Melanocit
From Wikipedia, the free encyclopedia
Remove ads
Melanociti su ćelije koje proizvode melanin, a koje su izvedene iz nervnog grebena.[1] Nalaze se u donjem sloju (stratum basale) kožne epiderme, srednjem sloju oka (u uvea),[2] unutrašnjem uhu,[3] meningama (moždanim ovojnicama),[4] kostima,[5] i srcu.[6] Melanin je pigment koji prvenstveno odgovoran za boju kože i boju očiju. Jednom sintetiziran, melanin se nalazi u posebnim organelama zvanim melanosomi i pružaju duž granate strukture – dendrita tako da dosegne do keratocita.
Remove ads
Melanogeneza
U procesu melanogeneze, ove ćelije proizvode melanin, pigment koji se nalazi u koži, očima i kosi. Melanogeneza dovodi do dugotrajne pigmentacije, što je u suprotnosti s pigmentacijom koji potječe iz oksidacije već postojećeg melanina.
Postoje i bazne i aktivirane razine melanogeneze. Općenito, ljudi svjetlije puti imaju nisku osnovne razine melanogeneze. Izloženost UV-B zračenju uzrokuje povećanu melanogenezu. Svrha melanogeneze je da zaštiti potkožno tkivo (hipodermu), sloj ispod kože, od svjetlosti UV-B koja ga, putem fotodegradacije DNK, može oštetiti. Boja melanina je tamna, što mu omogućava da apsorbira većinu UV-B svjetlosti i blokira ga u prolazu kroz ovaj sloj kože.[7]
Budući da su aktivni spektar opeklina i melanogeneza gotovo identični, za njih se pretpostavlja da se induciraju putem istog mehanizma.[8] Međusobno slaganje akcijskog spektra s apsorpcijskim spektrom sekvenci DNK prema formiranju ciklobutan-pirimidin dimeri (CPD) – koji izaziva direktno oštećenje DNK.
Po kvadratnom milimetru kože obično se nalazi između 1000 i 2000 melanocita. Melanociti čine od oko 5% do 10% ćelija baznog sloja epiderme. Iako im veličina može varirati, melanociti su obično dugi oko 7 μm. Razlika u boji kože između blago i tamnije pigmentiranih osoba nije uzrokovana brojem (količinom) melanocita, nego razinom melanocitne aktivnosti (količine i relativne količine eumelanina i feomelanina). Ovaj proces je pod hormonskom kontrolom, uključujući i MSH i ACTH peptide koji se proizvode iz prekursora proopiomelanokortina Osobe s albinizmom očiju u pravilu imaju vrlo nisku razinu proizvodnje melanina. Albinizam je često, ali ne uvijek, povezana s genom Tyr, koji kodira proizvodnju enzima tirozinaza. Tirozinaza je potrebna melanocitima za proizvodnju melanina iz aminokiseline tirozin.[9] Albinizam može biti uzrokovan nizom drugih gena, kao što su OCA2,[10] SLC45A2,[11] TYRP1,[12] i HPS1[13] da spomenemo neke. Sve u svemu, već je poznato 17 vrsta albinizma očnog kutisa.[14] Svaki gen je vezan na drugi protein, koji ima ulogu u proizvodnji pigmenta.
Osobe s Chediak Higashi sindromom imaju nakupljanje melaninskih granula zbog abnormalne funkcije mikrotubula
Remove ads
Stimulcije
Brojni su podražaji koji mogu izmijeniti melanogenezu, odnosno proizvodnju melanina pomoću melanocita u kulturi, iako način na koji se to radi nije potpuno razumljiv. Određeni melanokortini su pokazali da u laboratorijskom testiranju imati utjecaj na apetit i seksualnu aktivnost u miševa.[15] Metaboliti vitamina D, retinoidi, stimulirajući hormon melanocita, forskolin, kolerin toksin, izobutilmetilksantin, analozi diacilglicerols i UV zračenje su okidači melanogeneze i, posljedično, pigmentacije.[16] Povećana proizvodnja melanina se vidi u uvjetima u kojima je povišen adrenokortikotropni hormon, (ACTH) kao što je kod cushingove bolesti. To je uglavnom posljedica lučenje alfa-MSH, zajedno s hormonom koji je povezan s reproduktivnim tendencijama kod primata. Alfa-MSH je proizvod razgradnje ACTH, koji ima jednak afinitet za MC1 receptor na melanocitima kao i ACTH.[17]
Melanosomi su vezikule u koje su upakovani hemijski spojevi unutar ćelijske membrane. Melanosomi su organizirani kao zaštita jedra keratinocita.
Kada ultraljubičaste zrake prodru u kožu i oštete DNK, ulomci timidinskih dinukleotida (ptpt) oštećene DNK će pokrenuti melanogenezu[18] i uzrokovati da melanociti proizvedu melanosome, koji se zatim prenose do dendrita u gornjem sloju keratinocita.
Remove ads
Patologija i poremećaji
- Melanocitni tumori.
- Mladež (naevocellularis nevus) je benigna akumulacija melanocita.
- Ako melanociti ponašaju zloćudno, može se razviti melanom.
- U poremećaju vitiligo često nema ni melanocita koji se mogu naći u pogođenoj koži.
- U albinizmu poremećena je proizvodnja ili transport melanina zbog genetičke predispozicije, ali još uvijek postoje melanociti.
Također pogledajte
Reference
Dopunska literatura
Vanjski linkovi
Wikiwand - on
Seamless Wikipedia browsing. On steroids.
Remove ads