agir

From Wiktionary, the free dictionary

Remove ads
 Binêre herwiha: Agir

Kurmancî

Bilêvkirin

Zêdetir agahî Tewandina, Zayenda nêr a binavkirî ...

agir n

  1. Germahî û ronahiya ku peyda dibe dema tiştek dişewite anku disuje.
    Agir tiştek talûke ye.
  2. Kuçk yan argûn yan tebax.
    Çayekê dane ser agirî.
  3. Şewat, bûyera şewitîna anku sotina tiştekî.
    Tevaya mala wan di agirî de şewitî.
  4. Berdana fîşekan yan topan.
  5. coş, coşdarî, enerjî
    Agirê dilê min.
  6. ta, tagerm

Ji wêjeya klasîk

  • Ev gunbeda dewwarê çerx
    Agir di ab û gil dikit
    Qelban ji qelban hildikit     — ()

Bi alfabeyên din

Herwiha

Hevmane

Têkilî

Jê

Etîmolojî

    Dara etîmolojiyê
    Proto-hindûewropî
    Proto-hindûewropî
    (“îsmûfail”)
    Proto-hindûewropî
    (“agir”)
    Proto-îranî
    (“agir”)
    Kurmancî
    agir

    Ji proto-îranî (“agir”), ji proto-hindûewropî (“agir”), ji + (“îsmûfail”). Hevreha soranî (), hewramî ayir, awir, ar, êr, zazakî , farisî () / () û (ateş), tacikî озар (ozar), pertî 𐭀𐭕𐭓𐭅‎ (adur), pehlewî 𐭠𐭲𐭥𐭥𐭩‎ (atur), hexamenişî (), (), medî (*ātr-), (*āθr-), avestayî (), lurî teş, osetî арт (art), peştûyî (or), sanskrîtî (), ermenî (, “sotin”), sirbî ва̏тра (vatra: agir), çekî vatra, albanî vatër, îrlendî áith, weylsî odyn, umbriyayî atru, latînî āter (reş, tarî). Bo guherrîna d>g bide ber (), digan.

    Ev peyv ji zimanên îranî bi berfirehî ketiye zimanên tirkîkî û cihê peyva [skrîpt hewce ye] (, “agir”) ya tirkiya kevn girtiye yan jî li gel wê tê bikaranîn: osmanî () û (), tirkî ("od" ya tirkiya xwemalî hema-hema êdî qet nayê bikaranîn), azerî (li gel od ya esil-tirkîkî), ozbekî otash (li gel oʻt ya xwemalî), kirgîzî аташ (ataş - li gel от /ot/ ya xwemalî).

    Ji bilî zimanên tirkîkî, heman peyv herwiha ketiye ermenî ( ( /⁠atʿaş⁠/)) û gelek zimanên Hindistan û Pakistanê jî: ûrdûyî (), hindî ()...

    Bi zaravayên din

    • Soranî: (), ,
    • Xwarîn:
      • Kelhûrî: ,
      • Şêxbizinî: , , , ,
    • Lekî:
    • Hewramî: , , , ,
    • Zazakî:

