Arkitektura paleokristau
From Wikipedia, the free encyclopedia
From Wikipedia, the free encyclopedia
Arkitektura paleokristaua, kristautasunaren eraginez Erromatar Inperioaren amaieran (313 – 527) eman zen arkitektura erlijiosoa da.
Konstantino enperadoreak 313. urtean Milango Ediktuan kristautasuna baimendu zuenean, hasi zen kristau erlijioarentzat zuzenduta zeuden eraikuntzen eraiketa. Arkitektura paleokristaua Erroma ekialdera zein mendebaldera hedatu zen.
527. urtean, Justiniano Ekialdeko Erromako enperadore izendatua izan zenean, arkitektura bizantziarra heldu zen.
Milango Ediktua gertatu arte (K.o. 313), kristautasuna debekatuta zegoen, beraz, errituak ezkutuan egiten ziren. Hala ere beren errituak aurrera eramateko eraikinak behar zituzten:
Milango Ediktuaren ondoren Kristautasunak ez du ezkutatu beharrik, eta jendetza ugari gehitzen zaio. Honen ondorio, erlijioak dituen beharretarako eraikin ezberdin berriak behar dira. 395. urtean Tesalonikako Ediktua sinatzean eta kristautasuna ofizial bihurtu zenean, kristau erakin monumentalak sortuko dira. Jendetza handia biltzen zuen erlijio honek tamaina handiko eraikinak behar zituen bere gurtza aurrera eramateko.
Garrantzi handia jaso zuen tenpluen barne espazioak, jendea biltzeko eginak zirelako. Tenplu kristau guztiek funtzio berekoak ziren arren, forma askotariko arkitektura eman zen. Hala ere, gehien errepikatu zen forma, dinteldun basilikan oinarrituz ematen zena da.
Ezaugarri zehatzen artean, bi ildo nagusi berezi dira, garapen ezberdina eman zelako ekialdean eta mendebaldean.
Apaizen kokalekua absidean egokitu zen. Bertatik sarrerako ateraino eraikuntza guztia luzeran zeharkatzen duen simetria ardatza markatzen da. Basilikari, simetria ardatzari jarraipen emanez, sarrera atari bat atxiki zitzaion. Atari honen albo batean nartexa erantsi zen, eta bertan bataiorako pila kokatzen zen.
Basilikak hazi ziren, eta solairu bat gehitu zitzaien, matroneoa edo tribuna. Erdiko nabea, ardatza markatzen zuen, eta altuagoa zen, eta bertan ezarri zituzten leihoak argia sar zedin, termetan gertatzen zen bezala.
Kanpo apaingarririk gabeko eraikuntzak ziren, baina oso bestelako zen barneko aldea, ornamentuz kargatuak. Eraikuntzak, sinbologiaz beterikoak ziren: hamabi zutabe izan ohi zituzten eraikuntza hauek, apostolu kopuru bera; hiru leiho nagusi izan ohi zituzten, hirutasunean oinarrituta.
Ardatz longitudinalaren indarra gutxitzen da eredu ezberdinak landuz.
Datuak: Q2494008
Multimedia: Paleochristian architecture / Q2494008Seamless Wikipedia browsing. On steroids.
Every time you click a link to Wikipedia, Wiktionary or Wikiquote in your browser's search results, it will show the modern Wikiwand interface.
Wikiwand extension is a five stars, simple, with minimum permission required to keep your browsing private, safe and transparent.
