De origine actibusque Getarum

From Wikipedia, the free encyclopedia

Remove ads

De origine actibusque Getarum (en galego: Orixe e feitos dos Godos), con frecuencia referida polo nome que lle dera Theodor Mommsen no 1882, Getica, foi escrita por Xordanes e publicada polo 551.[1] Foi presentada como un resumo dunha voluminosa obra de Casiodoro sobre a orixe e historia dos godos, o Libri XII De Rebus Gestis Gothorum, realizado a petición de Teodorico o Grande e do cal non se coñece ningunha copia.

Datos rápidos Autoría, Temática ...
Remove ads

Datación da autoría

Thumb
Xustiniano I, mosaico de Rávena.

Xordanes cóntanos na Getica que interrompeu os seus escritos sobre a Romana para escribir a Getica, e despois remata-la Romana. Nesta última obra, afirma que escribiu a Getica no ano vinte e catro do emperador Xustiniano, que comezara o 1 de abril do 551. Así mesmo, na Getica menciona unha praga acontecida nove anos antes, referíndose probablemente á chamada “Peste de Xustiniano” que comezara en Exipto no 541, e chegou a Constantinopla no 542.

Thumb
A Istambul moderna, emprazamento da antiga Constantinopla, capital do Imperio romano de Oriente, onde Xordanes escribiu Getica.
Remove ads

Características

O libro foi achado en Viena en 1442 por un humanista italiano chamado Enea Silvio Piccolomini. A súa editio princeps apareceu en 1515 da man de Konrad Peutinger, seguíndolle diversas edicións. No prefacio, Xordanes presentaba o plan da obra:

«Condensar no meu propio estilo e neste libriño, os doce tomos do Senador sobre a orixe e os feitos dos Xetas (godos) dende a antigüidade ata os nosos días.»

Xordanes recoñeceu ter acceso aos devanditos doce volumes durante tres días nos que memorizou exactamente os seus feitos, aos que tamén engadiu cousas lidas e escoitadas por el mesmo. Por iso, boa parte do libro semella ser unha copia da obra de Casiodoro, aínda que é difícil coñecer os acontecementos que del proceden ou son, pola contra, propios de Xordanes.

A Getica destaca por ser a única fonte de información que se coñece sobre a orixe dos godos, quen dominaron por un tempo parte da Europa oriental e foron dispersados polos hunos.

Edicións

En 1442, o humanista italiano Enea Silvio Piccolomini, descubriu en Viena un manuscrito do texto.[2] A súa editio princeps foi publicada en 1515 por Konrad Peutinger, seguida de moitas outras edicións.[3]

A edición clásica é a escrita por Theodor Mommsen no século XIX (na Monumenta Germaniae Historica, auctores antiqui, V. II.), baseada no Manuscrito de Heidelberg, escrito en Heidelberg arredor do século VIII, e que, por desgraza, ardeu no incendio da casa de Mommsen en 1880. Foi escrito nun latín tardío e foi denigrado polos clasicistas por non respectar as regras do latín clásico de Cicerón.Os descubrimentos posteriores —o manuscrito Panormitanus— permitiron confirmar o dominio do latín de Xordanes, refutando a visión tradicional dunha lingua bárbara e decadente, resultado do descoñecemento do latín por parte dos copistas nórdicos do manuscrito Heidelbergensis.[4]

Remove ads

Sinopse

A obra ten unha compoñente mítica non períodos máis afastados da época na que se escribe que é posta en cuestión por varios historiadores, aínda que si admiten un certo trasfondo histórico. Así, principia cunha descrición xeográfica e etnográfica do Norte, en particular de Scandza (Escandinavia estaba considerada entón como illa).[5] A historia dos godos comeza, nun pasado afastado, coa emigración de Berig con tres barcos dende Scandza a Gothiscandza,[6][7] rexión que designa a costa báltica da actual Polonia.[8] Nas beiras do Báltico, os godos asentáronse derrotando os vándalos para posteriormente, baixo o mando dun suposto monarca lendario chamado Filimer, emigraron cara a Escitia (as terras próximas ao Mar Negro) que eles denominaron Oium.[9][10] A seguir, Xordanes (ou Casiodoro), menciona a Zalmoxis, un semideus dos xetas citado por Heródoto, como rei dos godos,[11] e continua co relato de como os godos cruzaron a Asia e saquearon "Troia e Ilión" xque xa se recuperaran da guerra con Agamenón[12]

A parte menos ficticia ou máis propiamente histórica da obra de Jordanes comeza cando os godos se atopan coas forzas militares romanas no século III, rematando o libro coa derrota dos godos polo xeneral bizantino Belisario. A xeito de conclusión, Xordanes, afirmou que escribía para honrar aos que triunfaron sobre os godos despois dunha historia de 2030 anos.

Relevancia histórica

Dado que a versión orixinal de Casiodoro da historia dos godos non sobreviviu até hoxe, a obra de Xordanes é unha das fontes de información máis importantes para o período de migración das tribos xermánicas, sobre todo dos ostrogodos e visigodos, especialmente a partir do século III, e para coñece-la súa historia e etnografía durante a antigüidade tardía.[13] O propósito principal da obra orixinal de Casiodoro era darlle un pasado glorioso ás clases dominantes dos godos, comparable ao das familias senatoriais romanas e, a través de Xordanes, é a única fonte que ofrece unha historia completa da orixe e da historia dos godos. Tamén proporciona informacións sobre a historia antiga e os costumes dos eslavos.

Remove ads

Notas

Véxase tamén

Loading related searches...

Wikiwand - on

Seamless Wikipedia browsing. On steroids.

Remove ads