សូម៉ាលី

ប្រទេសសូម៉ាលី (ភាសាសូម៉ាលី៖ Soomaaliya, អក្សរអូស្មាញ្ញា៖ 𐒈𐒝𐒑𐒛𐒐𐒘𐒕𐒖; ភាសាអារ៉ាប់៖ الصومال) ដោយមានឈ្មោះជាផ្លូវការថា សាធារណរដ្ឋសហព័ន្ធសូម៉ាលី^[៧] (សូម៉ាលី៖ Jamhuuriyadda Federaalka Soomaaliya; អារ៉ាប់៖ جمهورية الصومال الفيدرالية) គឺជាប្រទេសមួយស្ថិតនៅក្នុងតំបន់ស្នែងអាហ្វ្រិក។ ប្រទេសនេះមានព្រំដែនខាងលិចជាប់នឹងប្រទេសអេត្យូពី ខាងពាយព្យជាប់នឹងប្រទេសជីប៊ូទី ខាងជើងជាប់នឹងឈូងសមុទ្រអាដិន ខាងកើតជាប់នឹងមហាសមុទ្រឥណ្ឌា និងខាងនិរតីជាប់នឹងប្រទេសកេនយ៉ា។ សូម៉ាលីជាប្រទេសដែលមានឆ្នេរសមុទ្រវែងជាងគេបំផុតនៅឯអាហ្វ្រិកដីគោក។^[៨] ប្រទេសសូម៉ាលីច្រើនគ្របដណ្តប់លើតំបន់ខ្ពង់រាប វាលទំនាប និងតំបន់ភ្នំខ្ពស់ៗ។^[១] អាកាសធាតុក្តៅតែងកើតមានពេញមួយឆ្នាំ បូករួមជាមួយខ្យល់មូសុងតាមរដូវ និងភ្លៀងធ្លាក់មិនទៀងទាត់។^[៩] សូម៉ាលីមានចំនួនប្រជាជនប្រមាណ ១៥ លាននាក់^[៣][៤] ដែលក្នុងនោះមានជាង ២ លាននាក់រស់នៅក្នុងរដ្ឋធានី និងជាទីក្រុងធំបំផុតគឺ មូកាឌីស៊ូ ហើយត្រូវបានគេចាត់ទុកថាជាប្រទេសដែលមានវប្បធម៌ឯកពន្ធុបំផុតនៅទ្វីបអាហ្វ្រិក។^{[១០][១១]} ប្រហែល ៨៥% នៃប្រជាជនសរុបទាំងអស់ជាជនជាតិសូម៉ាលី^[១] ដែលច្រើននិយមរស់នៅតាមភាគខាងជើងនៃប្រទេស។ ជនជាតិភាគតិចតែងប្រមូលផ្តុំគ្នារស់នៅលើដែនដីភាគខាងត្បូង។^[១២] ភាសាផ្លូវការរបស់ប្រទេសនេះគឺ ភាសាសូម៉ាលី និងភាសាអារ៉ាប់។^[១] ប្រជាជនប្រទេសសូម៉ាលីភាគច្រើនជាអ្នកកាន់សាសនាឥស្លាម^[១៣] ដោយក្នុងនោះមានមួយភាគធំបានប្រតិបត្តិតាមនិកាយស៊ុននី។^[១៤]

សាធារណរដ្ឋសហព័ន្ធសូម៉ាលី

Jamhuuriyadda Federaalka Soomaaliya (សូម៉ាលី) جمهورية الصومال الفيدرالية (អារ៉ាប់)
ទង់ជាតិ វរលញ្ឆករ
ភ្លេងជាតិ Qolobaa Calankeed علم أي امة "ប្រជាជាតិនីមួយៗតែងមានទង់ជាតិរៀងៗខ្លួន"
ទីតាំងប្រទេសសូម៉ាលី (ក្រហម) នៅលើភូគោល រីឯទឹកដីដែលមានឆ្នូតក្រហមគឺជាដែនដីជម្លោះដែលកំពុងស្ថិតក្រោមការគ្រប់គ្រងរបស់រដ្ឋសូម៉ាលីឡង់
រដ្ឋធានី និង ទីក្រុងធំបំផុត	ម៉ូកាឌីស៊ូ 2°2′N 45°21′E
ភាសាផ្លូវការ	ភាសាសូម៉ាលី និងភាសាអារ៉ាប់[១]
ភាសាជាតិ	ភាសាអង់គ្លេស និងភាសាអ៊ីតាលី[១]
ក្រុមជនជាតិ (ឆ្នាំ ២០២១)[១][២]	៨៥% សូម៉ាលី ១៥% ជនជាតិផ្សេងៗទៀត
សាសនា	ឥស្លាមស៊ុននី[១]
រដ្ឋាភិបាល	សាធារណរដ្ឋអាស្រ័យសភាសហព័ន្ធ
- ប្រធានាធិបតី	មហាម៉េដ អាប់ឌុលឡាហ៊ី មហាម៉េដ
- នាយករដ្ឋមន្ត្រី	មហាម៉េដ ហ៊ូសេន រ៉ូប្លេ
នីតិបញ្ញត្តិ	សភាសហព័ន្ធ
និម្មិតកម្ម
- សូម៉ាលីអ៊ីតាលី	១៨៨៩
- ឯករាជ្យភាព និងសហភាពជាមួយរដ្ឋសូម៉ាលីឡង់	១ កក្កដា ១៩៦០
- ទទួលជាសមាជិកអង្គការសហប្រជាជាតិ	២០ កញ្ញា ១៩៦០
- រដ្ឋធម្មនុញ្ញបច្ចុប្បន្ន	១ សីហា ២០១២
ក្រឡាផ្ទៃ
- ផ្ទៃសរុប	៦៣៧,៦៥៧ គ.ម២   (ទី៤៣)
ប្រជាជន
- ប៉ាន់ស្មាន (ឆ្នាំ ២០២០)	១៥,៨៩៣,២១៩[៣][៤] (ទី៧២)
- ដង់ស៊ីតេ	១៩.៣១[៥] នាក់/គ.ម២   (ទី១៩៩)
GDP (PPP)	ប៉ាន់ស្មាន (ឆ្នាំ ២០១៩)
- សរុប	១៣.៣២៤ ពាន់លានដុល្លារ
- ក្នុងម្នាក់	៨៨៨ ដុល្លារ[៦]
GDP (ចារឹក)	ប៉ាន់ស្មាន (ឆ្នាំ ២០១៩)
- សរុប	៥.២១៨ ពាន់លានដុល្លារ[៦] (ទី១៨៤)
- ក្នុងម្នាក់	៣៤៨ ដុល្លារ[៦] (ទី១៩៣)
HDI (២០១៩)	០.៣៦១ ទាប
រូបិយវត្ថុ	ស៊ីលិញសូម៉ាលី (SOS)
ល្វែងម៉ោង	UTC+៣ (EAT)
- រដូវក្តៅ (DST)	UTC+៣
ទម្រង់កាលបរិច្ឆេទ	ថ្ងៃ-ខែ-ឆ្នាំ (dd/mm/yyyy)
ទិសបើកបរ	ស្តាំ
កូដហៅទូរស័ព្ទ	+២៥២
ដែនកម្រិតខ្ពស់	.so