Shïa

Rhan o gyfres ar; Islam ;
	Athrawiaeth;
	Allah · Undod Duw; Muhammad · Proffwydi Islam
	Arferion;
	Cyffes Ffydd · Gweddïo ; Ymprydio · Elusen · Pererindod
	Hanes ac Arweinwyr;
	Ahl al-Bayt · Sahaba ; Califfiaid Rashidun · Imamau Shi'a
	Testunau a Deddfau;
	Coran · Sŵra · Sunnah · Hadith; Fiqh · Sharia; Kalam · Tasawwuf (Swffiaeth)
	Enwadau;
	Sunni · Shi'a
	Diwylliant a Chymdeithas;
	Astudiaethau Islamig · Celf; Calendr · Demograffeg; Gwyliau · Mosgiau · Athroniaeth; Gwleidyddiaeth · Gwyddoniaeth · Merched
	Islam a chrefyddau eraill;
	Cristnogaeth · Iddewiaeth ;
	Gweler hefyd;
	Islamoffobia · Termau Islamig; Islam yng Nghymru

Mae'r Shïa (Arabeg: شيعة , yn golygu "Plaid" ) yn enwad yng nghrefydd Islam, yr ail-fwyaf ar ôl y Sunni. Mae dilynwyr y Shïa, y Shïaid, yn ystyried Alī ibn Abī Tālib, cefnder a mab-yng-nghyfraith y Proffwyd Muhammad fel ei olynydd (Califf) ac fel yr Imam cyntaf. Yn ôl eu cred hwy, dim ond disgynyddion Ali all fod yn olynwyr y Proffwyd. Datblygodd rhai gwahaniaethau diwinyddol hefyd, ac mae cyfraith y Shïa ychydig yn wahanol i gyfraith y Swnni.

Ffeithiau sydyn Rhan o gyfres ar Islam ...

Cau

Credir fod y Shïaid tua 15% o ddilynwyr Islam heddiw. Mae nifer o wahanol fathau o Shïa; y mwyaf yw'r Imamyddion neu'r "Deuddegwyr", sy'n credu fod deuddeg Imam wedi bod. Maent yn byw yn Iran (90% o'r boblogaeth gyfan), Aserbaijan (85%), Irac (60%), Bahrain (70%), Libanus (40%), Kuwait (30%), Pacistan (20%), Affganistan (20%), Sawdi Arabia (5-20%), Syria (10%) ac India (1-2%).

Yr ail fath o Shïaid yw'r Ismailiaid, sy'n credu mewn saith Imam ac yn byw yn Pacistan, India, Syria ac Affganistan. Trydydd math yw'r Zaiditiaid, sy'n derbyn pump Imam, ac yn byw yng ngogledd Yemen yn bennaf. Mae'r Alefitiaid yn byw yn Nhwrci a'r gwledydd cyfagos.

Dechreuodd y Shïa ynghanol y dadleuon wedi marwolaeth Muhammad yn 632 ynglŷn â phwy ddylai ei olynu. Daeth Abū Bakr yn olynydd iddo, a dim ond yn ddiweddarach y cafodd Ali ei enwi fel y pedwerydd califf. Nid oedd pawb am ei dderbyn, ac yn 661 lladdwyd ef. Roedd Ali'n briod a merch y Proffwyd, Fātima. Yn ddiweddarach lladdwyd ail fab Ali a Fatima, trydydd Imam y Shia, Hussain ym mrwydr Kerbala yn 680. Mae'r Shïa'n ystyried Hussein fel merthyr.