Гульні розуму

У паняцця ёсць і іншыя значэнні, гл. Гульні розуму (значэнні).

«Гульні розуму» (англ.: A Beautiful Mind — «Цудоўны розум»^[3]) — біяграфічная драма Рона Ховарда па аднайменнай кнізе С. Назар, якая распавядае пра жыццё Джона Форбса Нэша, лаўрэата Нобелеўскай прэміі па эканоміцы^[4]. Кніга ў 1998 годзе была намінавана на Пулітцэраўскую прэмію. Сцэнарый да фільма быў напісаны Аківам Голдсманам. Галоўную ролю ў карціне выканаў Расел Кроу; таксама зняліся Джэніфер Конелі, Эд Харыс, Крыстафер Пламер і Пол Бетані. Фільм атрымаў чатыры «Оскары» (найлепшы фільм, адаптаваны сцэнарый, рэжысура, актрыса другога плана — Джэніфер Конелі), узнагароду «Залаты глобус» (у прыватнасці, прыз атрымаў Расел Кроу за найлепшую мужчынскую ролю) і быў адзначаны некалькімі прэміямі BAFTA. Прэм’ера фільма адбылася 21 снежня 2001 года ў ЗША^[5]. Фільм быў дадатна ўспрыняты крытыкамі і сабраў больш 300 млн долараў па ўсім свеце.

Гульні розуму
A Beautiful Mind
Жанры	меладрама / драма
Рэжысёр	Рон Ховард
Прадзюсары	Браян Грэйзер Рон Ховард
На аснове	A Beautiful Mind[d][1]
Сцэнарысты	Аківа Голдсман па кнізе Сільвіі Назар
У галоўных ролях	Расел Кроу Эд Харыс Джэніфер Конелі Крыстафер Пламер Пол Бетані
Аператар	Роджэр Дзікінс
Кампазітар	Джэймс Хорнер
Кінакампаніі	Universal Pictures DreamWorks SGC
Працягласць	135 хвіл.
Бюджэт	58 млн $[2]
Зборы	313 542 341 $[2]
Краіна	ЗША
Мова	англійская
Год	2001
IMDb	ID 0268978
Афіцыйны сайт

Гісторыя пачынаецца з ранніх гадоў маладога генія Джона Нэша. У яго пачынае развівацца параноідная шызафрэнія, якая суправаджаецца галюцынацыямі, і прагрэсуе да таго часу, пакуль не ставіць пад удар яго працу і адносіны з жонкай і сябрамі.

Фільм быў раскрытыкаваны за недакладнае адлюстраванне на экране некаторых аспектаў жыцця Нэша. Фільм прадставіў яго галюцынацыі як зрокавымі, так і слыхавымі, тады як у рэальным жыцці яны былі выключна слыхавымі^[6].

Сюжэт

1947 год. Таленавміы студэнт Джон Нэш прыязджае ў Прынстан. Недаверлівы, дзіваваты, ён не знаходзіць сабе месца, нават не наведвае заняткі, цалкам пагрузіўшыся ў даследаванні. Кар'еру бліскучы малады вучоны працягвае выкладчыкам у Масачусецкім тэхналагічным інстытуце. Нэш звяртае ўвагу на адну са студэнтак, Алісію, яны пачынаюць сустракацца, і неўзабаве яна становіцца яго жонкай.

Аднойчы да Джона звяртаецца нейкі агент Парчэр, які прапануе папрацаваць на асобы аддзел ЦРУ. Яго задача — аналізаваць інфармацыю, апублікаваную ў адкрытых крыніцах, з мэтай пошуку ў ёй сакрэтнай інфармацыі. Гэта даныя, якімі абменьваюцца змоўшчыкі — ворагі ЗША. Свае справаздачы Нэш пакідае ў паштовай скрыні ва ўмоўленым месцы. Падчас аднаго са сваіх візітаў да паштовай скрыні Нэш падвяргаецца нападу змоўшчыкаў і цудам пазбягае гібелі.

Неўзабаве высвятляецца, што ўся праца на ЦРУ — усяго толькі плод яго розуму. Агент Парчэр, сусед па пакоі ў Прыстане Чарлз і яго пляменніца Марсі не існуюць у рэальнасці. Нэш цяжка хворы. У яго шызафрэнія. Даведаўшыся пра хваробу, Алісія здзіўлена, але не здаецца, супрацьпаставіўшы хваробе сваё каханне.

