Pobo búlgaro

Os búlgaros,^[14] grupo étnico eslavo sur^[15][16][17] que sobre todo viven na Bulgaria. Búlgaros eran un nome herdado de pobos de Asia Central hoxe designados co nome de protobúlgaros. Entran na historia na Antigüidade tardía, con outros pobos migratorios, establecéndose entre o Danubio e os montes Haemus, no territorio dun Imperio romano de Oriente xa feble por outras invasións, a finais do século V. Liberados sobre o ano 632, crean daquela a Antiga Gran Bulgaria (Η παλαιά μεγάλη Βουλγαρία en crónicas bizantinas) baixo o khan Kubrat.

Pobo búlgaro
Grupo de danza tradicional búlgaro.
Instancia de	etnia
Subclase de	pobos eslavos meridionais
Parte de	pobos eslavos meridionais
Epónimo	Protobúlgaros
Poboación total	c. 7 millóns [1]
Lingua materna	lingua búlgara
Relixión	catolicismo, cristianismo ortodoxo e islam
Relacionados	Outros pobos eslavos sur, especialmente os macedonios.
Composto por  Búlgaros muçulmanos (pt)  Macedonian Bulgarians (en)  Banat Bulgarians (en)  Bessarabian Bulgarians (en)  Thracian Bulgarians (en)
Localización
Países Bulgaria Australia Serbia Canadá Países Baixos Suecia Hungría Romanía Kazakhstán República Checa Rusia Italia Ucraína Estados Unidos de América Grecia Alemaña Reino Unido España Moldova Irlanda
Rexións principais
Bulgaria	6 000 000 (2011)
Turquía	351 000–600 000
Grecia	300 000[2]
Ucraína	204 574–500 000[3][4]
Alemaña	226 926[5]
España	133 427–350 000[6][7]
Estados Unidos	99 642–300 000[8][9]
Moldova (incluído Transnistria)	79 520[10]
Arxentina	70 000[11]
Reino Unido	65 000–150 000[12][13]
Fontes e ligazóns
Descrito pola fonte Enciclopedia de Otto Q23856604 Dicionario Enciclopédico Brockhaus e Efron Q24350013 Pequeno Dicionario Enciclopédico de Brockhaus e Efron Q24756893
[ Wikidata ]

Os protobúlgaros

A patria antiga dos protobúlgaros nos montes de Imeon (Pamir), segundo o mapa de Asia Central do atlas xeográfico armenio ‘Asxarhacoyc’ (séculos V-VII), reconstruída polo académico S.T. Eremian.

Os protobúlgaros migran das estepas do norte do Cáucaso e do mar de Azov. Propuxéronse moitas teorías sobre as súas orixes: as máis recentes líganos aos pobos que habitaban a Asia Central e de lingua irania, todos cuxos soberanos portaban nomes iranios. Con todo, algúns elementos turcófonos se foron xuntando a ele sen diversas épocas.

Crese que os protobúlgaros estableceron un imperio na beira do mar Caspio no século II. Este disgregouse, ao que parece, en razón do poderío dos kházaros no século VII. Os protobúlgaros dispérsanse entón cara a Europa Central. Así, a partir desta “Gran Bulgaria” das orixes, por ondas migratorias, constituíronse estados búlgaros máis ou menos duradeiros:

• no alto Volga (chaira do Oka) que durou cinco séculos.
• na actual Macedonia do Norte, pois unha parte dos protobúlgaros seguiu o khan dos ávaros (en realidade falsos ávaros e próximos aos protobúlgaros, que non deben ser confundidos cos ávaros do Cáucaso falantes do ávaro moderno) na actual chaira húngara.
• e finalmente, na chaira ao sur do Danubio ondeo seu estado deu en converterse na actual Bulgaria.

Formación da etnia búlgara

Na chaira ao sur do Danubio, onde os protoeslavos deran entrado grazas ás invasións dos ávaros no século VI, os protobúlgaros fundan un primeiro reino no século VII, baixo o reinado do khan Asparukh. Este fai recoñecer a súa autoridade aos protoeslavos, moito máis numerosos, a cambio da súa axuda contra o emperador Constantino IV. Tras a súa vitoria, en 681, Asparukh atópase á cabeza das tribos protoeslavas.

Ao principio a aristocracia guerreira búlgara goberna apoiándose nos xefes (knias) destas última se pon en marcha as estruturas dun poder central do cal se ignora case todo. Con todo, os protobúlgaros do Danubio acaban por se asimilaren aos protoeslavos no plano cultural.

A fusión completa entre os dous elementos étnicos é especialmente froito da conversión deste primeiro reino búlgaro ao cristianismo, no século IX, coa instigación de Boris I (852–889).

Así, se Bulgaria e os búlgaros actuais deben o seu nome a este pobo, na lingua búlgara actual, unha lingua eslava, un número relativamente pequeno de palabras provén da lingua dos protobúlgaros.