ភូតាន

ប្រទេសភូតាន់ ឬអាចសរសេរបានថា ប៊ូតាន (ភាសាសុងខា៖ འབྲུག་ཡུལ) ដោយមានឈ្មោះជាផ្លូវការថា ព្រះរាជាណាចក្រភូតាន គឺជាប្រទេសមួយដែលស្ថិតនៅតំបន់ហិមាល័យខាងកើត ពោលគឺនៅចំចន្លោះកណ្តាលរវាងប្រទេសចិន និងឥណ្ឌា។ ឈ្មោះថា ភូតាន ជាភាសាដើមហៅ "ឌ្រុកយុល" ឬប្រែមកថា "ទឹកដីនាគផ្គរលាន់"។ ប្រទេសនេប៉ាល់ និងបង់ក្លាដែសមានទីតាំងស្ថិតនៅជិតប្រទេសភូតាន ប៉ុន្តែមិនមានព្រំដែនគោកជាប់គ្នានោះទេ។ ប្រទេសនេះមានប្រជាជនជាង ៧៥៤,០០០ នាក់^[១២] និងមានផ្ទៃដីសរុប ៣៨,៣៩៤ គីឡូម៉ែត្រការ៉េ ដែលធ្វើវាជាប់ចំណាត់ថ្នាក់ទី ១៣៣ ខាងក្រឡាផ្ទៃសរុប និងទី១៦០ ខាងចំនួនប្រជាជន។ ភូតានគឺជាប្រទេសប្រកាន់របបរាជាធិបតេយ្យអាស្រ័យរដ្ឋធម្មនុញ្ញដោយមានព្រះពុទ្ធសាសនាវិជ្រយានជាសាសនារបស់រដ្ឋ។

ព្រះរាជាណាចក្រភូតាន

དཔལ་ལྡན་འབྲུག་པའི་རྒྱལ་ཁབ་ (ភាសាសុងខា) Druk Gyal Khap
ទង់ជាតិ វរលញ្ឆករ
ភ្លេងជាតិ འབྲུག་ཙན་དན (ភាសាសុងខា) "អាណាចក្រនាគផ្គរលាន់"
ទីតាំងប្រទេសភូតាន (ក្រហម) នៅលើភូគោល
រាជធានី និង ទីក្រុងធំបំផុត	ធីមប៊ូ 27°28.0′N 89°38.5′E
ភាសាផ្លូវការ	ភាសាសុងខា
សាសនា (ឆ្នាំ ២០១០)[១]	៧៤.៨% ព្រះពុទ្ធសាសនា (ផ្លូវការ) ២២.៦% ហិណ្ឌូសាសនា ១.៩% បុន ឬសាសនាប្រជាប្រិយ ០.៤% គ្រិស្តសាសនា ០.១% ឥស្លាមសាសនា ០.១% សាសនាផ្សេងៗ
រដ្ឋាភិបាល	រាជាធិបតេយ្យអាស្រ័យពាក់កណ្តាលរដ្ឋធម្មនុញ្ញអាស្រ័យសភាឯកភូត
- ឌ្រុកក្យាលប៉ូ	សម្តេចព្រះរាជាធិបតីជីកមេ កេសារ ណាមគ្យែល វ៉ាំងឈូក
- នាយករដ្ឋមន្ត្រី	ឡូតេ ត្សេរីង
នីតិបញ្ញត្តិ	សភាតំណាងរាស្ត្រ
- សភាជាន់ខ្ពស់	ក្រុមប្រឹក្សាជាតិ
- សភាជាន់ទាប	រដ្ឋសភា​
និម្មិតកម្ម
- ការបង្រួបបង្រួមជាតិភូតាន	១៦១៦–១៦៣៤
- រាជវង្សវ៉ាំងឈូក	១៧ ធ្នូ ១៩០៧
- សន្ធិសញ្ញាឥណ្ឌា-ភូតាន	៨ សីហា ១៩៤៩
- សមាជិកភាពអង្គការសហប្រជាជាតិ	២១ កញ្ញា ១៩៧១
- ប្រកាន់របបរាជាធិបតេយ្យអាស្រ័យរដ្ឋធម្មនុញ្ញ	១៨ កក្កដា ២០០៨
ក្រឡាផ្ទៃ
- ផ្ទៃសរុប	៣៨,៣៩៤ គ.ម២ [២][៣]  (ទី១៣៣)
- ផ្ទៃទឹក (%)	១.១
ប្រជាជន
- ប៉ាន់ស្មាន (ឆ្នាំ ២០១៨)	៧៥៤,៣៨៨[៤][៥] (ទី១៦៥)
- ជំរឿន (ឆ្នាំ ២០១៧)	៧២៧,១៤៥[៦]
- ដង់ស៊ីតេ	១៩.៣ នាក់/គ.ម២   (ទី១៦២)
GDP (PPP)	ប៉ាន់ស្មាន (ឆ្នាំ ២០១៨)
- សរុប	៧.៧០១ ពាន់​លានដុល្លារ[៧]
- ក្នុងម្នាក់	៩,៤២៦ ដុល្លារ[៧] (ទី១១៥)
GDP (ចារឹក)	ប៉ាន់ស្មាន (ឆ្នាំ ២០១៨)
- សរុប	២.៥៤៧ ពាន់​លានដុល្លារ[៧]
- ក្នុងម្នាក់	៣,១១៧ ដុល្លារ[៧] (ទី១៣០)
ជីនី (២០១៧)	៣៧.៤[៨] មធ្យម
HDI (២០១៩)	០.៦៥៤[៩] មធ្យម · ទី១២៩
រូបិយវត្ថុ	ងុលត្រាំ (BTN) រូពីឥណ្ឌា (₹) (INR)
ល្វែងម៉ោង	UTC+០៦ (BTT)
ទម្រង់កាលបរិច្ឆេទ	YYYY-MM-DD
ទិសបើកបរ	ឆ្វេង
កូដហៅទូរស័ព្ទ	+៩៧៥
ដែនកម្រិតខ្ពស់	.bt
ចំនួនប្រជាជនរបស់ប្រទេសភូតានត្រូវបានប៉ាន់ប្រមាណដោយផ្អែកលើតួលេខដែលបានរាយការណ៍ថាមានប្រហែលមួយលាននាក់ក្នុងទសវត្សរ៍ឆ្នាំ១៩៧០ ពោលនៅពេលដែលប្រទេសនេះបានចូលរួមជាមួយអង្គការសហប្រជាជាតិ ហើយស្ថិតិច្បាស់លាស់គឺនៅមានកង្វះខាត[១០] ដូច្នេះដោយប្រើអត្រាកើនឡើងប្រចាំឆ្នាំ ២-៣% ការប៉ាន់ស្មានចំនួនប្រជាជនច្រើនបំផុតគឺប្រហែលពីរលាននាក់នៅត្រឹមឆ្នាំ២០០០ ប៉ុន្តែជំរឿនជាតិត្រូវបានប្រព្រឹត្តិធ្វើឡើងក្នុងឆ្នាំ២០០៥ ហើយវាបានបង្ហាញថាប្រជាជនតាមពិតមានចំនួនតែត្រឹម ៦៧២,៤២៥ នាក់ប៉ុណ្ណោះ។ អាស្រ័យហេតុនេះ ផ្នែកចំនួនប្រជាជនរបស់អង្គការសហប្រជាជាតិបានកាត់បន្ថយការប៉ាន់ស្មានរបស់ខ្លួនអំពីចំនួនប្រជាជនរបស់ប្រទេសនៅក្នុងការពិនិត្យឡើងវិញឆ្នាំ២០០៦[១១] សម្រាប់រយៈពេលទាំងមូលពីឆ្នាំ១៩៥០ ដល់ឆ្នាំ២០០០។

