Пхьамтой

Пхьамтой — тайп Шуотойн тукхаман йукъара ду. Тайпан векалийн эцна ДНК тесташ гайтарехь уьш J2 а, L3 а гаплотобанера бу^[1]. М.А.Мамакаевс Пхьамтой орамера нохчийн тайп ду аьлла билгала даьккхина^[2].

Къена тайпа
Пхьамтой
Этноиерархи
Раса	кавказан
Тукхам	шуотой
Йукъара хаамаш
Мотт	нохчийн меттан шуотойн диалект
Дин	ислам (суннизм)
Къам	нохчий
Таханлера дӀасакхалхар
Росси: хууш дац  Нохчийчоь: хууш дац
Хьалхалера дӀасакхалхар
Къилбаседа Кавказ: • шира. мохк Шуьйта

Тайп декъадалар

Пхьамтой бекъало некъашка: Асдар некъе (J2), Голи некъе (L3), Къижги некъе (L3), Нанолггар (L3), Ӏабдул-Хьаьжийн некъе (L3), Эльжуркъи некъе(J2), Сангири некъе(J2), Таштамир некъе(J2)^[1].

Этимологи

С.А.Натаевн хетарехь Пхьамта – деланийн динан Пхьа-делан динан гӀишло лаьттина меттиг ю, ткъа пхьамтой – оцу динан цӀуй бу^[3].

Тайпанан юрт

Пхьаьмта лаьтта Ваьрди-эркан аьтту бердаца, кӀоштан центр йолчу Шуьйтан къилба-малхбалехьа.

Гергара эвланаш: къилба-малхбалехьа — Мус-Кхаьлла а, Уьрд-Йухе а эвланаш, малхбалехьа — Йуккъера-Кела, малхбузехьа — Вашандара, къилба-малхбузехьа — Гоьргача а, Нихала а эвланаш^[4].

Топонимаш

Пхьамтой дашах тера йогӀу топонимаш.

• Пхьамтойн йукъ – ГӀойтӀара куп.
• Пхьуматта – Соьлжан кӀоштара ЦӀечу-Аьхкера шира эвла; лаьтта Марта эркан аьтту бердаца. Кешнаш, байданаш, цанаш ду. Топоним гочдо вайнехан меттанашкара «охьахевшинчу меттиге»^[5].
• Памтой – Адыгей республикера эвла, лаьтта Шхан чериехабль эвлан къилбаседа-малхбуза йисттехь. Адыгейн маттера гочдо «хин бецийн меттиг»^[6].
• Пхьаметта - ТӀундакхуон малхбузехьара саьлнаш^[7].
• Пхьмат — ГӀалгӀайчоьнан ЖӀайрахьан кӀоштара эвла.

Беха эвланаш

Пхьаьмтой беха: ГӀойтӀа^[8], Йоккха АтагӀа, Лаха Невре, Шела, Шуьйта^[9].