    Werger

    • Abxazî: ()
    • Açehî:
    • Açeyî:
    • Adîgeyî: ()
    • Afarî:
    • Afrîkansî:  → 
    • Akadî:  m ()
    • Akanî: ,
    • Aklanon:
    • Albanî:  →  n
    • Almaniya bilind a kevn:
    • Almaniya navendî ya rojhilat:
    • Almaniya Pennsylvania:
    • Almanî:  →  nt
      Elmanîşî:  nt
    • Altayiya başûrî: ()
    • Amanayé:
    • Amayî:
    • Amharî:  n (), ()
    • Amîs:
    • Amondawayî:
    • Andî: ()
    • Angaatahayî:
    • Anuta:
    • Apalayî:
    • Apiaká:
    • Aragonî:
    • Aramî:
      Îbranî:  m ()
      Siryanî:  m ()
    • Arawak:
    • Arçî: ()
    • Argobbayî: ()
    • Aromanî:
    • Arrernteyiya rojavayî:
    • Asamî: ()
    • Asî:
    • Astûrî:  →  n,  n
    • Aukanî:
    • Avarî: ()
    • Avestayî: ()
    • Awadhî: ()
    • Aymarayî:  → 
    • Aynuyî: ()
    • Azerî:  → ,  → 
    • Badagayî: ()
    • Bahnarî:
    • Bai:
      Bayiya başûrî:
    • Bakungî:
    • Balantak:
    • Balînî:
    • Baskî:  → 
    • Başkîrî: ()
    • Batakiya karo:
    • Kashmiri:
      Keşmîrî: ()
      Keşmîrî: ()
    • Bataktobayî:
    • Batsbî: ()
    • Bau bidayuh:
    • Baureyî:
    • Belarusî:  n ()
    • Belûçî: (), ()
    • Bengalî:  →  (),  →  ()
    • Bîkoliya naverast:
    • Bojpûrî: (), ()
    • Bonanî:
    • Bororoyî:
    • Bretonî:  →  n
    • Bruneyî:
    • Bruyiya rojhilatî:
    • Buduxî: ()
    • Bugî:
    • Bukidnon manoboyiya rojavayî:
    • Bulgarî:  →  n ()
    • Burmayî:  →  (),  →  ()
    • Buryatî: ()
    • Buyî:
    • Conxayî: ()
    • Çamicuroyî:
    • Çamoroyî:
    • Çaxatayî: ()
    • Cham:
      Çamiya rojhilatî: (), ()
    • Çeçenî: ()
    • Çekî:  →  n,  →  nt
    • Çepangî:
    • Çerokî:  →  (), ()
    • Çeyenî:
    • Çîçewayî:
    • Çîkasawî:
    • Çînî:
      Kantonî: ()
      Dunganî: ()
      Hakkayî: ()
      Mandarînî:  →  ()
      Min dongî: ()
      Minnanî:  →  ()
      Wuyî:
    • Çukçî: ()
    • Çuvaşî: (), ()
    • Dalmatî:  n
    • Danmarkî:  →  g
    • Daurî:
    • Divehî: ()
    • Dogriyî: ()
    • Dolganî: ()
    • Dongşîangî:
    • Drungî:
    • Duunî:
    • Elfdalî:  n
    • Emilî:  n
    • Endonezyayî:  → 
    • Engayî:
    • Erebî:  →  m ()
      Erebiya misrî:  m ()
      Erebiya kendavî:  m ()
      Erebiya hîcazî:  m ()
      Erebiya başûrê şamê:  m ()
      Erebiya fasî:  m (),  m ()
    • Ermenî:  →  (),  →  ()
    • Erzayî: ()
    • Esperantoyî:  → 
    • Estonî:  → 
    • Etiyopiya klasîk: ()
    • Etrûskî: ()
    • Evenî: ()
    • Evenkî: ()
    • Extremaduranî:
    • Falayî:  n
    • Farefareyî:
    • Farisî:  →  (),  →  ()
      Farisiya navîn: ( /⁠ādur⁠/)
