Аляксандр Янай

Аляксандр Янай (іўр.: אלכסנדר ינאי) (125—76 да н. э.^[1]) — іўдзейскі цар з дынастыі Хасманеяў. Сын Іаана Гіркана. Калі да ўлады прыйшоў яго брат Арыстабул, Аляксандра пасадзілі ў турму. Пасля смерці Арыстабула ён не толькі быў вызвалены, але ажаніўся з Саламеяй (удавой памерлага брата) і ўзышоў у 103 г. да н.э. на прастол.

Аляксандр Янай
іўр.: אלכסנדר ינאי
Партрэт са зборніка біяграфій Promptuarii Iconum Insigniorum (1553)
Цар Іўдзеі 103—76 да н.э.
Папярэднік	Арыстабул I
Пераемнік	Саламея Аляксандра
Нараджэнне	каля 127 да н.э.
Смерць	76 да н.э.
Месца пахавання	Іерусалім
Род	Хасманеі[d]
Бацька	Iōannēs Hyrkanos[d]
Маці	NN[d]
Жонка	Salome Alexandra[d]
Дзеці	Гіркан II[d] і Aristobulus II[d]
Медыяфайлы на Вікісховішчы

У перыяд яго кіравання Іўдзея усталявала гегемонію над усёй тэрыторыяй старажытных Ізраільскіх земляў, у тым ліку ў 99 г. да н.э. была заваявана Газа^[2]. Ва ўнутранай палітыцы Аляксандр абапіраўся на садукеяў, чым выклікаў незадаволенасць і паўстанне фарысеяў, якое, зрэшты, было жорстка падушана з дапамогай замежных наймітаў^[3]. У гэтай грамадзянскай вайне загінула больш за 50 тысяч яўрэяў^[4].

Янай памёр у 76 годзе да н.э. падчас паходу ў Іарданію. Пасля яго краінай на працягу 9 гадоў кіравала яго ўдава^[4].

Зноскі

1. Ад Саламона да арабскага ўварвання
2. Археолагі рассоўваюць межы царства Хасманеяў
3. Хасманейская дынастыя і мудрацы
4. Штереншис М. Евреи: история нации. — Герцлия: Исрадон, 2008. — С. 148. — 560 с. — 5 000 экз. — ISBN 978-5-94467-064-9.