Месапатамская кампанія

Месапатамская кампанія (англ.: Mesopotamian campaign, турэцк.: Irak Cephesi; 6 лістапада 1914 — 31 кастрычніка 1918) — баявыя дзеянні, якія адбываліся падчас Першай сусветнай вайны на тэрыторыі Месапатаміі (сучасны Ірак) паміж войскамі Брытанскай імперыі (галоўным чынам індыйскімі) і арміяй Асманскай імперыі.

Месапатамская кампанія
Асноўны канфлікт: Першая сусветная вайна
Брытанскія акопы ў раёне Тыгра, 1916 год
Дата	6 лістапада 1914 — 31 кастрычніка 1918
Месца	Месапатамія (сучасны Ірак)
Вынік	Перамога Брытанскай імперыі Сеўрскі мірны дагавор
Змены	Падзел Асманскай імперыі Месапатамія становіцца брытанскай мандатнай тэрыторыяй
Праціўнікі
Брытанская імперыя Вялікабрытанія Індыя Асманская імперыя Германская імперыя[заўв 1]
Камандуючыя
Джон Ніксан Чарлз Таўнсенд Персі Лэйк Фрэдэрык Стэнлі Мод † Вільям Маршал Сулейман Аскеры † Нурэдзін-паша Халіль-паша Кязым Карабекір Алі Іхсан Сабіс Кольмар фон дэр Гольц †
Сілы бакоў
350 000[3] — 410 000 чалавек[4] 38-я пяхотная дывізія (1914)[5] 6-я армія: 20 000 чалавек[6] (1916) 62 000 чалавек, 55 гармат, 80 кулямётаў[7] (сакавік 1917) 20 000[8] — 30 000 чалавек (верасень 1917)[9]
Медыяфайлы на Вікісховішчы

Брытанскае камандаванне спадзявалася абараніць нафтавыя радовішчы Блізкага Усходу і захапіць асманскую Месапатамію. Турэцкае камандаванне не планавала актыўных дзеянняў у даным рэгіёне, аднак пасля пачатку актыўнага брытанскага наступу было вымушана сфарміраваць 6-ю армію для баявых дзеянняў у Месапатаміі.

У 1916 годзе туркам атрымалася атачыць і паланіць групоўку брытанскіх войскаў у Эль-Куце, пасля чаго англічанам прыйшлося адмовіцца ад актыўных дзеянняў. Аднак у 1917 годзе брытанцы здолелі захапіць Багдад, а да канца 1918 года пад іх кантролем апынулася амаль уся тэрыторыя асманскай Месапатаміі. Баявыя дзеянні завяршыліся на наступны дзень пасля падпісання Мудроскага перамір'я^[10].

Пасля вайны Месапатамія стала брытанскай мандатнай тэрыторыяй.

Заўвагі

1. У баявых дзеяннях на Месапатамскім фронце бралі ўдзел нямецкія самалёты і артылерыя. 6-й асманскай арміі былі выдадзены нямецкія кулямёты і сродкі радыёсувязі. Камандаванне рачной флатыліяй у большасці выпадкаў ажыццяўлялі нямецкія афіцэры^[1][2].