      Farisiya kevn: [skrîpt hewce ye]tneg ()
    • Fatalukuyî:
    • Fenîkî: ()
    • Ferî:  →  n
    • Fîjî:
    • Fînî:  → 
    • Frankoprovansî:  n
    • Fransî:  →  n
      Fransiya kevn:  n,  n
      Fransiya navîn:  n
    • Friyolî:  n
    • Frîsiya bakur:  nt
    • Frîsiya saterlandî:  nt
    • Frîsî:  →  nt
    • Gaelîka skotî:  n
    • Gagawzî:
    • Galîsî:  →  n,  →  n
    • Gotî:  nt ()
    • Gujaratî:  m ()
    • Gurcî: (),  →  ()
    • Guwaranî:
    • Haîtî:
    • Harsusiyî:
    • Hawayî:
    • Hawsayî:  → 
    • Hindî:  →  m (),  →  n (),  →  m (),  →  m (),  →  m (),  →  n (),  →  m (),  →  n ()
    • Hîlîgaynonî:
    • Hîtîtî:  nt ()
    • Hmongî:
    • Holendî:  →  nt
    • Hreyî:
    • Hunsrikî:  nt,
    • Iriga bikolanoyî:
    • Isanî:
    • Îbanî:
    • Îbranî:  →  m ()
    • Îdoyî:  → 
    • Îgboyî:
    • Îlokanoyî:
    • Îngilîziya kevn:  nt,  n,  n,  →  nt
    • Îngilîzî:  → 
    • Îngûşî: ()
    • Înterlîngua: ,  → 
    • Înuîtî: ()
    • Îranunî:
    • Îrlendî:  n
      Îrlendiya kevn:  n
    • Îstriyotî:  n
    • Îstro-romanyayî:  n
    • Îtalî:  →  n
    • Îtelmenî:
    • Îu mienî:
    • Îzlendî:  →  n,  →  nt
    • Japoniya kevn: ()
    • Japonî:  →  ()
    • Jarayî:
    • Javayiya kevn:
    • Javayî:  →  (),  →  ()
    • K'içe':
    • Kabardî: ()
    • Kalalîsûtî:
    • Kalmîkî: ()
    • Kamasauyî:
    • Kambaatayî:
    • Kanelayî:
    • Kannadayî:  →  (),  →  (),  →  ()
    • Kanuriyî:
    • Karaçay-balkarî: ()
    • Karakalpakî:
    • Karelî:
    • Kaşûbî:  n
    • Katalanî:  →  n
    • Katawbayî:
    • Katuyiya rojhilatî:
    • Kayingangî:
    • Keçwayî:  → 
    • Kelabît bariyoyî:
    • Ketî: ()
    • Kinaray-ayî:
    • Kirgizî:  →  ()
    • Kitemboyî:
    • Kîkûyûyî:  sinif c1
    • Kîlîvîlayî:
    • Kîngalî: (), (), (), (), ()
    • Komançî:
    • Komî-zîriyî: ()
    • Koreyî:  →  ()
    • Kornî:  n
    • Korsîkayî:  →  n
    • Kreyoliya fransî ya karipúna:
    • Kreyoliya guinea-bissau:
    • Kreyoliya portugalî ya korlai:
    • Kristangî:
    • Krî: ()
    • Kumikî: ()
    • Ladînî: ,
    • Lampungî:
    • Latgalî:  m
    • Latînî:  →  n,  n,  →  m
    • Latviyayî:  →  m,  →  m
    • Lawa:
      Lawayiya rojhilatî: ()
      Lawayiya rojavayî: ()
    • Lawsî:  →  ()
    • Lazî: ()
    • Lepçayî: ()
    • Lezgînî: ()
    • Limbuyî: ()
    • Lingalayî:  sinif c9/c10
    • Lîgûrî:  n
    • Lîmbûrgî:  →  nt
    • Lîtwanî:  →  m
    • Lîvonî:
    • Lombardî:  n
    • Lueyî: ()
    • Luksembûrgî:  →  nt
    • Lundayehî:
    • Luşûtsîdî:
    • Mòçenoyî:  nt
    • Madurayî:
    • Magahî: ()
    • Maguindanaoyî:
    • Maithilî: ()
    • Makanîzî:
