Італа Бальба

Італа Бальба (італ.: Italo Balbo; 5 чэрвеня 1896 — 28 чэрвеня 1940) — італьянскі ваенны і палітычны дзеяч, адзін з правадыроў чорнакашульнікаў, адзіны Маршал авіяцыі Італіі (13 жніўня 1933), Генерал-губернатар італьянскай Лівіі і Вярхоўны галоўнакамандуючы італьянскай Паўночнай Афрыкі з 1 студзеня 1934 па 28 чэрвеня 1940, найбліжэйшы паплечнік і «бясспрэчны спадчыннік» італьянскага дыктатара — Беніта Мусаліні.

Італа Бальба
італ.: Italo Balbo[1]
міністр авіяцыі Каралеўства Італія[d] 12 верасня 1929 — 6 лістапада 1933
Папярэднік	Беніта Мусаліні
Пераемнік	Беніта Мусаліні
1-ы Governor-General of Italian Libya[d] 1 студзеня 1934 — 28 чэрвеня 1940
Пераемнік	Радольфа Грацыяні
член Палаты дэпутатаў Каралеўства Італія[d] 24 мая 1924 — 21 студзеня 1929
член Палаты дэпутатаў Каралеўства Італія[d] 20 красавіка 1929 — 19 студзеня 1934
член Палаты дэпутатаў Каралеўства Італія[d] 28 красавіка 1934 — 2 сакавіка 1939
нацыянальны саветнік Палаты фасцый і карпарацый[d] 23 сакавіка 1939 — 2 жніўня 1943
Нараджэнне	6 чэрвеня 1896(1896-06-06)[2][3] Quartesana[d], Ферара, правінцыя Ферара, Італія[4][5][…]
Смерць	28 чэрвеня 1940(1940-06-28)[6][7][…] (44 гады) Табрук, Эль-Бутнан, Лівія[4][5][…]
Месца пахавання	Orbetello[d]
Імя пры нараджэнні	італ.: Italo Balbo
Жонка	Emanuela Florio[d]
Веравызнанне	Дэізм
Партыя	Нацыянальная фашысцкая партыя[2]
Член у	Вялікі фашысцкі савет
Адукацыя	Фларэнтыйскі ўніверсітэт
Навуковая ступень	laurea[d][8]
Прыналежнасць	Каралеўства Італія
Род войскаў	Каралеўскія ваенна-паветраныя сілы Італіі[d] і авіяцыя
Званне	Маршал авіяцыі
Бітвы	Першая сусветная вайна Другая сусветная вайна North African campaign[d]
Узнагароды	трафей Хармана[d]
Медыяфайлы на Вікісховішчы

У Вікіпедыі ёсць артыкулы пра іншых людзей з прозвішчам Бальба.

Першая сусветная вайна

З самага ранняга ўзросту Італа Бальба адрозніваўся высокай палітычнай актыўнасцю. Ужо ва ўзросце 14 гадоў ён прымаў удзел у Албанскіх хваляваннях пад кіраўніцтвам Рычоці Гарыбальдзі, сына Джузэпэ Гарыбальдзі. Пасля пачатку Першай сусветнай вайны Італія заявіла пра свой нейтралітэт, Бальба ж усяляк вітаў удзел Італіі ў вайне на баку Антанты і неаднаразова ўдзельнічаў у пікетах у падтрымку вайны. У 1915 годзе, адразу пасля абвяшчэння вайны Італіяй, Бальба адпраўляецца на фронт і нясе службу ў 8-м альпійскім палку. Незадоўга да кровапралітнай бітвы пры Капарэце Бальба падаў прашэнне аб пераводзе ў авіяцыю, але беспаспяхова. У самой бітве, дзе ўвесь яго корпус быў узяты ў палон, удзелу не прымаў, аднак неўзабаве зноў вярнуўся ў строй і паказаў сябе з лепшага боку ў бітве пры Віторыа-Венета, за адвагу пад агнём праціўніка быў узнагароджаны бронзавым і сярэбраным медалямі. Скончыў вайну ў званні капітана.

Пасля вайны Бальба працягнуў навучанне грамадскім дысцыплінам у Фларэнцыі, працаваў у банку.

Лідар чорнакашульнікаў

Італа Бальба (злева ад Мусаліні)

У 1921 годзе Бальба ўступіў у нядаўна створаную Нацыянальную фашысцкую партыю (італ.: Partito Nazionale Fascista), у якой даволі хутка прасунуўся да сакратара ферарскага аддзялення. Бальба арганізаваў некалькі банд чорнакашульнікаў, уключаючы сваю ўласную групу — Чэлібана, названую так у гонар любімай настойкі. Чэлібана займалася разгонам сацыялістычных дэманстрацый і мітынгаў, зрывала страйкі. Да 1922 года Італа Бальба стаў адным з «Ras» — вышэйшых лідараў фашысцкага руху. Ён быў самым маладым з «Квадрумвіраў» — чатырох арганізатараў знакамітага марша на Рым.

Пасля таго, як улада перайшла ў рукі фашыстаў, Бальба як адзін з «Квадрумвіраў» стаў заснавальнікам Вялікага фашысцкага савета. Праўда, неўзабаве пасля гэтага яго абвінавацілі ў забойстве антыфашысцкі настроенага святара, што трохі запаволіла яго прасоўванне па кар'ернай лесвіцы. Але ў 1924 годзе ён усё ж быў прызначаны на пасаду галоўнакамандуючага сквадрыстамі, а ў 1925 годзе стаў намеснікам міністра нацыянальнай эканомікі.

