, якія падтрымліваліся сацыялістычнай партыяй, і Хіданкё, якія падтрымліваліся Камуністычнай партыяй, з аднолькавай назвай^[7]. Сама агульнанацыянальная арганізацыя вырашыла не далучацца ні да якіх палітычных рухаў у 1965 годзе, пасля таго як яны сталі вельмі палітызаванымі^[7].

Па стане на кастрычнік 2024 года дзейнасць Nihon Hidankyo уключае^[12]:

• Прапаганда адмены ядзернай зброі і патрабаванні дзяржаўных кампенсацый;
• Хадайніцтва аб дзеяннях да ўрада Японіі, ААН і іншых урадаў;
• Ліквідацыя ядзернай зброі, заключэнне міжнароднага дагавора аб ядзерным раззбраенні, правядзенне міжнародных канферэнцый, прыняцце законаў, якія не датычацца ядзернай зброі, і ўзмацненне мер падтрымкі хібакуся;
• Павышэнне дасведчанасці пра рэальнасць атамных бамбаванняў як у краіне, так і за мяжой;
• Даследаванні, публікацыі, выставы і сходы па шкодзе ад атамных бомб;
• Кансультацыі і падтрымка для хібакуся.

Узнагароды

• 2003 — Прэмія міру імя Шона Макбрайда^[13].
• 2010 — Прэмія за грамадскую актыўнасць ад Сусветнага саміту лаўрэатаў Нобелеўскай прэміі міру.
• 2024 — Нобелеўская прэмія міру^[14].

Перад прысуджэннем Нобелеўскай прэміі міру Nihon Hidankyo таксама намінавалася ў 1985, 1994 і 2015 гадах Міжнародным бюро міру, якое базуецца ў Швейцарыі^[15].