Δήμος Κάτω Νευροκοπίου

Ο Δήμος Κάτω Νευροκοπίου είναι δήμος της περιφέρειας Ανατολικής Μακεδονίας και Θράκης που παρέμεινε αμετάβλητος με το Πρόγραμμα Καλλικράτης. Η έκταση του δήμου είναι 872 τ.χλμ. και ο μόνιμος πληθυσμός του είναι 5.323 κάτοικοι σύμφωνα με την απογραφή του 2021.^[1] Η έδρα του είναι το Κάτω Νευροκόπι. Ο Δήμος Κάτω Νευροκοπίου είναι μία από τις περιοχές της Ελλάδας όπου σημειώνονται συνήθως οι χαμηλότερες θερμοκρασίες κατά τους χειμερινούς μήνες.

Δήμος Κάτω Νευροκοπίου
Δήμος
Χώρα	Ελλάδα
Έδρα	Κάτω Νευροκόπι
Διοίκηση
• Δήμαρχος	Ελευθέριος Ταμπουρίδης (2024-)
Διοικητική υπαγωγή
• Αποκ. διοίκηση	Μακεδονίας – Θράκης
• Περιφέρεια	Ανατολικής Μακεδονίας και Θράκης
• Περιφ. ενότητα	Δράμας
Διαμέρισμα	Μακεδονία
Νομός	Δράμας
Έκταση	872 km2
Πληθυσμός	5.323 (απογραφή 2021)
Ιστότοπος	Επίσημος ιστότοπος

Ορεινός Δήμος

Τοπογραφικός χάρτης του Δήμου.

Η σχετικά μεγάλη έκταση του δήμου, οι ιδιαίτερα χαμηλές θερμοκρασίες του χειμώνα (σε συνδυασμό με αδιάλειπτο παγετό και χιονοκάλυψη), καθώς και η μορφολογία του εδάφους, όπου περιλαμβάνονται μερικοί από τους υψηλότερους ορεινούς όγκους της Ελλάδας (Όρβηλος, Φαλακρό, Ελατιά Δυτικής Ροδόπης, Μενοίκιο, όρη Βροντούς κ.α.), καθιστούν τη λειτουργία του δήμου δυσχερή. Το σοβαρό αυτό διοικητικό κενό που προκάλεσε η δημιουργία του Δήμου Νευροκοπίου, επιχειρεί να καλύψει εν μέρει, το Επαρχείο Κάτω Νευροκοπίου, το οποίο διατηρείται έως σήμερα, με μόνη περιοχή ευθύνης το Δήμο Νευροκοπίου, χωρίς όμως ουσιαστικές αρμοδιότητες και παρεμβάσεις.

Προσωπικότητες – Ιστορία

Από τον Βαθύτοπο, ήταν ο λόγιος και μοναχός Ιωάννης Συμεωνίδης (1785-1850). Επίσης, από την περιοχή του Δήμου Νευροκοπίου κατάγονταν πολλοί επιφανείς αγιογράφοι του 19ου αιώνα, όπως ο Στέργιος Γεωργιάδης και ο Γεώργιος Ζυρνοβίτης (από το Κάτω Νευροκόπι) και ο Δημητρίου (από το Κατάφυτο), οι οποίοι αγιογράφησαν τις εκκλησίες της περιοχής: στην κώμη του Κάτω Νευροκοπίου και στα χωριά Δασωτό, Κάτω Βροντού, Περιθώριο, Λευκόγεια, Παγονέρι, Βώλακα, Ακρινό, Λιβαδάκι, Οχυρό, Εξοχή, Βαθύτοπο και Γρανίτη, την περίοδο 1812-1890^[2].

Οι κάτοικοι της περιοχής του δήμου Κάτω Νευροκοπίου συμμετείχαν στους αγώνες για τη Μακεδονία κατά την περίοδο του Μακεδονικού Αγώνα. Σπουδαιότεροι Μακεδονομάχοι ήταν ο Ιωάννης Αβριώνης από το Περιθώρι, ο Αθανάσιος Βλάχος - Μόνιος κι ο Δημήτριος Πέντσας από το Παγονέρι και ο Άρμεν Κούπτσιος από το Βώλακα^[3]. Άλλη προσωπικότητα της περιοχής ήταν ο Χρήστος Τάσκας από το Παγονέρι που έδρασε ως οπλαρχηγός των αντιστασιακών σωμάτων του Αντών Τσαούς κατά τη διάρκεια της Κατοχής^[4]. Στο Κάτω Νευροκόπι γεννήθηκε ο Επίσκοπος Ρωγών Φιλόθεος Θεοδωρόπουλος που διακονεί ως βοηθός επίσκοπος του Αρχιεπισκόπου Αθηνών.^[5]

Αξιοθέατα

Το ιστορικό Οχυρό Λίσσε του Β΄ Παγκοσμίου Πολέμου.

