Emberícidos

A dos emberícidos^[1] (Emberizidae) é unha familia de aves da orde das paseriformes presente en todos os continentes excepto en Oceanía e na Antártida.

Emberícidos (Emberizadae)
Emberiza citrinella
Clasificación científica
Reino: Animalia Filo: Chordata Clase: Aves Orde: Passeriformes Familia: Emberizidae Vigors, 1835
Xéneros
ver texto

O grupo ten maior biodiversidade nas Américas, e os seus membros reciben o nome de escribidores,^[2] escribentes^[3], escribidoras^[3] ou escribentas (e en Noreamérica, ás veces, pardais (sparrows) do Novo Mundo, aínda que constitúa un clado distinto da familia dos pardais, os paséridos).

Comprende uns 30 xéneros e 179 especies, cuxa clasificación aínda se encontra en debate e, ás veces, agrúpanse cos frinxilídos.

O grupo ocupa unha enorme diversidade de hábitats terrestres, en climas temperados, tropicais e subtropicais e nas rexións polares, que inclúen zonas áridas, desérticas, agrícolas, de bosque, de tundra e pantanosas.

Características

Os emberícidos son aves de pequeno a mediano tamaño, de entre 10 e 25 cm de lonxitude. Os machos son un pouco maiores que as femias e, nas especies onde o dimorfismo sexual está presente, teñen cores máis brillantes. O bico é curto e cónico, adaptado a unha alimentación a base de sementes e insectos (estes últimos, especialmente nos individuos novos). A maior parte das especies non beben auga.^[4]

A época de reprodución ocorre no verán ou, nas zonas tropicais, na época das chuvias. A maioría das especies forman parellas monogámicas, aínda que hai excepcións.^[5] O niño constrúeno no solo ou en árbores, con anacos de pólas e follas, e nunca é reaproveitado. As femias poñen entre 3 e 5 ovos de cor branca ou azulada, que incuban soas ao longo dun período de 11 a 14 días. Os polos son bastante precoces e fanse independentes en menos dun mes, atinxindo a madurez sexual ao fin do primeiro ano de vida.

Os embericídos son aves diúrnas e bastante territoriais na época da reprodución. Algunhas especies, especialmente as que viven en elevadas latitudes, son migratorias. Dentro do grupo só os machos emiten vocalizacións.

A IUCN non lista ningunha especie do grupo en perigo de extinción pero as poboacións de emberícidos están declinando a escala mundial, debido á perda de hábitats e á deforestación.

Pénsase que os emberícidos evolucionaron en América, migrando despois para Asia e Europa vía estreito de Bering.

Sistemática

A clasificación dos emberícidos está nun proceso de profunda revisión.^[6][7][8][9]

Xéneros

Os xéneros que tradicionalmente se inclúen nesta gran familia son:

Aimophila Ammodramus Amphispiza Arremon Arremonops Atlapetes Calamospiza

Chlorospingus Chondestes Emberiza Gubernatrix Junco Melospiza Miliaria

Melozone Oriturus Paroaria Passerculus Passerella Peucaea

Pezopetes Pipilo Plectrophenax nivalis Pooecetes Porphyrospiza Pselliophorus

Rhynchospiza Spizella Tiaris Torreornis Xenospiza Zonotrichia

En Galicia

En Galicia están presentes as seguintes especies:^[10][11]

Emberizidae

Especie Autoridade, ano	Nome vulgar	EC [12]	Distribución	Imaxe	Notas
Emberiza citrinella Lacépède, 1804	Escribenta real	VU [13]			Especie de interese especial. Sedentaria.
Emberiza cirlus Lacépède, 1804	Escribenta liñaceira	LC [14]			Especie de interese especial. Sedentaria.
Emberiza cia Lesson, 1828	Escribenta riscada	LC			Especie de interese especial. Sedentaria.
Emberiza hortulana Linnaeus, 1758	Escribenta das hortas	VU			Especie de interese especial. Sedentaria. Presenza rara.
Emberiza schoeniclus Linnaeus, 1758	Escribenta das canaveiras	VU			Especie de interese especial. Sedentaria. Presenza escasa.
Miliaria calandra Schreber, 1774	Trigueiro común	LC			Especie de interese especial. Sedentaria.

Ademais das consignadas no cadro anterior, hai citas doutras dúas especies, ambas as dúas de distribución moi setentrional: a escribenta das neves, ou nival, Plectrophenas nivalis (Linné), que, aínda que escasa, pode considerarse como visitante habitual nas costas galegas, especialmente en invernos moi fríos, e a Calcarius lapponicus (Linné), que foi observada accidentalmente na costa de Bares.^[15]