Bizkaiko udalerria, Markinatik gertu From Wikipedia, the free encyclopedia
Etxebarria[1] —edo, Euskal Herrian Etxebarria deitutako beste herrietatik bereizi behar denean, Markina Etxebarria[1]— Bizkaiko ekialdeko udalerri bat da, Lea-Artibai eskualdekoa. Industria da jarduera ekonomiko nagusia (metalurgia, lantegiak eta elikagai-industria). 706 biztanle zituen 2016. urtean.
Artikulu hau Bizkaiko udalerriari buruzkoa da;beste esanahietarako, ikus «Etxebarria (argipena)».
Etxebarria inguratzen dute Kalamua (767 m) eta Urko (793 m) mendiek, eta Urko ibaiak.
Udalerri mugakideak
Etxebarriak mugakide ditu hegoaldean, mendebaldean eta iparraldean Markina-Xemein, ekialdean Mendaro eta Elgoibar (Gipuzkoa), eta hegoalde-ekialdean Eibar (Gipuzkoa).
EAJk 308 boto lortu zituen, eta EH Bilduk 206.[10] Ondorioz Jesus Iriondo Lejardi aukeratu zuten alkate.[11]
2019ko udal hauteskundeak
EAJk 295 boto lortu zituen, eta EH Bilduk 226.[10] Ondorioz, Jesus Iriondo Lejardi aukeratu zuten alkate.[12]
Jarduera industrialak pisu handia dauka herrian. 2017an ekonomiaren %91,1 suposatzen zuen. Lehen sektoreak %0,8; hirugarren sektoreak %6,9; eta eraikuntzak %1,2.[9]
Herrian eskualdeko enpresa garrantzitsu batzuk kokatzen dira, Nemak-en sukurtsal bat, Fagor Arrasateren sukurtsal bat, Lau-Nik enpresa edo Eika kooperatiba, adibidez.[13]
Eika kooperatiba 70. hamarkada hasieran sortu zen, emakumeentzako lanpostuak sortzeko asmoarekin. 1975ean hasi zen produzitzen 35 langilerekin.[14] Gaur egun lantegiak dauzka Polonian, Mexikon eta Txekiar errepublikan.[15]
Lehen sektoreko eskualdeko enpresa garrantzitsu batzuk ere kokatzen dira bertan: Adibidez, Barrenetxe kooperatiba (nekazal negutegiak dituena) eta MIBA baserritarren kooperatiba.[13] MIBA kooperatiba 1963an zabaldu zen.[14]
Munibe jauregia: XX. mende hasieran eraikia. Estilo erromantikoa eta neoklasikoa nahasten ditu, barrokoaren elementuak sartuz. 65 hektareako landa eremua dauka inguruan. 1992an sutea izan zen bertan, eraikinaren zati handia erre zen, eta baita XVIII. mendeko euskal liburutegi garrantzitsuenaren fondo batzuk ere.[17]
Ansotegi jauregia: XVII. mende amaieran eta XVIII. mende hasieran eraiki zen, aurretik bertan zegoen beste eraikin baten gainean. Errota eta burdinola ditu.[18]
Mañozka jauregia: Jatorrian XV. mendeko dorretxe bat zen, baina gaur egungo eraikina XVII. mende amaierakoa da. Bertan jaioa zen Juan Mañozka, Mexikoko artzapezpiku izan zena 1643 eta 1653 artean. Bertan jaio zen baita ere Jose Santos Mañozka, Kubako apezpiku izandakoa XVIII. mendean.[19]
Ibarguengo garaia: XVI. mendekoa da eta Euskal Herrian modu naturalean ongien kontserbatutakoa da.[21]
Patrokua jauregia: XVIII. mendearen hasierako jauregi barrokoa. Fatxadan barroetatarren armarria dago.[22]
Ibarguengo garaiaSan Andres apostoluaren eliza: XIV. urtean sortua ustez, baina gaur egungo eraikina XVI. edo XVII. mendekoa da. Estilo barrokoa du.[23]
Bizkaia, Euskal Herria
Etxebarria
−5 (2022)
% 1,9
