Arpetan

lengoua galo-romana prègiêe en France, en Suisse et en Étalie From Wikipedia, the free encyclopedia

Arpetan
Remove ads

Arpitan, lengoua d’ouè, patouès, patês, francoprovençâl

Cél articllo est ècrit en arpetan supradialèctâl / ORB lârge. Lo blâson panarpetan


Davantage d’informations Payis, Nombro de locutors ...

L’arpetan Prononciation du titre dans sa version originale est na lengoua romana. Son cârro lengouistico d’ora (l’Arpetania) s’èpate dessus três Ètats : la France, la Suisse et l’Étalia.

Remove ads

Dènominacions de la lengoua

Thumb
Graziadio Isaia Ascoli

L’ôtonimo « arpetan » ou ben « arpitan » est lo nom per loquint los Arpetans dèsignont lor lengoua. Por la Suisse romanda, la lengoua est sovent asse-ben nomâye « romand ».

A la suita de la politica francêsa, la parola « patouès » ou ben « patês » est étot empleyêe, mas el at un’origina pèj·orativa.[8]

Des côps, nos povens asse-ben liére la parola « lengoua d’ouè ».[9][10]

La dènominacion "franco-provenzale" est un ègzonimo balyê per lo mondo lengouistico qu’est patouesiê (prod rârament) a quârques côps litèrâlament en « francoprovençâl ».

Remove ads

Sôl de difusion de l’arpetan

Histouère

Na sôrsa principâla de l histouère de l’Arpetan est la toponimia.

Statuts et nombro de locutors

Lista des dialèctos arpetans

Thumb
Los dialèctos de l’arpetan.
France Suisse Étalia Dialèctos de passâjo (France)
  • lo brionês-charolês (Arpetan → Lengoua d’oly)
  • lo mâconês (Arpetan → Lengoua d’oly)

Celos dialèctos sont pas catègorisâs d’aprés un critèro lengouistico avouéc des isoglosses mas solament per un critèro g·eografico.

Remove ads

Ortografia

Lèxico

Articllo dètalyê : Lista Swadesh de l’arpetan.

Gramère

Fonologia

Vê-que na presentacion de la fonologia arpetana avouéc los proto-fonèmos latins, los diafonèmos arpetans, los grafèmos en ORB corrèspondents et les rèalisacions locâles d’aprés Domenico Stich[N 1],[11],[12] :

Voyèles

Davantage d’informations De devant, Centrâles ...
Davantage d’informations De devant, Centrâles ...
Davantage d’informations De devant, Centrâles ...
Davantage d’informations De devant, Centrâles ...

Quand doux simbolos aparèssont en cobla sèparâye per un pouent, celi de gôche reprèsente na voyèla pas arriondia, celi de drêta na voyèla arriondia.
Los fonèmos nasâls en parentèsa s’emplèyont ren qu’en posicion finâla.
Los fonèmos nasâls solegnês s’emplèyont ren que por la prononciacion post-tonica de -ont (fôrma de la 6éma pèrsona vèrbâla).

Davantage d’informations Proto-fonèmo (latin), Diafonèmo ...

Consones

Davantage d’informations Labiâles, Alvèolères ...
Davantage d’informations Proto-fonèmo (latin), Diafonèmo ...

Diftongues

Davantage d’informations Proto-fonèmo (latin), Diafonèmo ...
Remove ads

Vêre avouéc

Wikimedia Commons propôse de documents multimèdia libros sus l’arpetan.

Articllos liyês

Bibliografia

  • Natalia Bichurina : L’émergence du francoprovençal. Langue minoritaire et communauté autour du Mont-Blanc. Losena 2019.
  • Benedicte Pivot : « Managing minority language diversity in a french region : francoprovençal in Rhône-Alpes ». Liyon 2013.
  • Simona Ècofiér (dir.) : « Études francoprovençales. Actes du 116e Congrès national des sociétés savantes (Chambéry-Annecy, 1991) ». éditions du CTHS, 1993.
  • Simona Ècofiér et Ana-Marie Vôrpâs : « Textes littéraires en dialecte lyonnais». Paris 1981.
  • Christiane Dunoyer : Le francoprovençal : transmission, revitalisation et normalisation. Introduction aux travaux, dedens : Actes de la conférence annuelle sur l’activité scientifique du Centre d’études francoprovençales René Willien de Saint-Nicolas. Sent-Nicola, le 7 novembre 2015, Aoûta 2016, p. 11-15.
  • Christiane Dunoyer : Francoprovençal, patois, langue savoyarde, arpitan… Histoire et pratiques contemporaines de la langue francoprovençale en pays de Savoie, dedens : Les Dossiers du Musée Savoisien, n° 2, 2017, Chambèri 2017.
  • Jean-Baptiste Martin : « Le francoprovençal de poche. Parlers de la Loire, du Rhône, du Jura, de l’Ain, de l’Isère et des Savoies ». Paris 2005.
  • Ursula Reutner: « ‘Minor’ Gallo-Romance Languages », dedens : Lebsanft, Franz/Tacke, Felix: Manual of Standardization in the Romance Languages. Berlin 2020, p. 773-807, ISBN 9783110455731.
  • Jean-Baptiste Martin et Gaston Tualyon : « Atlas linguistique et ethnographique du Jura et des Alpes du Nord ». Paris 1971-1978.
  • Dominique Stich : « Dictionnaire francoprovençal / français – français / francoprovençal ». Paris 2003.
  • Gaston Tualyon : « La littérature en francoprovençal avant 1700 ». Grenoblo 2001.

Lims de defôr

Remove ads

Notes et rèferences

Loading related searches...

Wikiwand - on

Seamless Wikipedia browsing. On steroids.

Remove ads