behe

Basque

Etymology

Inherited from Proto-Basque *be(h)e, possibly compare Iberian bei.

Pronunciation

• IPA^(key): (Navarro-Lapurdian) /behe/ [be.he]
• IPA^(key): (Southern) /be/ [be]
• Rhymes: -ehe, -e
• Rhymes: -e
• Hyphenation: be‧he

Adjective

behe (comparative beheago, superlative beheen, excessive beheegi)

1. inferior
2. humble

   Synonym: apal

Declension

Declension of behe (adjective V-stem)

		indefinite	singular	plural	proximal plural
absolutive		behe	behea	beheak	beheok
ergative		behek	beheak	beheek	beheok
dative		beheri	beheari	beheei	beheoi
genitive		beheren	behearen	beheen	beheon
comitative		beherekin	behearekin	beheekin	beheokin
causative		beherengatik	behearengatik	beheengatik	beheongatik
benefactive		beherentzat	behearentzat	beheentzat	beheontzat
instrumental		behez	beheaz	beheez	beheotaz
innesive	anim.	beherengan	behearengan	beheengan	beheongan
	inan.	behetan	behean	beheetan	beheotan
locative	anim.	—	—	—	—
	inan.	behetako	beheko	beheetako	beheotako
allative	anim.	beherengana	behearengana	beheengana	beheongana
	inan.	behetara	behera	beheetara	beheotara
terminative	anim.	beherenganaino	behearenganaino	beheenganaino	beheonganaino
	inan.	behetaraino	beheraino	beheetaraino	beheotaraino
directive	anim.	beherenganantz	behearenganantz	beheenganantz	beheonganantz
	inan.	behetarantz	beherantz	beheetarantz	beheotarantz
destinative	anim.	beherenganako	behearenganako	beheenganako	beheonganako
	inan.	behetarako	beherako	beheetarako	beheotarako
ablative	anim.	beherengandik	behearengandik	beheengandik	beheongandik
	inan.	behetatik	behetik	beheetatik	beheotatik
partitive		beherik	—	—	—
prolative		behetzat	—	—	—

Derived terms

• Behe Paleolitiko (“Lower Paleolithic”)
• behe-denboraldi (“low season”)
• behe-erliebe
• behe-hodei
• behe-laino
• behe-maila
• behe-mailako
• behe-nafarrera (“Low Navarrese”)
• behe-presio
• behe-tentsio

Noun

behe inan

1. low

Usage notes

This word is rarely found as an independent noun. It is more often used in compounds or in inflected forms like beheko (“lower”), which are used as adjectives or adverbs.

Declension

Declension of behe (inan V-stem)

	indefinite	singular	plural	proximal plural
absolutive	behe	behea	beheak	beheok
ergative	behek	beheak	beheek	beheok
dative	beheri	beheari	beheei	beheoi
genitive	beheren	behearen	beheen	beheon
comitative	beherekin	behearekin	beheekin	beheokin
causative	beherengatik	behearengatik	beheengatik	beheongatik
benefactive	beherentzat	behearentzat	beheentzat	beheontzat
instrumental	behez	beheaz	beheez	beheotaz
innesive	behetan	behean	beheetan	beheotan
locative	behetako	beheko	beheetako	beheotako
allative	behetara	behera	beheetara	beheotara
terminative	behetaraino	beheraino	beheetaraino	beheotaraino
directive	behetarantz	beherantz	beheetarantz	beheotarantz
destinative	behetarako	beherako	beheetarako	beheotarako
ablative	behetatik	behetik	beheetatik	beheotatik
partitive	beherik	—	—	—
prolative	behetzat	—	—	—

Derived terms

• behea jo
• behealde (“lower part”)
• behearen gain
• behegain
• beheiti
• beheiti egin
• beheiti joan
• beheitian
• beheitiko
• beheitimendu
• beheititu
• beheititze
• beheko alde
• beheko marra
• beheko su
• behera (“downwards”)
• behera egin
• beheragarri
• beheraka
• beherakada
• beherako
• beherakoan
• beherakor
• beheraldi
• beheramendu
• beheranzko
• beherapen
• beherarazi
• beheraspen
• beheratasun
• beheratu (“to lower”)
• beheratzaile
• beheratzapen
• beheratze (“lowering”)
• behere
• behereneko
• beherengo
• behetar
• behetik gora
• behetu

Further reading

• “behe”, in Euskaltzaindiaren Hiztegia [Dictionary of the Basque Academy] (in Basque), Euskaltzaindia [Royal Academy of the Basque Language]
• “behe”, in Orotariko Euskal Hiztegia [General Basque Dictionary], Euskaltzaindia, 1987–2005

Tongan

Adverb

behe

1. obsolete form of pehe

Yakan

Noun

behe

1. mouth