From Wikipedia, the free encyclopedia
Eurovision Song Contest, (Franskt: Concours Eurovision de la chanson), ofta stytt niður til ESC, Eurovision, ella EuroSong, er ein tónleikakapping, sum limir í European Broadcasting Union kunnu luttaka í. Talan er ikki bert um Evropa, men eisini um Norðurafrika, ein lítlan part av Miðeystri og norðara part av Asiu. Hetta er tí at sendinetið hjá EBU ikki bert fevnir um Evropa, men nøkur lond afturat uttanfyri heimspartamarkið. Hesi lond hava tí eisini møguleikan fyri at luttaka. Tónleikakappingin hevur verið fyriskipað á hvørjum ári síðan 1956.
Hvørt limaland sendir ein sang, ið verður framførdur beinleiðis í sjónvarpi og/ella útvarpi. Síðani atkvøða londini fyri tí sanginum í kappingini, ið eftir teirra tykki er best umtóktur. Ikki er loyvt at atkvøða fyri sínum egna landi.
Kappingin hevur verið send hvørt ár frá tí fyrstu kappingini í 1956, og er tað longst koyrandi sjónvarpsevni í heiminum. Kappingin er eisini eitt av teimum sjónvarpsevnunum í heiminum, ið savnar flestar áskoðarar, tá ítróttarsendingar ikki verða taldar við. Síðstu árini hevur áskoðaratalið ligið ímillum 100 og 600 milliónir kring heimin.[1] Eurovision hevur eisini verið víst uttanfyri Evropa millum annað í Argentina, Avstralia, Brasil, Brunei, Kanada, Kina, Kolumbia, Egyptalandi, India, Indonesia, Japan, Jordan, Malaisia, Meksiko, Nýsælandi, Filipsoyggjunum, Singapor, Suðurkorea, Suðurafrika, Suriname, Taivan, Teilandi, USA, Uruguay, Venesuela, og Vjetnam. Hesi lond hava tó ikki rætt til at luttaka. Eitt undantak hevur tó verið givið. Tað var í 2015, tá Avstralia var bjóðað at luttaka í sambandi við 60 ára hátíðarhald kappingarinnar.[2][3]
Síðani 2000 hevur kappingin eisini verið send yvir internetið ígjøgnum almennu heimasíðuna www.eurovision.tv.
At vinna Eurovision gevur listamonnum eina rúgvu av møguleikum og miðlaumtalu á yrkisleiðini. Artistar, ið eru vorðnir kendir av at hava luttikið í Eurovision, eru millum aðrar: italska Domenico Modugno, ið rakk triðja pláss í 1958 við sanginum "Nel blu dipinto di blu", betri kendur sum "Volare"; Svenski ABBA, ið vann kappingina í 1974 við sanginum "Waterloo"; Céline Dion, ið vann fyr Sveis í 1988 við franska sanginum "Ne partez pas sans moi"; spanski Julio Iglesias, ið rakk fjórða pláss í 1970, men hevur nú selt yvir 300 milliónir stakfløgur kring heimin; og bretski Bucks Fizz, ið vann í 1981 við sanginum "Making Your Mind Up".
Í Danmark og Noregi verða tær lokalu tónleikakappingarnar nevndar Melodi Grand Prix. Føroyar hevur ikki luttikið sum land, men fleiri føroyingar hava roynt seg í innleiðandi umførunum í Danmark, Svøríki og Íslandi. Í Danmark hava t.d. hesi luttikið: Jens Marni Hansen (2010), tónleikabólkurin The Dreams (2008), Petsi Tvørfoss (2004)[4] og Annika Hoydal (1979). Í Íslandi hevur Jógvan Hansen luttikið meir enn eina ferð, og í Svøríki hevur Brandur Enni luttikið, eisini meira enn einaferð.