Авіяцыя

Манумент Бальба, Чыкага.

Нягледзячы на тое, што ў Бальба не было ніякага лётнага вопыту і наогул ведання авіяцыі, 6 лістапада 1926 года ён усё ж быў прызначаны статс-сакратаром Італіі па авіяцыі. Прайшоўшы курс лётнай падрыхтоўкі і азнаёміўшыся з асновамі авіяцыі, Бальба прыступіў да стварэння ваенна-паветраных сіл Італіі (італ.: Regia Aeronautica Italia). У 1928 годзе ён стаў генералам авіяцыі, а ў 1929 — міністрам авіяцыі.

Наогул тым часам у Італіі назіраўся ўздым цікавасці да аэранаўтыкі: у 1925 годзе пад кіраўніцтвам Франчэска дэ Пінеда быў здзейснены выдатны пералёт з Італіі ў Аўстралію, затым у Японію і назад у Італію, агульнай працягласцю каля 62000 км, у 1926 годзе італьянскі пілот Марыа Дэ Бернардзі заваяваў кубак Шнейдэра, у 1928 годзе адбылася знакамітая экспедыцыя дырыжабля «Італія» пад кіраўніцтвам Умберта Набіле.

Італа Бальба таксама ўнёс унёсак у італьянскую гісторыю аэранаўтыкі, здзейсніўшы два трансатлантычныя пералёты цэлымі флатыліямі гідрапланаў. Пад яго кіраўніцтвам у канцы 1930 года дванаццаць гідрапланаў здзейснілі пералёт з Італіі ў Бразілію, а ў 1933 годзе 24 гідрасамалёты здзейснілі маштабны пералёт па маршруце Рым — Амстэрдам — Дэры — Рэйк’явік — Ньюфаўндленд — Новая Шатландыя — Манрэаль — Возера Мічыган (Чыкага). У гонар гэтага палёту Мусаліні падарыў гораду Чыкага старажытную калону з Осціі, якая дагэтуль упрыгожвае прыбярэжны парк горада. Улады Чыкага пераназвалі «Сёмую стрыт» у «Бальба драйв» і правялі ў гонар Італа Бальба буйны парад. Падчас гэтага візіту ў Злучаныя Штаты Амерыкі Бальба быў запрошаны папалуднаваць з прэзідэнтам Франклінам Рузвельтам, дзе быў узнагароджаны крыжам за лётныя заслугі. Падчас выступлення Бальба ў Мэдысан-Сквер-Гардэн перад італьянскімі імігрантамі ён сказаў знакамітае: «Ганарыцеся тым, што вы італьянцы. З прыходам Мусаліні скончылася эра зневажэння!». Вярнуўшыся ў Рым, Бальба атрымаў званне Маршала авіяцыі.

Гібель

28 чэрвеня 1940 Бальба выляцеў у Табрук на самалёце SM.79, які быў збіты агнём італьянскіх зенітчыкаў, у выніку чаго загінулі ўсе, хто знаходзіўся ў самалёце^[9].

Гл. таксама

• Віа Бальба

Зноскі

1. British Museum person-institution thesaurus

   <a href='https://wikidata.org/wiki/Track:Q18785969'></a><a href='https://wikidata.org/wiki/Track:Q34753751'></a>
2. Balbo, Italo, 1896-1940 // Library of Congress Authorities — Library of Congress. Праверана 23 студзеня 2023.

   <a href='https://wikidata.org/wiki/Track:Q13219454'></a><a href='https://wikidata.org/wiki/Track:Q131454'></a>
3. Berselli A. BALBO, Italo // Dizionario Biografico degli Italiani — 1963. — Vol. 5. Праверана 23 студзеня 2023.

   <a href='https://wikidata.org/wiki/Track:Q1128537'></a>
4. Balbo, Italo // OPAC SBN Праверана 23 студзеня 2023.

   <a href='https://wikidata.org/wiki/Track:Q105086090'></a>
5. Balbo, Ìtalo // Sapere Encyclopedia — De Agostini Editore, 2001. Праверана 23 студзеня 2023.

   <a href='https://wikidata.org/wiki/Track:Q63346450'></a><a href='https://wikidata.org/wiki/Track:Q2521786'></a><a href='https://wikidata.org/wiki/Track:Q130548027'></a>
6. Italo Balbo // British Museum person-institution thesaurus Праверана 9 кастрычніка 2017.

   <a href='https://wikidata.org/wiki/Track:Q18785969'></a><a href='https://wikidata.org/wiki/Track:Q34753751'></a>
7. Swartz A. Italo Balbo // Open Library — 2007. Праверана 9 кастрычніка 2017.

   <a href='https://wikidata.org/wiki/Track:Q461'></a><a href='https://wikidata.org/wiki/Track:Q1201876'></a><a href='https://wikidata.org/wiki/Track:Q302817'></a>
8. storia.camera.it Праверана 8 мая 2019.

   <a href='https://wikidata.org/wiki/Track:Q28025846'></a>
9. Dr. Nicholas La Bianca. Growing Up Under Fascism in a Little Town in Southern Italy (англ.). — Xlibris Corp., 2009. — 254 p. — ISBN 1441570608.