    • Makasaeyî:
    • Makasarî:
    • Makedonî:  n ()
    • Makyaniya rojava:
    • Malagasî:  → 
    • Malayalamî:  →  (),  →  ()
    • Maleku jaikayî:
    • Malezî:  → ,  → 
    • Maltayî:  m
    • Mançûyî:
    • Mandarî:
    • Mangghuerî:
    • Manipurî: ()
    • Manksî:  n
    • Mansiya bakurî: (), ()
    • Maorî:  → 
    • Mapuçî: ,
    • Maranaoyî:
    • Maratî:  n ()
    • Marî:
      Mariya rojhilatî: ()
    • Marşalî:
    • Mayayiya yukatekî: ,
    • Mazenderanî: ()
    • Mbya guaraniyî:
    • Mecarî:  → 
    • Megleno-romanyayî:
    • Megrelî: ()
    • Melanauyiya navendî:
    • Mentawaî:
    • Miskitoyî:
    • Misrî:
      sD&t Q7
      ( m),
      x
      t      		 Q7
      ( m),
      n
      F20
      z      		 r&t Q7
      ( m)
    • Mizoyî:
    • Mînangkabawî:
    • Mîrandî:  n
    • Mohegan-pequotî:
    • Mokşayî: ()
    • Mongghulî:
    • Mongolî:  →  ()
    • Monî: ()
    • Moreyî:
    • Mulamî: ,
    • Munjî:
    • Muongî:
    • Murikî (Gîneya nû):
    • Mwanî:
    • Nafaanrayî:
    • Nahuatl:
      Naharî:
      Klasîk:
    • Nahwatliya klasîk:
    • Nanayî: ()
    • Nanticokeyî:
    • Napolîtanî:  n
    • Navajoyî:
    • Naxî:
    • Nedersaksî:  → 
    • Nenetsiya tundra: ()
    • Nepalî:  →  ()
    • Newarî: ()
    • Ngajuyî:
    • Nganasanî: ()
    • Ngarrindjerî:
    • Nîvxî: ()
    • Nkonyayî:
    • Nogayî: ()
    • Norsiya kevn:  n
    • Norwecî:
      Norweciya bokmålî:  →  n
      Norweciya nînorskî:  n
    • Ojibweyî: ,
    • Oksîtaniya kevn:
    • Oksîtanî:  →  n,  →  n
    • Oriyayî:  →  ()
    • Oromoyî: ,
    • Osetî: ()
    • Osmanî: (), (), (), ()
    • Oygurî: ()
    • Ozbekî:  → ,  → 
    • Pa'o karen:
    • Pacohî:
    • Palawî: ,
    • Palî:  n
    • Palueyî:
    • Paraçî:
    • Paumarî:
    • Pelayî:
    • Peştûyî:  →  n ()
    • Piedmontîsî:  n,  n
    • Pîpîlî:
    • Pîttcantcatcarayî:
    • Plodîşî:  nt
    • Polabî:
    • Polonî:  →  n
    • Portugalî:  →  n
    • Prusiya kevn: ,  m
    • Pumpokolî:
    • Puncabî:  →  m (),  →  n ()
    • Puyumayî: ,
    • Qazaxî: ()
    • Qiptî:  n (),  m (),  n (),  m ()
    • Marwarî: (), ()
    • Rapanuyî:
    • Rohingyayî:
    • Romagnolî:  n
    • Romancî:  n,  n,  n
    • Romanî:  m
    • Romanyayî:  →  nt
    • Rusî:  →  n ()
    • Rusînî:  n (),  m ()
    • S'gaw karenî: (), ()
    • Saanîçî: ,
    • Saekî:
    • Sahoyî:
    • Sama:
    • Samî:
      Samiya înarî:
      Samiya kildînî: ()
      Samiya lule:
      Samiya bakurî:
      Samiya skoltî:
      Samiya başûr:
    • Samoayî:  → 
    • Samogîtî:  m
    • Samoyî:
    • Sangoyî:  → 