Ár | Lond sum luttóku fyri fystu ferð í kappingini |
1956 | Belgia, Frakland, Týskland, Luksemburg, Niðurlond, Italia, Sveis |
1957 | Danmark, Stóra Bretland, Eysturríki |
1958 | Svøríki |
1959 | Monako |
1960 | Noreg |
1961 | Finnland, Jugoslavia, Spania |
1964 | Portugal |
1965 | Írland |
1971 | Malta |
1973 | Ísrael |
1974 | Grikkaland |
1975 | Turkaland |
1980 | Marokko |
1981 | Kypros |
1986 | Ísland |
1993 | Bosnia-Hersegovina, Kroatia, Slovenia |
1994 | Estland, Ungarn, Litava, Pólland, Rumenia, Russland, Slovakia |
1998 | Makedónia |
2000 | Lettland |
2003 | Ukraina |
2004 | Albania, Andorra, Hvítarussland, Serbia og Montenegro |
2005 | Bulgaria, Moldova |
2006 | Armenia |
2007 | Kekkia, Georgia, Montenegro, Serbia |
2008 | Aserbadsjan, San Marino |
2015 | Avstralia |
Ár | Vertsbýur, land | Vinnaraland | Vinnarasangur | Artistur |
---|---|---|---|---|
1956 | Lugano, Sveis | Sveis | «Refrain» | Lys Assia |
1957 | Frankfurt, Týskland | Niðurlond | «Net als toen» | Corry Brokken |
1958 | Hilversum, Niðurlond | Frakland | «Dors, mon amour» | André Claveau |
1959 | Cannes, Frakland | Niðurlond | «Een beetje» | Teddy Scholten |
1960 | London, Stóra Bretland | Frakland | «Tom Pillibi» | Jacqueline Boyer |
1961 | Cannes, Frakland | Luksemburg | «Nous les amoureux» | Jean-Claude Pascal |
1962 | Luksemburg, Luksemburg | Frakland | «Un premier amour» | Isabelle Aubret |
1963 | London, Stóra Bretland | Danmark | «Dansevise» | Grethe & Jørgen Ingmann |
1964 | Keypmannahavn, Danmark | Italia | «Non ho l'età» | Gigliola Cinquetti |
1965 | Napoli, Italia | Luksemburg | «Poupée de cire, poupée de son» | France Gall |
1966 | Luxembourg (býur), Luksemburg | Eysturríki | «Merci, Chérie» | Udo Jürgens |
1967 | Wien, Eysturríki | Stóra Bretland | «Puppet on a String» | Sandie Shaw |
1968 | London, Stóra Bretland | Spania | «La, la, la» | Massiel |
1969[5] | Madrid, Spania | Spania | «Vivo cantando» | Salomé |
1969[5] | Frakland | «Un jour, un enfant» | Frida Boccara | |
1969[5] | Niðurlond | «De troubadour» | Lenny Kuhr | |
1969[5] | Stóra Bretland | «Boom bang a bang» | Lulu | |
1970 | Amsterdam, Niðurlond | Írland | «All Kinds of Everything» | Dana |
1971 | Dublin, Írland | Monako | «Un banc, un arbre, une rue» | Séverine |
1972 | Edinburgh, Stóra Bretland | Luksemburg | «Après toi» | Vicky Leandros |
1973 | Luxembourg, Luksemburg | Luksemburg | «Tu te reconnaîtras» | Anne-Marie David |
1974 | Brighton, Stóra Bretland | Svøríki | «Waterloo» | ABBA |
1975 | Stokkhólmur, Svøríki | Niðurlond | «Ding-A-Dong» | Teach-In |
1976 | Den Haag, Niðurlond | Stóra Bretland | «Save Your Kisses for Me» | Brotherhood of Man |
1977 | London, Stóra Bretland | Frakland | «L'oiseau et l'enfant» | Marie Myriam |
1978 | París, Frakland | Ísrael | «A-ba'ni-bi» | Izhar Cohen & Alphabeta |
1979 | Jerúsalem, Ísrael | Ísrael | «Hallelujah» | Milk and Honey & Gali Atari |
1980 | Den Haag, Niðurlond | Írland | «What's another year?» | Johnny Logan |
