Станожкі

Станожкі, Макрыцы (Oniscidea) — падатрад раўнаногіх ракападобных (Isopoda).

Станожкі
Макрыца сценавая (Oniscus asellus)
Навуковая класіфікацыя
прамежныя рангі Дамен:  Эўкарыёты Царства:  Жывёлы Падцарства:  Эўметазоі Без рангу:  Двухбакова-сіметрычныя Без рангу:  Першаснаротыя Без рангу:  Ecdysozoa Без рангу:  Panarthropoda Тып:  Членістаногія Падтып:  Ракападобныя Клас:  Вышэйшыя ракі Падклас:  Eumalacostraca Надатрад:  Peracarida Атрад:  Раўнаногія Падатрад:  Станожкі
Міжнародная навуковая назва
Oniscidea Latreille, 1802
Сістэматыка на Віківідах Выявы на Вікісховішчы ITIS   93223 NCBI   41116 EOL   34183323 FW   71606

Апісанне

Даўжыня да 5 см. Цела пляскатае, авальнае, зверху выпуклае, першая пара вусікаў недаразвітая і вельмі малая, другая моцна развітая. Вочы знаходзяцца па баках галавы; верхнія сківіцы пазбаўленыя шчупалец. Першы грудзінавый членік па большай частцы ахоплівае галаву з бакоў, 7-і мае ззаду глыбокую выразку; усе 7 пар грудных ног аднолькавай будовы і прыстасаваныя для хады. Усе членікі брушка свабодныя; пяць першых пар брушных ног прыкрываюць адзін аднаго па прынцыпе дахоўкі; унутраная галіна іх грае ролю шчэлепы, вонкавая — крышкі; цвёрдая вонкавая галіна першай пары заключае паветраныя поласці, што адкрываюцца вонкі — органы паветранага дыхання; 6 пара брушных ног скіраваная назад і выступае ў прамежку паміж 5 і 6 брушным членікам.

Распаўсюджанне

Адрозніваецца каля 1000 відаў. Пашыраны ўсюды, найбольш у стэпавай зоне. Большасць відаў жыве на сушы, пераважна ў месцах з павышанай вільготнасцю (адсюль назва), некаторыя — на марскіх берагах, у ручаях, крыніцах. На Беларусі найбольш пашыраны макрыца звычайная (Porcellio scaber), макрыца сценавая (Oniscus asellus).

Асаблівасці біялогіі

Актыўныя ўначы. Амаль усе расліннаедныя. Раздзельналолыя, развіццё без метамарфозу.

Глебаўгваральнікі. Некаторыя шкодзяць сельскагаспадарчым культурам.

Літаратура

• Макрыцы // Беларуская энцыклапедыя: У 18 т. Т. 9: Кулібін — Малаіта / Рэдкал.: Г. П. Пашкоў і інш. — Мн. : БелЭн, 1999. — Т. 9. — 560 с. — 10 000 экз. — ISBN 985-11-0035-8. — ISBN 985-11-0155-9 (т. 9).