    • Sanskrîtî:  →  n (),  →  n (),  →  n (),  →  (),  →  n (),  →  nt (),  →  n ()
    • Santalî: ()
    • Sardînî:  n, ,
    • Sarikolî:
    • Sasakî:
    • Sebwanoyî:
    • Sedangî:
    • Sicîlî:  → ,  →  n
    • Sidamoyî:
    • Sindhî:  m ()
    • Sirananî:
    • Sirboxirwatî:
      Kirîlî:  m,  n
      Latînî:  →  m,  →  n
    • Sivandî:
    • Sîlhetî: ()
    • Skotî:
    • Slaviya kevn:
      Kirîlî:  n ()
      Glagolîtîk:  n ()
    • Slaviya rojavayî ya kevn:  n ()
    • Slovakî:  →  n
    • Slovenî:  →  n
    • Somalî:  →  n
    • Soqotrî: ()
    • Sorbî:
      Sorbiya jêrîn:  n
      Sorbiya jorîn:  n
    • Sotoyiya başûr:
    • Spanî:  →  n,  →  n
    • Sundanî:
    • Sûmerî: ()
    • Svanî: ()
    • Swahîlî:  → 
    • Swêdî:  →  g,  →  g
    • Şanî: (), ()
    • Şerpayî: ()
    • Şonayî:
    • Şorî: ()
    • Şughnî: ()
    • Tàyî:
    • Tabasaranî: ()
    • Tacikî:  →  ()
    • Tae':
    • Tagalogî:  → 
    • Tahîtî:
    • Tajioyî:
    • Talişî: ()
    • Tamîlî: (), ()
    • Taosî:
    • Tarantinoyî:  n
    • Tarifitî:  m
    • Tausugî: ,
    • Tay dam:
    • Tayiya bakurî:
    • Tayî:  →  ()
    • Tayî nüa: ()
    • Telûgûyî:  →  ()
    • Temazîxtiya atlasa navendî:  n (),  m ()
    • Ter samî:
    • Ternateyî:
    • Teteriya krîmî:
    • Teterî:  →  (),  →  ()
    • Tetûmî:
    • Tidoreyî:
    • Tigrînî: (), ()
    • Tirkî:  → ,  → 
    • Tirkmenî:
    • Tîbetî: ()
    • Tlingitî:
    • Tokelawî:
    • Tokpisinî:  → 
    • Tongî:
    • Torangî:
    • Toxarî A:
    • Toxarî B:
    • Tswanayî:  → 
    • Tuaregî:  m
    • Tumbukayî:
    • Tuvanî: ()
    • Tûpiya kevn:
    • Tzotzîlî:
    • Udmurtî: ()
    • Ugarîtî: ()
    • Urdûyî:  →  m (),  →  m (), ()
    • Ûkraynî:  →  n (),  →  m ()
    • Vaghrî: ()
    • Venîsî:  →  n
    • Vepsî:
    • Viyetnamî:  → 
    • Volapûkî:  → 
    • Voroyî:
    • Votî:
    • Vuresî:
    • Walonî:  →  n
    • Wappoyî:
    • Warayî:
    • Weylsî:  →  n,  n
    • Wîlamowî:  nt
    • Wolofî:  → ,  → 
    • Xakasî: ()
    • Ximêrî:  →  (),  →  ()
    • Xosayî:  sinif c3/c4
    • Yagnobî: ()
    • Yakanî:
    • Yakutî: ()
    • Yamanayî: ,
    • Yazghulamî:
    • Yidghayî:
    • Yidîşî:  n yan nt ()
    • Yiyiya siçuwayî: ()
    • Yorubayî:
    • Yukaghiriya bakurî: ()
    • Yupîkiya navendî:
    • Yûnanî:  →  m ()
      Kevn:  nt ()
    • Zêlandî:  nt
    • Zhuangî:
    • Zouyî:
    • Zuluyî:  sinif c3/c4
    • ǃKungî:
    • ǃXóõ:
    Remove ads

    Fransî

    Bilêvkirin

    Lêker

    1. kirin
    2. xebitîn, xebat kirin
    3. tesîr lê kirin

    Wikiwand - on

    Seamless Wikipedia browsing. On steroids.

    Remove ads
    Remove ads