1981 | Dublin, Írland | Stóra Bretland | «Making your mind up» | Bucks Fizz |
1982 | Harrogate, Stóra Bretland | Týskland | «Ein bißchen Frieden» | Nicole |
1983 | München, Tyskland | Luksemburg | «Si la vie est cadeau» | Corinne Hermès |
1984 | Luxembourg, Luksemburg | Svøríki | «Diggi-loo-diggi-ley» | Herreys |
1985 | Göteborg, Svøríki | Noreg | «La det swinge» | Bobbysocks |
1986 | Bergen, Norge | Belgia | «J'aime la vie» | Sandra Kim |
1987 | Brussel, Belgia | Írland | «Hold me now» | Johnny Logan |
1988 | Dublin, Írland | Sveis | «Ne partez pas sans moi» | Céline Dion |
1989 | Lausanne, Sveis | Jugoslavia | «Rock Me» | Riva |
1990 | Zagreb, Jugoslavia | Italia | «Insieme 1992» | Toto Cutugno |
1991 | Róm, Italia | Svøríki | «Fångad av en stormvind» | Carola |
1992 | Malmö, Sverige | Írland | «Why me?» | Linda Martin |
1993 | Millstreet, Írland | Írland | «In your eyes» | Niamh Kavanagh |
1994 | Dublin, Írland | Írland | «Rock 'n' Roll Kids» | Paul Harrington & Charlie McGettigan |
1995 | Dublin, Írland | Noreg | «Nocturne» | Secret Garden |
1996 | Oslo, Noreg | Írland | «The voice» | Eimear Quinn |
1997 | Dublin, Írland | Stóra Bretland | «Love shine a light» | Katrina and the Waves |
1998 | Birmingham, Stóra Bretland | Ísrael | «Diva» | Dana International |
1999 | Jerúsalem, Ísrael | Svøríki | «Take me to your heaven» | Charlotte Nilsson |
2000 | Stokkhólmur, Svøríki | Danmark | «Fly on the wings of love» | Brødrene Olsen |
2001 | Keypmannahavn, Danmark | Estland | «Everybody» | Tanel Padar & Dave Benton |
2002 | Tallinn, Estland | Lettland | «I wanna» | Marie N |
2003 | Riga, Lettland | Turkaland | «Everyway That I Can» | Sertab Erener |
2004 | Istanbul, Turkaland | Ukraina | «Wild Dances» | Ruslana |
2005 | Kiev, Ukreina | Grikkaland | «My number one» | Elena Paparizou |
2006 | Athen, Grikkaland | Finnland | «Hard Rock Hallelujah» | Lordi |
2007 | Helsingfors, Finland | Serbia | «Molitva» | Marija Serifovic |
2008 | Beograd, Serbia | Russland | «Believe» | Dima Bilan |
2009 | Moskva, Russland | Noreg | «Fairytale» | Alexander Rybak |
2010 | Oslo, Noreg | Týskland | «Satellite» | Lena Meyer-Landrut |
2011 | Düsseldorf, Týskland | Aserbajdsjan | «Running Scared» | Eldar & Nigar |
2012 | Baku, Aserbajdsjan | Svøríki | «Euphoria» | Loreen |
2013 | Malmö, Svøríki | Danmark | «Only Teardrops» | Emmelie de Forest |
2014 | Keypmannahavn, Danmark | Eysturríki | «Rise Like A Phoenix» | Conchita Wurst |
2015 | Wien, Eysturríki | Svøríki | «Heroes» | Måns Zelmerlöw |
2016 | Stokkhólmur, Svøríki | Ukraina | «1944» | Jamala |
2017 | Kiev, Ukreina | Portugal | «Amar pelos dois» | Salvador Sobral |
2018 | Lissabon, Portugal | Ísrael | «Toy» | Netta |
Seamless Wikipedia browsing. On steroids.
Every time you click a link to Wikipedia, Wiktionary or Wikiquote in your browser's search results, it will show the modern Wikiwand interface.
Wikiwand extension is a five stars, simple, with minimum permission required to keep your browsing private, safe and transparent.