Montserrat

Montserrat esas transmara teritorio dil Unionita Rejio, konsistanta ek la samnoma insulo. Segun statistiki por 2008, l'insulo havis 5 879 habitanti. Lua tota surfaco esas 102 km².

Montserrat Transmara teritorio di Unionita Rejio Anciena rezidala areo di Plymouth, destruktita pos erupto di volkano Soufrière. Chefurbo Brades Oficala linguo o lingui: Angla Surfaco 102 km² Habitanti Denseso di habitantaro 5 879 (2008) 90,6 hab./km² Chefo di stato Guberniestro Chefa ministro Charles la 3ma Andrew John Pearce Donaldson Romeo Horala zono UTC-4 TNP (yaro) US$ 181,68 milioni (2019) Reto http://www.gov.ms/

Montserrrat esas longa de cirkume 16 kilometri e larja de 11 kilometri, kun cirkume 40 kilometri di litoro. Ol surnomizesis "smeralda insulo di Karibia", ambe por semblar la rivi di Irlando e por l'origino Irlandana di multa ek lua habitanti. L'insulo esas la sola membro nesuverena di Karibiana Komunitato, e dil Organizuro di Stati de Estal Karibia.

Cristoforo Colombo nomizis l'insulo Santa María de Montserrate, homaje la Virgino di Montserrat de la monakeyo di samnoma, en Katalunia, a quon, segun il, la monti similesis. Montserrat, en Kataluniana signifikas "dentetoza monto".

Historio

Soldataro di Montserrat, 1915.

Segun arkeologiala studii de 2012, primitiva populo ante l'Arawak habitis Montserrat cirkume 4.000 til 2.500 yari ante nun. Tamen, l'insulo deskovresis dal Europani erste kande Cristoforo Colombo vidis ol dum lua duesma voyajo ad Amerika, en 1493. Colombo nomizis l'insulo pro la rokoza Montserrat en Katalunia, Hispania.

Montserrat koloniigesis unesmafoye kande Irlandani arivis ibe, en 1632. Esinte enemiki dil Angli, Irlandani invitis Franci revendikar l'insuli en 1666, malgre ke nula trupi Franca arivis ibe. En 1712 eventis rapida atako Franca kontre l'insulo. Ye la 17ma di marto 1768 eventis faliita revolto di sklavi.

En 1782, dum la milito pri nedependo Usana, en suporto a Usani, Francia atakis Montserrat. Franci ne intencis koloniigar l'insulo, e retrodonis ol a Britania en 1783.

En 1834, sklaveso abolisesis. De 1871 til 1958 Montserrat divenis parto di la Kolonio dil Insuli Leeward. De 1958 til 1962 ol esis parto di la Federuro di Westal Indii.

En 1979, George Martin, muzikala produktisto qua verkis kun The Beatles apertis muzikal ateliero en Montserrat, ed atraktis mult artisti vers l'insulo. Tamen, du granda naturala dizastri frapis l'insulo e afektis komplete lua habitanti ed ekonomio.

En 1989, uragano Hugo frapis l'insulo per venti di plua kam 200 km/h, e domajis plua kam 90% de la substrukturi dil insulo. La muzikal ateliero klozesis e la turismo afektesis forte. En julio 1995, volkano Soufrière eruptis, e destruktis komplete Plymouth, anciena chef-urbo dil insulo. La habitantaro fugis vers Unionita Rejio, e poka habitanti retrovenis pose: en 1994 l'insulo havis cirkume 13 000 habitanti; en 2005 li esis cirkume 4 488.

Geografio

Estala rivo pos volkanal erupto.

Volkano Soufrière.

Montserrat jacas 48 km sud-weste de Antigua e 480 km est-sud-este de Porto-Riko. Lua teritorio esas montoza e havas volkanal origino. Lua klimato esas tropikala e la temperaturi varias poke dum la yaro.

Depos l'erupto di Soufrière en 1995 la habitanti abandonis la sudo dil insulo, inkluzite l'anciena chef-urbo Plymouth. Nune plu kam la duimo dil insulo formacas exkluzo-zono, ube nulu povas rezidar. En 2011 nova aeroportuo apertesis an la nordo dil insulo, qua poke afektesis dal erupto e konservas multa del originala vejetantaro.

Ekonomio

Precipua artiklo: Ekonomio di Montserrat

Demografio

La habitantaro dil insulo esis cirkume 5 879 en 2008. Altra 8.000 Montserratani abandonis ol pos l'erupto di Soufrière e rezidas precipue en l'Unionita Rejio. Negri esas 88.4%, blanki e mestici de Irlandani, Britaniani ed Afrikani esas l'altra grupi.

Pos la dizastro, Unionita Rejio grantis Britaniana civitaneso a tota habitanti di Montserrat.

Kulturo

Alphonsus Arrow Cassell, muzikistulo famoza pro la soca-kansono Hot Hot Hot, e Maizie Williams, kantistino de la muzikala grupo Boney M, naskis en Montserrat.

Extera ligilo

• Gubernio di Montserrat Angla.

Referi

Suverena stati e Nesuverena teritorii che Karibia
Antigua e Barbuda | Bahama | Barbados | Dominika | Dominikana Republiko | Grenada | Haiti | Jamaika | Kuba | Santa Kitts e Nevis | Santa Lucia | Santa Vincent e Grenadini | Trinidad e Tobago
Nesuverena teritorii: Anguila | Aruba | Virgin Insuli Britaniana | Guadelupa | Insuli Kaiman | Kuracao | Martinik | Montserrat | Navassa | Porto-Riko | Sint Maarten | Insuli Turks e Kaikos | Virgin Insuli Usana
Anciena Nederlandan Antili, nun parto de Nederlando: Bonaire | Saba | Sint Eustatius