• Το ιστορικό Οχυρό Λίσσε του Β΄ Παγκοσμίου Πολέμου και το Μουσείο που δημιουργήθηκε. Το Οχυρό Λίσσε αποτελεί το μοναδικό οχυρό το οποίο δεν έπεσε από τους Γερμανούς αλλά παραδόθηκε μόνο όταν η Θεσσαλονίκη έπαψε να βρίσκεται στα χέρια των Ελλήνων.
• Το Χιονοδρομικό Κέντρο του Φαλακρού
• Η Λίμνη Λευκογείων^[6][7]
• Πλήθος μεταβυζαντινών ιστορικών ναών.^[8][9]

Διοικητική διαίρεση

Ο δήμος περιλαμβάνει τους παρακάτω οικισμούς ανά κοινότητες:

Όνομα	Γεωγραφικός κωδικός Καλλικράτη	Πληθυσμός
<big>Δήμος Κάτω Νευροκοπίου (Έδρα: Κάτω Νευροκόπι)	0203	7.860
Κοινότητα Κάτω Νευροκοπίου	02030001	2.157
Κάτω Νευροκόπι, το	0203000101	2.157
Κοινότητα Αχλαδέας	02030002	92
Αχλαδιά, η	0203000201	92
Κοινότητα Βαθυτόπου	02030003	461
Βαθύτοπος, ο	0203000301	461
Κοινότητα Βώλακος	02030004	1.028
Βώλακας, ο	0203000401	1.028
Κοινότητα Γρανίτου	02030005	78
Γρανίτης, ο	0203000501	78
Κοινότητα Δασωτού	02030006	235
Δασωτό, το	0203000601	235
Κοινότητα Εξοχής	02030007	150
Εξοχή, η	0203000701	150
Κοινότητα Καταφύτου	02030008	232
Κατάφυτο, το	0203000801	232
Κοινότητα Κάτω Βροντούς	02030009	554
Κάτω Βροντού, η	0203000901	554
Κοινότητα Λευκογείων	02030010	465
Λευκόγεια, τα	0203001001	465
Κοινότητα Μικροκλεισούρας	02030011	137
Μικροκλεισούρα, η	0203001101	111
Πέρασμα, το	0203001102	26
Κοινότητα Μικρομηλέας	02030012	38
Μικρομηλιά, η	0203001201	38
Κοινότητα Οχυρού	02030013	514
Οχυρό, το	0203001301	514
Κοινότητα Παγονερίου	02030014	154
Παγονέρι, το	0203001401	154
Κοινότητα Περιθωρίου	02030015	898
Περιθώρι, το	0203001501	898
Κοινότητα Ποταμών	02030016	323
Ποταμοί, οι	0203001601	323
Κοινότητα Χρυσοκεφάλου	02030017	344
Χρυσοκέφαλος, ο	0203001701	344

Διατελέσαντες δήμαρχοι

Από το 1919 έως το 1964 λειτούργησε η κοινότητα Κάτω Νευροκοπίου (Ζυρνόβου έως το 1927).

Δήμαρχος	Θητεία	Σημειώσεις
1964-1967	Κωνσταντίνος Καρμής (1896-1998)	Πρώτος δήμαρχος. Πέθανε σε ηλικία 102 ετών και κηδεύτηκε στο Κάτω Νευροκόπι στις 22 Ιανουαρίου 1998.[10]
1967-197?	Πρόδρομος Ανεστ. Μοναστηρίδης[11]	Με αναπληρωτή δημάρχου τον Ιωάννη Αθ. Γαλόπουλο.[12]
1975-1978	Παναγιώτης Σωτηρόπουλος	Πρώτος αιρετός δήμαρχος μετά την πτώση της χούντας. Νικητής των εκλογών του 1975.
1979-1982	Κωνσταντίνος Πιτσιώρας	Εξελέγη το 1978.
1983-1990	Παύλος Αμαραντίδης (ΠΑΣΟΚ)	Εξελέγη το 1982 με ποσοστό 52,19%. Επανεξελέγη το 1986.
1991-1994	Μελέτιος Μαυρίδης (πρώτη συνεχής θητεία)	Γεννήθηκε το 1952 στα Λευκόγεια της Δράμας.[13] Νικητής των εκλογών του 1990.
1995-1998	Ανάργυρος Πατακάκης	Εξελέγη το 1994.
1999-2006	Μελέτιος Μαυρίδης (δεύτερη συνεχής θητεία)	Νικητής των εκλογών του 1998.
2007-2010	Βασίλειος Γιαννόπουλος (πρώτη θητεία)	Κέρδισε τις εκλογές του 2006.
2011-2014	Μελέτιος Μαυρίδης (τρίτη θητεία)	Εκλεγείς το 2010.
2014-2019	Βασίλειος Γιαννόπουλος (δεύτερη θητεία)[14]	Εξελέγη το 2014 από τον πρώτο γύρο με 50,87%.
2019-2023	Γιάννης Κυριακίδης	Νικητής των εκλογών του 2019.
2024-σήμερα	Ελευθέριος Ταμπουρίδης	Εξελέγη το 2023 από τον 1ο γύρο, με ποσοστό 44,54%.[15]