ភូតានធ្លាប់មានទំនាក់ទំនងជាមួយចក្រភពអង់គ្លេស ហើយក៏បានក្លាយជាទឹកដីអាណានិគម។ ភូតាននូវតែបន្តរក្សាទំនាក់ទំនងទ្វេរភាគីរឹងមាំជាមួយឥណ្ឌា ហើយបានបែកបាក់គ្នានៅថ្ងៃទី ៨ សីហា ឆ្នាំ១៩៤៩ ភូមិសាស្ត្ររបស់ប៊ូតានប្រែប្រួលពីតំបន់ ទំនាបត្រូពិច នៅភាគខាងត្បូងរហូតដល់ភ្នំហិមាល័យនៅភាគខាងជើងដែលមានកំពូលភ្នំខ្លះលើសពី ៧០០០m ប្រទេសនេះមានប្រវែងប្រហែល ៣០០kmពីខាងកើតទៅខាងលិច និង១៧០kmពីខាងជើងទៅខាងត្បូង។ ចាប់ពីឆ្នាំ១៩៨៥ រដ្ឋាភិបាលប៊ូតាន់បានសម្រេចចិត្តលែងគិតពីចំនួនប្រជាជនដើមកំណើតនេប៉ាល់ថាជាជនជាតិដើមប៊ូតាន់ទេទាំងនេះដែរត្រូវបានដកហូតសញ្ជាតិរបស់ពួកគេ។ ពួកគេភាគច្រើនកំពុងរស់នៅក្នុងប្រទេស នេប៉ាល់ នៅក្នុងជុំំំរុំ ជនភៀសខ្លួនក្រោមការឧបត្ថម្ភរបស់អង្គការសហប្រជាជាតិ។ ឆ្នាំ២០០៨ ប្រទេសប៊ូតានបាន ផ្លាស់ប្ដូររបប រាជានិយមផ្តាច់ការទៅជា រាជាធិបតេយ្យអាស្រ័យរដ្ឋធម្មនុញ្ញ។