Olexoa

Olexoa^[4] ([oleʃo.a]) Nafarroako udalerria da, Lizarrako merindadean kokatua. Herria itsasoaren mailatik 574 metrora dago eta Nafarroako hiriburutik 57 kilometrora. 52 biztanle zituen 2014. urteko erroldaren arabera.

Olexoa
Nafarroa Garaia, Euskal Herria
Bandera Armarria
Kokapena
Herrialdea	Euskal Herria
Lurraldea	Nafarroa Garaia
Merindadea	Lizarra
Administrazioa
Estatua	Espainia
Erkidegoa	Nafarroa
Izen ofiziala	Olejua
Alkatea	Alfredo Vicente Sánchez (CIO, indep.)
Posta kodea	31281
INE kodea	31190
Herritarra	olexoar
Geografia
Koordenatuak	42°37′27″N 2°08′25″W
Azalera	4 km²
Garaiera	574 metro
Distantzia	57 km (Iruñetik)
Demografia
Biztanleria	49 (2023:  0)
23 (%46,9) (2019)  (%55,1) 27
Dentsitatea	12,25 bizt/km²
Zahartzea[1]	% 25,99
Ugalkortasuna[1]	‰ 0
Ekonomia
Jarduera[1]	% 0 (2011)
Desberdintasuna[1]	% 0 (2011)
Langabezia[1]	% 0,54 (2013)
Euskara
Euskaldunak[2][3]	% 6,20 (2018: %4,35)
Datu gehigarriak
Webgunea	http://www.olejua.es/

Geografia

Inguru naturala eta kokapena

Olexoako elizaren 1954. urteko ikuspegia, Indalecio Ojangurenen argazkia.

Olexoa Lizarrako merindadearen mendebaldean dago. Herrira heltzeko Urbiolatik Antzinera doan errepidea hartu behar da bost kilometrotan zehar.

Udalerriak Abaigarrekin egiten du muga iparraldean, Villamayor de Monjardinekin ekialde eta hegoaldean, eta Etaio eta Okorekin mendebaldean.

Klima eta landaredia

Olexoako klima, mediterraneo kontinentala eta azpimediterraneoaren arteko nahastea da. Urteko batez besteko tenperatura 9 eta 11 gradukoa eta prezipitazioak 500 eta 800mm bitartekoak dira. Urteroko egun euritsuak 80 dira herrigunean eta 120 egun udalerriko gunerik menditsuenetan.

Jatorrizko landareditik, 33 hektareako arte baso bat baino ez da geratzen. Duela mende batzuk, udalerri gehiena artadiek estaltzen zuten, baina nekazaritza, zuhaitz mozketa eta suteek, azalera hori ia desagerarazi egin dute.

Demografia

Olexoako biztanleria
Datu-iturria: www.ine.es

2008ko erroldaren arabera, ez zen etorkinik bizi Olexoan.

Politika

Udal hauteskundeak

2007an Olexoako alkatetzarako Agrupación Independiente de Olejua (AIO) herri ekimeneko Santiago Jesús Crespo Ganuza aukeratu zuten. Zurizko 7 boto izan ziren (botoen %16,28a). Abstentzioa %23,21koa izan zen.

Olexoako Udala (2007)

Alderdia	Botoak	Aukeratua?
Santiago Jesús Crespo Ganuza (AIO)	36	Bai

2011ko udal hauteskundeetan ere zerrenda bakarra aurkeztu zen, Candidatura Independiente de Olejua (CIO). Alfredo Vicente alkate aukeratu zuten eta beste bi lagun zinegotzi^[5].

Udaletxea

Udaletxea herriko plaza nagusian dago, elizaren ondoan. 1981ean altxatutako eraikuntza berria da, antzinako udaletxea eraitsi ondoren egindakoa. Bi solairu dauzka eta udaletxearen kanpoaldeko hormak margozturik dauzka. Beheko solairuan atari txiki bat dago.

Gaur egungo kokagunearen aurretik, udaletxea eskolen eraikinean egon zen. Lau urtero, olexoarrek alkatea eta lau zinegotzi aukeratzeko eskubidea dute.

• HELBIDEA: Herriko Plaza z/g

Alkateak

2007-2011	Santiago Jesús Crespo Ganuza	AIO
2011-2015	Alfredo Vicente Sánchez	CIO

Jaiak eta ospakizunak

Olexoako herriko-jaiak uztailaren 25ean ospatzen dira.

Zerbitzuak

Antzin-Ameskoako Zerbitzu Sozialen Mankomunitatea, zaborra bildu, ura hornitu eta bestelako zerbitzuez arduratzen da Olexoa eta eskualdeko beste hainbat herritan.

Ondasun nabarmenak

• Donejakue eliza, XIII. mendeko estilo aurregotikoan eraikitako eliza da. Urteetako utzikeria dela eta, eliza nahiko egoera txarrean kontserbatzen da gaur egun. Eliza barruan, Nafarroako errataula nagusirik garrantzitsuenetakoa zegoen. Erretaula Pedro Gonzalez San Pedrok egin zuen 1604ean eta bertan Lucas Salazarren polikromia nabarmentzen da.

Erreferentziak

1. Euskal Herriari Begira. Udalbiltza.
2. Euskara ezagutza tasa. (2010) Euskal Herriari Begira (Udalbiltza), Eustat, INE, NASTAT eta Euskal Herriko Hizkuntza Adierazle Sistema (EAS).
3. Nafarroako Gobernua. (2018). Nafarroako Datu Soziolinguistikoak. Euskarabidea, 48-53 or..
4. Euskaltzaindia. 155. araua: Nafarroako udal izendegia. .
5. Zerrendak Nafarroako Aldizkari Ofizialean.

Ikus, gainera

• Nafarroako udalerrien zerrenda

Kanpo estekak

Euskarazko Wikipedian bada atari bat, gai hau duena: Nafarroa

• (Gaztelaniaz) Olexoari buruzko informazioa Nafarroako gobernuaren webgunean.
• Olexoa NA-7400 errepidetik ikusia Google Street View-n.

• Datuak: Q1647906
• Multimedia: Olejua / Q1647906
• Liburuak: Euskal Herriko bidaia-gida/Herriz herri/Olexoa