A Agra do Orzán, A Coruña

A Agra do Orzán é o barrio máis populoso^[3] (29 139 habitantes, ano 2011^[4]) da Coruña. Con só 0,423 km² de superficie, a densidade de poboación acada os 68 887,52 hab/km², a máis alta do concello. Está situado na parte oeste da cidade, cara a onde se foi desenvolvendo durante os anos 70 e 80 do século XX, incorporando zonas moi variadas. Un dos seus atractivos é a rúa Barcelona, que é peonil e conta cun comercio moi activo.

Para outras páxinas con títulos homónimos véxase: A Agra e O Orzán.

A Agra do Orzán, A Coruña
Rúa de Barcelona, na Agra do Orzán.
Concello	A Coruña
Coordenadas	43°21′44″N 8°25′14″O
Poboación	26 252[1] hab. (2015)
[ editar datos en Wikidata ]

Situación da Agra do Orzán no concello da Coruña.^[2]

Igrexa parroquial de Santo Antón, no lugar que ocupaba o cine Finisterre, na avenida de Fisterra.

A súa superficie quedaría circunscrita dentro da área delimitada polas seguintes vías, comezando pola situada máis cara ao norte e continuando en sentido horario: rúa Manuel Murguía, ronda de Nelle, avenida de Fisterra, rúa Alcalde Jaime Hervada (que incluiría o polígono do Ventorrillo, de nova traza), rúa Ágora, travesía Pedreira Ríos e ronda de Outeiro.

A Agra do Orzán identifícase co distrito censal 6 da Coruña.^[5][6]

Toponimia

O topónimo provén do latín ager, -ri, e é unha extensión de terreo cultivábel dividida en leiras que pertencen a varios propietarios.

Historia

A historia urbana do barrio iniciouse nos anos 40 cando comezaron a establecerse emigrantes doutras zonas de Galicia nos campos da Agra do Orzán, onde construían "ranchitos", casas unifamiliares con horta. O plan de ordenamento de 1948 definiu o espazo coa creación das roldas de Nelle e Outeiro. A expansión do barrio comezou na década seguinte, con rúas sen planificar e edificios mal orientados. Ademais, o Instituto Nacional da Vivenda construíu o Grupo Mariñeiros en 1957^[7] e as Casas de Franco, coñecidas popularmente como "Katanga", en 1963”.^[8][9]

Fitos

• 1969: inaugurábanse os centros educativos Raquel Camacho (educación primaria) e o IES Agra I.
• 1975: inaugurábase o mercado municipal de abastos das Conchiñas^[10], rehabilitado a comezos de 2009^[11]
• 1976: fundouse no barrio a primeira asociación de veciños da cidade.^[9]
• 1985: apertura dos Multicines Chaplin, pechados vinte anos despois: o 25 de agosto de 2005. Foi a única sala da Coruña que chegou a proxectar cinema X .^[12]
• 1986: inaugurábase a praza das Conchiñas tras do mercado homónimo.
• 1993: inaugurábase o centro de atención primaria e de especialidades do Ventorrillo^[10].
• 1994: Francisco Vázquez Vázquez inauguraba a peonalización da rúa Barcelona.
• 26 de marzo de 2011: o entón alcalde da Coruña Javier Losada inauguraba o Centro Cívico Ágora aínda que esta instalación tardaría un tempo en abrir ao público.^[13]
• 21 de setembro de 2012: quedaba inaugurada como Ronda do Real Club Deportivo de La Coruña a autoestrada urbana V-1.4, que permitiría desde aquela o tráfico entre norte e sur da parte occidental da cidade sen necesidade de atravesar o barrio pola Ronda de Outeiro.
• 20 de febreiro de 2015: Carlos Negreira inauguraba o aparcadoiro soterrado baixo unha reformada praza das Conchiñas^[14].

Galería de imaxes

• 
  Igrexa parroquial de San Francisco, na zona coñecida como "Katanga".
• 
  Escultura na praza das Conchiñas
• 
  Praza das Conchiñas, inaugurada en 1986
• 
  Estatua a Pucho Boedo, natural da Silva.^[15]
• 
  Centro de Saúde, inaugurado en 1993
• 
  Cruzamento da Ronda de Outeiro coa avenida de Fisterra, no límite co barrio da Sagrada Familia e o polígono industrial de Agrela-Bens
• 
  Na rotonda coñecida como do "Pavo real", pola súa escultura floral, comeza a Ronda do Real Club Deportivo da Coruña, que permitiu aliviar o tráfico do barrio.
• 
  Vistas do barrio desde San Pedro de Visma