Ізабела Чартарыйская

Ізабела Эльжбета Дарота з Флемінгаў Чартарыйская (польск.: Izabela Elżbieta Dorota z Flemmingów Czartoryska; 3 сакавіка 1746, Варшава — 17 чэрвеня 1835, Высоцка) — польская арыстакратка, княгіня, жонка Адама Казімера Чартарыйскага, праз якога стала членам Фаміліі, у перыяд Чатырохгадовага сойма звязаная з Патрыятычнай партыяй. Пісьменніца, мецэнатка, калекцыянерка, стваральніца першага польскага музея ў храме Сівілы ў Пулавах, які разам з яе зборамі ў Гатычным доме сталі зачаткам сучаснага музея Чартарыйскіх у Кракаве.

Ізабела Чартарыйская
польск.: Izabela Czartoryska
«Флемінг»
Нараджэнне	3 сакавіка 1746(1746-03-03)[1][2][…] Варшава, Варшаўская зямля[d], Мазавецкае ваяводства, Велікапольская правінцыя, Карона Каралеўства Польскага, Рэч Паспалітая
Смерць	17 чэрвеня 1835(1835-06-17)[3][4][…] (89 гадоў) Высоцка[d], Гміна Ляшкі, Яраслаўскі павет, Польшча
Род	Чартарыйскія
Бацька	Ян Ежы Флемінг
Маці	Антаніна Чартарыская
Муж	Адам Казімір Чартарыйскі
Дзеці	Тэрэза Чартарыйская, Марыя Ганна Чартарыйская, Адам Ежы Чартарыйскі, Канстанцін Адам Чартарыйскі, Габрыела Чартарыйская, Сафія Чартарыйская
Аўтограф
Медыяфайлы на Вікісховішчы

Біяграфія

Нарадзілася ў сям’і небагатага саксонскага двараніна, пазней вялікага падскарбія ВКЛ і паморскага ваяводы Ежы Флемінга і Антаніны Чартарыйскай. Маці памерла пры родах. Неўзабаве бацька ажаніўся з яе роднай сястрой, якая таксама праз два гады памерла.

Ізабэла атрымала арыстакратычнае выхаванне, якім кіравала яе бабуля, княгіня Элеанора Чартарыйская з Валдштэйнаў, удава літоўскага канцлера князя Міхала Фрэдэрыка, бабуля жыла ў Варшаве і ў Воўчыне. З дзяцінства Ізабэла Флемінг выклікала да сябе вялікую ўвагу, бо была адзіным нашчадкам вялікіх зямельных уладанняў свайго дзеда, Міхала Фрэдэрыка Чартарыйскага.

19 кастрычніка 1761 года, на 16-м годзе жыцця Ізабэла ў Воўчыне выйшла замуж за свайго стрыечнага дзядзьку, 26-гадовага князя Казіміра Адама Чартарыйскага. Шлюб маладым даў сваяк, познанскі біскуп Тэадор Чартарыйскі. Ежы Флемінг у пасаг дачцэ запісаў 800 тысяч злотых і вялікую зямельную маёмасць.

З гэтага часу пачынаецца актыўнае жыццё Ізабэлы Чартарыйскай, жыццё, якое можна падзяліць на тры перыяды: маладосці — часу свецкіх захапленняў і арыстакратычных забаў, сталага ўзросту — часу заняткаў палітыкай, нарэшце, старасці — перыяду літаратурнай працы.