Аляксандр Аляксандравіч Прахарэнка

У Вікіпедыі ёсць артыкулы пра іншых людзей з прозвішчам Прахарэнка.

Аляксандр Аляксандравіч Прахарэнка (руск.: Александр Александрович Прохоренко; 22 чэрвеня 1990 — 17 сакавіка 2016) — вайсковец Сіл спецыяльных аперацый Узброеных Сіл Расійскай Федэрацыі, старшы лейтэнант. Удзельнік ваеннай аперацыі Расіі ў Сірыі. Загінуў 17 сакавіка 2016 года ў ходзе баёў за Пальміру. Герой Расійскай Федэрацыі (2016).

Аляксандр Аляксандравіч Прахарэнка
руск.: Александр Александрович Прохоренко
Дата нараджэння	22 чэрвеня 1990(1990-06-22)
Месца нараджэння	Gorodki[d], Q23896264?, Цюльганскі раён[d], Арэнбургская вобласць, РСФСР, СССР
Дата смерці	17 сакавіка 2016(2016-03-17) (25 гадоў)
Месца смерці	Тадмар, Хомс[d], Сірыя
Месца пахавання	Арэнбургская вобласць
Грамадзянства	Расія
Прыналежнасць	Расія
Род войскаў	Сілы спецыяльных аперацый Расійскай Федэрацыі
Званне	старшы лейтэнант
Бітвы/войны	Ваенная аперацыя Расіі ў Сірыі
Узнагароды і званні
Медыяфайлы на Вікісховішчы

Біяграфія

Нарадзіўся 22 чэрвеня 1990 года ў сяле Гарадкі Цюльганскага раёна Арэнбургскай вобласці^[1][2]. Бацька Аляксандр Васільевіч працаваў трактарыстам, маці Наталля Леанідаўна — прыбіральшчыцай у адміністрацыі^[1][2].

У 2007 годзе з сярэбраным медалём скончыў Гарадзецкую сярэднюю агульнаадукацыйную школу, паступіў у Арэнбургскае вышэйшае зенітнае ракетнае вучылішча, у 2008 годзе ў сувязі з закрыццём вучылішча быў пераведзены ў Ваенную акадэмію вайсковай супрацьпаветранай абароны Узброеных Сіл Расійскай Федэрацыі, якую выдатна скончыў^[2].

Пасля заканчэння акадэміі быў размеркаваны на пасаду перадавога авіяцыйнага наводчыка ў групу Сіл спецыяльных аперацый Расійскай Федэрацыі^[3]. Са студзеня 2016 года браў удзел у расійскай ваеннай аперацыі ў Сірыі^[1], дзе выконваў задачы па навядзенні авіяўдараў на аб’екты тэрарыстычнай арганізацыі «Ісламская дзяржава», выдаючы дакладныя каардынаты размяшчэння баевікоў^[2].

Подзвіг

17 сакавіка 2016 года Прахарэнка, які тыдзень знаходзіўся у тыле праціўніка, быў акружаны баевікамі «Ісламскай дзяржавы» ў раёне населенага пункта Тадмар (правінцыя Хомс, Сірыя). Ён уступіў у бой з паўстанцамі, і не жадаючы здавацца ў палон, выклікаў авіяўдар на сябе. Разам з загінулым Прахарэнкам былі знішчаны баевікі «Ісламскай дзяржавы»^[1][4][5].

Пра гібель Прахарэнкі Міністэрства абароны Расійскай Федэрацыі афіцыйна паведаміла 24 сакавіка 2016 года^[6].

Цела Аляксандра Прахарэнкі пасля^[7] перамоваў было перададзена атраду сірыйскіх курдаў баевікамі ІД падчас спецыяльнай гуманітарнай аперацыі, тыя ж у сваю чаргу ў канцы красавіка 2016 года перадалі яго прадстаўнікам расійскіх уладаў у Сірыі, якімі яно было дастаўлена ў Расію, дзе была праведзена працэдура генетычнай ідэнтыфікацыі^[8].

5 мая, пасля жалобнага мітынгу з удзелам міністра абароны Расіі генерала арміі Сяргея Шайгу, цела Прахарэнкі было адпраўлена транспартным самалётам з падмаскоўнага ваеннага аэрадрома Чкалаўскі на ваенны аэрадром Арэнбурга, а адтуль — верталётам у сяло Гарадкі. Цела суправаджалі бацька, маці і брат Аляксандра Прахарэнкі^[9].

6 мая Прахарэнка пахаваны з воінскімі ўшанаваннямі на могілках вёскі Гарадкі. У дзень пахавання ў Арэнбургскай вобласці была абвешчана жалоба^[10].