Пасля працяглага цяжкага лячэння Нэшу ўдаецца ўзяць хваробу пад кантроль. Галюцынацыі працягваюць наведваць вучонага, але больш не робяць яго небяспечным для тых, хто акружае яго, і Нэш, пасля працяглага перапынку, вяртаецца да навукі. За наватарскія адкрыцці ў тэорыі гульняў яго чакаюць прызнанне і слава — падчас нобелеўскай гаворкі ён дзякуе жонку за разуменне і падтрымку. Парчэр, Чарлз і Марсі таксама знаходзяцца ў зале і слухаюць яго прамову.

У ролях

Акцёр	Роля
Расел Кроу	Джон Нэш Джон Нэш Геній матэматыкі, апантаны пошукам арыгінальнай ідэі, якая пакіне след у навуцы.
Джэніфер Конелі	Алісія Нэш Алісія Нэш Студэнтка Нэша, якая прыцягвае яго ўвага.
Эд Харыс	Уільям Парчэр. Уільям Парчэр. Адданы сваёй справе ўрадавы агент, які працуе на Міністэрства абароны. Ён вярбуе Нэша, каб той дапамог у барацьбе з савецкімі шпіёнамі.
Пол Бетані	Чарлз Герман. Чарлз Герман. Лепшы сябар Нэша, які падчас вучобы ва ўніверсітэце жыве з ім у адным пакоі.
Адам Голдберг	Сол. Сол. Сябар Нэша з Прынстанскага ўніверсітэта, які працуе разам з ім у Масачусецкім тэхналагічным Універсітэце.
Крыстафер Пламер	Роўзен. Роўзен. Доктар Нэша ў псіхіятрычнай лячэбніцы.
Джош Лукас	Марцін Хэнсен. Марцін Хэнсен. Па-сяброўску размешчаны супернік Нэша з Прынстана.
Джад Хірш	Хелінжэр. Хелінжэр. Глава Прынстанскага матэматычнага аддзялення.
Энтані Рэп	Бендэр. Бендэр. Сябар Нэша з Прынстанскага ўніверсітэта, які працуе разам з ім у Масачусецкім тэхналагічным Універсітэце.
Віўен Кардоун	Марсі. Марсі. Маленькая пляменніца Чарлза.
Джэйсан Грэй-Стэнфард	Эйнслі Нільсан. Эйнслі Нільсан. Прафесар шыфравання.

Прэміі і ўзнагароды

• 2002 — Прэмія «Оскар»
  • Найлепшая рэжысура (Рон Ховард)
  • Найлепшы фільм года
  • Найлепшы сцэнарый-адаптацыя (Аківа Голдсман)
  • Найлепшая жаночая роля другога плана (Джэніфер Конелі)
• Намінацыі на прэмію «Оскар»
  • Найлепшая мужчынская роля (Расел Кроу)
  • Найлепшы мантаж (Майк Хіл, Дэніэл Хэнлі)
  • Найлепшы грым (Грэг Кэнам, Колін Калаган)
  • Найлепшая музыка (Джэймс Хорнер)
• 2002 — Прэмія BAFTA:
  • Найлепшы акцёр (Расел Кроу), найлепшая актрыса другога плана (Джэніфер Конелі)
• Намінацыі
  • Найлепшы фільм, найлепшы сцэнарый, спецыяльная прэмія Дэвіда Ліна за рэжысуру
• 2002 — Прэмія «Залаты Глобус»
  • Найлепшы фільм-драма, найлепшы сцэнарый (Аківа Голдсман), найлепшы акцёр у драме (Расел Кроу), найлепшая актрыса другога плана (Джэніфер Конелі)
• Намінацыі на «Залаты Глобус»
  • Найлепшы рэжысёр, найлепшая музыка

• 2002 — намінацыя на прэмію Грэмі
  • найлепшы альбом на аснове саўндтрэка да фільма
• 2002 — намінацыя на прэмію MTV Movie Awards
  • найлепшы акцёр (Расел Кроу)
• 2002 — намінацыя на прэмію «Спадарожнік»
  • Найлепшая песня, найлепшая актрыса другога плана (Джэніфер Конелі)
  • намінацыі ў пяці катэгорыях
• 2002 — прэмія ASCAP
  • найлепшыя касавыя зборы (top box office film)
• 2002 — прэмія Teen Choice Awards
  • намінацыя на найлепшы фільм
• 2002 — прэмія гільдыі кінарэжысёраў ЗША
• 2002 — прэмія асацыяцыі кінакрытыкаў Канзас-сіці
  • найлепшая актрыса другога плана (Джэніфер Конелі)
• 2002 — прэмія асацыяцыі гукарэжысёраў ЗША «Залатая бабіна» (Golden Reel)
  • найлепшая гукарэжысура дыялогі.