Μπαϊράμ
From Wikipedia, the free encyclopedia
Το Μπαϊράμ (τουρκικα: bayram, αγγλικά: bayram ή bairam) (ή και εξελληνισμένα μπαϊράμι) είναι η Τουρκική λέξη (αρχικά από την περσική λέξη paδrām ή τη Σογδιανή λέξη patrām, pedram στη σύγχρονη Περσική γλώσσα[1]) για εθνική γιορτή ή αργία, που αναφέρεται και σε εθνικές (κοσμικές) και θρησκευτικές γιορτές. Βάσει αυτής της διπλής εφαρμογής της λέξης, η μέθοδος για τον υπολογισμό των ετήσιων ημερών των μπαϊραμιών είναι διαφορετική για τις εθνικές και τις θρησκευτικές γιορτές.
Οι εθνικές αργίες της Τουρκίας είναι βάσει του επίσημου Γρηγοριανού ημερολογίου, ενώ οι Ισλαμικές θρησκευτικές γιορτές ανακοινώνονται επίσημα από πριν από την Προεδρία Θρησκευτικών Υποθέσεων (Τουρκικά: Diyanet İşleri Başkanlığı) με βάση το Ισλαμικό ημερολόγιο, και κατόπιν συντονίζονται και τοποθετούνται στο εθνικό Γρηγοριανό ημερολόγιο, με αποτέλεσμα οι ημερομηνίες για της θρησκευτικές γιορτές να μετακινούνται κάθε χρόνο με μια διαφορά περίπου 11 ημερών.
Μεγάλες μη Τουρκικές ή μη Ισλαμικές παραδόσεις και εορτασμοί μπορεί επίσης να αποκαλούνται Μπαϊράμια, όπως για παράδειγμα το Χαλοουίν "Cadılar Bayramı" ("Μπαϊράμ των Μαγισσών"), το Πάσχα ως "Paskalya Bayramı" ("Μπαϊράμ του Πάσχα), τα Χριστούγεννα ως "Noel Bayramı" ("Μπαϊράμ των Χριστουγέννων), το Εβραϊκό Πάσχα ως "Hamursuz Bayramı" ("Μπαϊράμ των Άζυμων", hamursuz=χωρίς μαγιά) και το Χανουκά ως "Yeniden Adanma Bayramı" ("Μπαϊράμ της Αναγέννησης/Αφιέρωσης"). Όμως, κάθε ειδική περίσταση ή γιορτή, δεν αναφέρεται ως Μπαϊράμ, όπως στην περίπτωση, μεταξύ άλλων, της Παγκόσμιας Ημέρας Υγείας, ή της Απελευθέρωσης της Κωνσταντινούπολης.
Επίσης, λόγω της επιρροής της Οθωμανικής Αυτοκρατορίας στα πρώην κατακτημένα μέρη της στα Βαλκάνια και μέρη της Νοτιοανατολικής Ευρώπης, πολλοί μη Τούρκοι, όπως Μουσουλμάνοι Αλβανοί, Μουσουλμάνοι Σέρβοι, Πομάκοι, Ρομά, Βόσνιοι Μουσουλμάνοι, καθώς και Μουσουλμάνοι από το Βόρειο Καύκασο, το Αζερμπαϊτζάν, την Κριμαία, και άλλοι άτομα τουρκικής καταγωγής, έχουν παρομοίως υιοθετήσει τη λέξη "Μπαϊράμ", με τον όρο "Μικρό Μπαϊράμ" για το Ιντ αλ-φιτρ (στην Ελλάδα αναφερόμενο συνήθως ως "Σεκέρ Μπαϊράμ") και "Μεγάλο Μπαϊράμ" για το Ιντ Αλ-Αντχά (στα Ελληνικά αναφερόμενο συνήθως ως "Κουρμπάν Μπαϊράμ")[2].