Hesio-Darmstadt

Hesio-Darmstadt aŭ Hesujo-Darmstadt (aŭ ...-Darmŝtato), germane Hessen-Darmstadt [hesn darmŝtat], estis historia germana ŝtato kun ĉefurbo Darmstadt, situanta proksimume en la sudo kaj mezo de la nuna federacia lando Hesio, kiu ekzistis kun diversaj ŝtatformoj kaj nomoj de 1567 ĝis 1945.

1. Landgrafujo Hesio-Darmstadt 2. Grandduklando Hesio 3. Respubliko Hesio
Origina nomo:
1. Landgrafschaft Hessen-Darmstadt 2. Großherzogtum Hessen und bei Rhein 3. Volksstaat Hessen
↓ 1567 – 1945 ↓
historia lando • ŝtato de la Rejna Federacio • grandduklando • ŝtato de la Germana Federacio 1815–1848 & 1850–1866
Geografio Grandduklando Hesio en la Germana Regno
Ĉefurbo:	Darmstadt
Areo:	7 688,36 km² (1910)
Loĝantaro
Kvanto de loĝantoj:	1 282 051 (1910)
Nacia konsisto:	germanoj
Lingvoj:	germana
Religio:	protestantismo (luteranismo)
Ŝtat-strukturo
Ŝtat-strukturo:	1. 1567-1806 monarkio (landgrafujo) 2. 1806-1918 monarkio (grandduklando) 3. 1918-1845 respubliko
Patrina lando:	ekde 1871: Germana Regno
Estiĝo:	1567: divido de la landgrafujo Hesio inter 4 heredantaj filoj la 13-an de aŭgusto 1806: ekesto de la Grandduklando Hesio kadre de la napoleona erao la 9-an de novembro 1918: ekesto de la Respubliko Hesio en la Novembra Revolucio de Germanio
Pereo:	1945: unuigita kun iama Hesio-Kaselo al nova federacia lando Hesio
Antaŭaj ŝtatoj: Landgraflando Hesio Postsekvaj ŝtatoj: Hesio Elstaraj historiaj eventoj Diplomatiaj rilatoj
v • d • r

Kiel ĝia najbaro kaj rivalo Hesio-Kaselo dum pluraj jarcentoj, la landgraflando Hesio-Darmstadt ekestis en 1567 per la divido de la iama landgraflando Hesio. Dum preskaŭ 400 jaroj la du iamaj landgraflandoj restis disigitaj. Post la napoleona erao kaj la Viena Kongreso, la norda, Hesio-Kaselo, eliris kiel "elektoprinclando Hesio"; la suda, Hesio-Darmstadt, kiel "grandduklando Hesio". Ambaŭ Hesioj fariĝis partoj de la Germana Regno: La estinta elektoprinclando fariĝis prusia provinco, la grandduklando fariĝis memstara membro-ŝtato de la Regno.

Hesio-Darmstadt en la Vajmara Respubliko (1918-1933)

La Novembra Revolucio en 1918 forigis ĉiujn monarĥiojn en Germanio. La Germana Regno fariĝis la Vajmara Respubliko, kaj la grandduklando Hesio fariĝis respubliko, Volksstaat Hessen = "popola ŝtato", do respubliko Hesio. Post la Dua Mondmilito ĝi estis kunigita en 1945/46 kun la iama elektoprinclando kaj eksa prusa provinco al nova federacia lando, kiu komence nomiĝis "Grand-Hesio", sed baldaŭ ŝanĝis sian nomon al Hesio kaj en 1949 membriĝis en la Federacia Respubliko Germanio. Fine la partoj de la iama landgraflando Hesio estis denove unuigitaj al unu komuna ŝtato.

Geografio

La grandduklando Hesio konsistis el tri provincoj: "Supra Hesio" norde de Frankfurto kaj de la Majno, "Ŝtarkenburgo" (laŭ nomo de burgo en Heppenheim) sude de la Majno kaj "Rejna Hesio" okcidente de la Rejno. "Rejna Hesio" apartenas nuntempe al la federacia lando Rejnlando-Palatinato. Notindas ke dum la jaroj 1866 ĝis 1871 nur la norda parto, ne la sudaj du partoj, membriĝis en la Nordgermana Federacio.

Eta kronologio

• 1567-1806 Landgraflando Hesio-Darmstadt, membro de la Sankta Romia Imperio
• 1806-1918 Grandduklando Hesio
  • 1806-1814 membro de la Rejna Federacio
  • 1815-1866 membro de la Germana Federacio
  • 1867-1871 nur la norda parto de la grandduklando: membro de la Nordgermana Federacio; la alia, suda parto ne
  • 1871-1918 membro de la Germana Regno (Germana Imperiestra Regno)
• 1918-1945 Volksstaat Hessen = "Popola ŝtato Hesio" = "Respubliko Hesio"
  • 1918-1945 membro de la Germana Regno (Vajmara Respubliko)

Vidu ankaŭ

• Neues Palais (Darmstadt)
• Aleksandra Fjodorovna (Alix de Hesio-Darmstadt)
• Alice de Battenberg
• Emilo de Hesio-Darmstadt
• Kategorio:Hesio-Darmstadt
• Hesia dinastio

• Kategorio Hesio-Darmstadt en la Vikimedia Komunejo (Multrimedaj datumoj)

Ĉi tiu artikolo ankoraŭ estas ĝermo pri historio. Helpu al Vikipedio plilongigi ĝin. Se jam ekzistas alilingva samtema artikolo pli disvolvita, traduku kaj aldonu el ĝi (menciante la fonton).

PeEnEo: 304366