868

Diwar-benn bloavezh 868 an deiziadur juluan eo ar bajenn-mañ.

Bloavezhioù: 865 866 867 - 868 - 869 870 871

Dekvedoù: 840 850 - Bloavezhioù 860 - 870 880

Kantvedoù: VIIIvet kantved - IXvet kantved - Xvet kantved

Milvedoù: Iañ milved kt JK - Iañ milved - Eil milved Kronologiezh dre viz: Gen - C’hwe - Meu - Ebr - Mae - Mez Gou - Eos - Gwen - Her - Du - Kzu Kronologiezh dre demoù: Sinema - Mell-droad Lennegezh - Sonerezh - Skiantoù - Sport

Darvoudoù

Europa

Breizh

• sevel a ra ar viking Hastein ar Gwilen ha tagañ a ra Redon^[1].
• mont a ra ar roue Salaun da C'hevred ar rouantelezh da vrezeliñ ouzh ar Vikinged staliet war ribl al Liger, ha trec'hiñ a ra anezho. Savet e oa bet taosoù gantañ e Poitiers evit kas e gefridi da benn.

Breizh-Veur

• skoulmet eo un emglev etre Æðelred, roue Wessex, ha Burgred, roue Mercia, evit dilojañ an Daned eus Nottingham.
• dimeziñ a ra Alfred Veur, roue Wessex da zont, gant Ealhswith^[2].

Frankia ar C'hornôg

• 29 a viz Eost : anavezet eo Salaun hag e ziskennidi da roue Breizh gant Karl an Tev e-pad bodadenn Pîtres^[3].
• savet eo an Yonne gant ar viking Hastein ha preizhet eo Orleañs gantañ adarre^[4].

Frankia ar Reter

• Mae : emglev Metz etre Karl Voal ha Loeiz II Germania evit rannañ Lotaringia kenetrezo, douar an impalaer kozh Lotar Iañ perc'hennet gant e vibien Loeiz ha Lotar II^[5].

Rouantelezh Italia

• kemeret eo Malta gant Moc'hamed II, emir an Tierniezh aghlabid (Tunizia a-vremañ), hag aloubet eo an douar bras en Italia gantañ.
• kemer a ra Loeiz II ar Yaouank Matera, Venosa ha Canosa ouzh ar Sarazined ha lakaat a ra ar gronn war Bari, tapet e 871^[6].

Iwerzhon

• skarzhet eo an Daned hag an Norvegiz diouzh ar vro gant ar roue Áed Findliath, goude bezañ bet trec'h en Emgann Killineery.

Ledenez iberek

• Emsavadeg Mérida a-enep emir Córdoba Moc'hamed I^añ hag a ya da sezizañ ar gêr diouzhtu en ur lezel da soñjal e oa o vont da dToledo. Plegañ a ra an emsavidi, ha dismantret eo ar mogerioù-kreñv gant an emir, war-bouez gwiskadel ar gouarnour. Kaset eo pennoù an emsavadeg (en o zouez ar muladí Ibn Marwan) hag o familh da Górdoba evit mont da servijout en arme^[7].
• kemeret eo bourc'h Portucale gant Vímara Peres diouzh ar vuzulmaned evit rouantelezh Galiza, ha kregiñ a ra da adboblañ anezhañ. Krouet eo kentañ kontelezh Portucale^[8].

Dugelezh Kroatia

• Nevez-amzer^[9] : dic'hronnet eo seziz Ragusa (Dubrovnik a-vremañ) gant an Aghlabided goude 15 miz gant ar morlu bizantion^[10].

Azia

Reter-nesañ

• 15 a viz Gwengolo : erruout a ra ar sklav turk Ahmad Ibn Touloun (835-884) e Fostat, kaset da Ejipt gant e dad-kaer, gouarnour Bakbak, e rezh letanant^[11]. Kemer a ra penn an emsavadeg ejiptat ha diazezañ a ra dinastiezh an Doulounided hag a zeu da vezañ tost dizalc'h ouzh Bagdad (dibenn e 905).

Reter-pellañ

Soutra an Diamant.

• 11 a viz Mae : savet eo e Dunhuang, e Sina ar C'hornôg, Soutra an Diamant, ar c'hosañ levr-roll moullet miret^[12].
• emsavadeg kaset gant P'ang Hsün e Sina. Hutinañ a ra soudarded eus ur gwarnizon eus Guizhou evit mont du-hont^[13]. Treuziñ a reont Sina eus ar Su d'an Norzh a-hed ar stêr Yangzi Jiang a-raok bezañ pladet gant ar re Dang e 869^[14].

Darvoudoù naturel

• 15 a viz C'hwevrer^[15] (15 calendae miz Meurzh) : dour-beuz en Izelvroioù testeniekaet gant Bloazdanevelloù Xanten^[16].
• kreskoù-dour istorel ar stêrioù e Germania ha Frankia ar C'hornôg abalamour da c'hlaveier diehan , hervez Bloazdanevelloù Fulda^[17].

Arzoù ha lizhiri

Relijion ha gwir

Donedigezh Kiril ha Method e Roma gant relegoù Sant Klemañs. Freskenn eus an XIvet kantved, Penniliz Sant-Klemañs, Roma.

• 5 a viz Genver, Roma : kensakrediget eo Konstantin, hag a gemer an anv a gKiril, gant ar pab Adrian II hag a souten Kiril ha Method en o embregerezh hag a aotre implij ar yezh slavek el liturgiezh^[18].
• 16 a viz Mae : kuzul Worms. Dizarbennet eo doktrinoù Photios ha 45 kanon a zo embannet, en o zouez 4 a zo diwar-benn ar berzioù kerentoù^[19]. Aliet eo d'ar veleien ha d'an eskibien ar barn dre an ostiv : ma 'z eo lonket a-aes-vat un ostiv kensakret gant ar beleg tamallet eo prouet eo didamall^[20].

A bep seurt/diasur

Ganedigezhioù

Gwelet ivez :Rummad:Ganedigezhioù 868

Marvioù

Gwelet ivez:Rummad:Marvioù 868