Сям’я

Быў жанаты. Жонка — Кацярына. Малодшы брат Іван — курсант Ваеннай акадэміі вайсковай супрацьпаветранай абароны Узброеных Сіл Расійскай Федэрацыі імя А. В. Васілеўскага^[1]. У канцы ліпеня 2016 года нарадзілася дачка Віялета^[11][12].

Узнагароды

• Герой Расійскай Федэрацыі (Указ Прэзідэнта Расійскай Федэрацыі ад 11 красавіка 2016 года, медаль «Залатая Зорка»; пасмяротна) — за мужнасць і гераізм, праяўленыя пры выкананні воінскага абавязку^[13][14]
• Медаль «За вайсковую доблесць» (Мінабароны) II ступені^[2][15]
• Медаль «За выдатнае заканчэнне ваеннай адукацыйнай установы вышэйшай прафесійнай адукацыі Міністэрства абароны Расійскай Федэрацыі»^[2][15]

Памяць

• У Арэнбургу імем Прахарэнкі названая вуліца. У кастрычніку 2016 года на вуліцы разбіты сквер, які носіць яго імя^[5][16][17]. На кутнім доме вуліцы і праезду Ніжняга нумар 8/1 усталявана мемарыяльная дошка ў памяць пра яго^[18]. 4 лістапада 2017 года ў горадзе таксама адкрыты помнік Аляксандру Прахарэнку^[19]. Яшчэ адна мемарыяльная дошка, прысвечаная вайскоўцу, размешчана на тэрыторыі Арэнбургскага прэзідэнцкага кадэцкага вучылішча, дзе раней размяшчалася Арэнбургскае вышэйшае зенітнае ракетнае каманднае вучылішча^[20].
• На радзіме героя ў сяле Гарадкі Тюльганскага раёна ўстаноўлены бюст у двары школы, у якой ён вучыўся. На будынку школы ўстаноўлена мемарыяльная дошка. На Гарадзецкім могілках усталяваны надмагільны помнік^[21].
• У памяць Аляксандра Прахарэнкі перайменавана адна з вуліц Грознага (былая вуліца Авіяцыйная). На вуліцы Прахарэнкі ўсталявана мемарыяльная дошка^[22].
• 5 кастрычніка 2016 года на тэрыторыі Ваеннай акадэміі вайсковай супрацьпаветранай абароны УС РФ імя Маршала Савецкага Саюза А. М. Васілеўскага ў Смаленску ўсталяваны бюст Аляксандра Прахарэнкі^[23].
• 5 мая 2016 года ў гістарычным амфітэатры сірыйскай Пальміры адбыўся канцэрт аркестра Марыінскага тэатра пад кіраўніцтвам Валерыя Гергіева, прысвечаны памяці Аляксандра Прахарэнкі^[24].
• Кампазітар Уладзімір Еўзераў і паэт Юры Баладжараў напісалі песню «Ён не мог інакш», прысвечаную Аляксандру Прахарэнку, якую выканаў спявак Аляксей Хвацкі^[25].
• 6 жніўня 2017 года помнік Аляксандру Прахарэнку адкрыты ў горадзе Вальі-Сота (Італія)^[26][27].
• 8 снежня 2017 года, напярэдадні Дня Герояў Айчыны, які адзначаецца 9 снежня, у горадзе-курорце федэральнага значэння Зеленаградску адбылося адкрыццё новай вуліцы, названай у гонар Героя Расіі Аляксандра Прахарэнкі і афіцыйнае адкрыццё мемарыяльнай дошкі ў яго гонар^[28][29][30].
• 29 лістапада 2018 года распараджэннем Урада Расійскай Федэрацыі гары ў Паўночнай Асеціі прысвоена імя «Аляксандр Прахарэнка»^[31].
• У маі 2023 года на авіябазе Хмеймім у Сірыі вайскоўцу ўсталяваны помнік^[32].

Перадача сям’і Прахарэнкі французскіх узнагарод

У красавіку 2016 года французская сям’я Магэ з горада Манпелье перадала праз пасольства Расіі ў Парыжы ўдаве Аляксандра ордэн Ганаровага легіёна і Ваенны крыж з пальмавай галіной, якія належалі іх сваякам — удзельнікам Другой сусветнай вайны. Па запрашэнні Прэзідэнта Расіі Уладзіміра Пуціна сям’я Магэ прыехала ў РФ, дзе 5 мая 2016 года ў будынку Нацыянальнага цэнтра ўпраўлення абаронай асабіста перадала сямейныя рэліквіі бацьку, маці і брату Аляксандра Прахарэнкі. Бацькам афіцэра ўручаны таксама памятны медаль французскага горада Фламерсан «Бацькам салдата ўзброеных сіл, які загінуў героем»^[33].