Суоми кыв

Суоми кыв (suomen kieli), сідзжӧ финн кыв — тайӧ Суоми Муын каналан кыв.

Суоми кыв
Шуан ним:	suomi
Муяс:	Суоми Му, Швеция, Эстония, Норвегия, Рочму
Официал статус:	Суоми Му, ЕС
Общее число носителей:	6 млн
Рейтинг:	52
Классификация
Категория:	Евразияса кывъяс
Из котыр Чудь-йӧгра ув Волга-чудь чукӧр Балтикадор-чудь субчукӧр
Гижӧм:	латин (суоми анбур)
Кывъя кодъяс
ГОСТ 7.75–97:	фин 740
ISO 639-1:	fi
ISO 639-2:	fin
ISO 639-3:	fin
Видзӧдӧй тшӧтш: Проект:Лингвистика

Сёрнисикасъяс

Суоми анбур

Шыпас	Ним	Шуанног
Aa	aa	[a]
Bb	bee	[b]
Cc	see	—
Dd	dee	[d]
Ee	ee	[e]
Ff	äf, ef	[f]
Gg	gee	[g]
Hh	hoo	[h]
Ii	ii	[i]
Jj	jii	[j]
Kk	koo	[k]
Ll	äl	[l]
Mm	äm, ämmä	[m]
Nn	än, ännä	[n]
Oo	oo	[o]
Pp	pee	[p]
Qq	kuu	—
Rr	är	[r]
Ss	äs	[s]
Šš	äš	[ʃ]
Tt	tee	[t]
Uu	uu	[u]
Vv	vee	[v]
Ww	kaksois-vee	[v]
Xx	äks	[ks]
Yy	yy	[y]
Zz	tset, tseta	[ts]
Žž		[ʒ]
Åå	ruotsalainen oo	[o]
Ää	ää	[æ]
Öö	öö	[ø]

Грамматика

Эмакыв

Эмакывлӧн суоми кывйын эм кык лыд: ӧтка лыд (Yksikkö) да уна лыд (Monikko); дас кык вежлӧг:

Вежлӧг	Ӧтка лыд	Вуджӧдӧм	Уна лыд	Вуджӧдӧм
Nominatiivi (Nimentö) Нимтан	maa	му	maat	муяс
Genitiivi (Omanto) Асалан	maan	мулӧн	maiden	муяслӧн
Partitiivi (Osanto) Юксян	maata	(кымын) муӧс	maita	(кымын) муясӧс
Illatiivi (Sisätulento) Пыран	maahan	муӧ	maihin	муясӧ
Inessiivi (Sisäolento) Ина	maassa	муын	maissa	муясын
Elatiivi (Sisäeronto) Петан	maasta	муысь	maistä	муясысь
Allatiivi (Ulkotulento) Сетан/Матыстчан	maalle	мулы, му вылӧ	maille	муяслы, муяс вылӧ
Adessiivi (Ulko-olento) Ортсы-ина/Керанторъя	maalla	му вылын	maillä	муяс вылын
Ablatiivi (Ulkoeronto) Ылыстчан	maalta	му вылысь	mailta	муяс вылысь
Translatiivi (Tulento) Пӧртан	maaksi	муӧ (пӧрны)	maiksi	муясӧ (пӧрны)
Essiivi (Olento) Эма/Керанторъя	maana	муӧн (лоны)	maina	муясӧн (лоны)
Abessiivi (Vajanto) Торйӧдан	maatta	мутӧг	maitta	муястӧг

Индан-асалан суффиксъяс

Ӧтка лыд	Вуджӧдӧм	Уна лыд	Вуджӧдӧм
-ni	-ӧй	-mme	-ным
-si	-ыд	-nne	-ныд
-nsa, -nsä	-ыс	-nsa, -nsä	-ныс

Talo (керка):

Ӧтка лыд	Вуджӧдӧм	Уна лыд	Вуджӧдӧм
taloni	керкаӧй	talomme	керканым
talosi	керкаыд	talonne	керканыд
talonsa	керкаыс	talonsa	керканыс

Морта нимвежтасъяс

Ме	minä	Ми	me
Тэ	sinä	Ті	te
Сійӧ	hän (ловъя), se (ловтӧм)	Найӧ	he (ловъя), nе (ловтӧм)

Кадакывлӧн вежласьӧм

Kertoa (висьтавны):

Ӧнія кад

Ӧтка лыд	Вуджӧдӧм	Уна лыд	Вуджӧдӧм
kerron	висьтала	kerromme	висьталам
kerrot	висьталан	kerrotte	висьталанныд
kertoo	висьталӧ	kertovat	висьталӧны

Ӧнія кад, соссяна форма

Ӧтка лыд	Вуджӧдӧм	Уна лыд	Вуджӧдӧм
en kerro	ог висьтав	emme kerro	огӧ висьталӧй
et kerro	он висьтав	ette kerro	онӧ висьталӧй
ei kerro	оз висьтав	eivät kerro	оз висьталӧны

Колян кад

Ӧтка лыд	Вуджӧдӧм	Уна лыд	Вуджӧдӧм
kerroin	висьталі	kerroimme	висьталім
kerroit	висьталін	kerroitte	висьталінныд
kertoi	висьталіс	kertoivat	висьталісны

Колян кад, соссяна форма

Ӧтка лыд	Вуджӧдӧм	Уна лыд	Вуджӧдӧм
en kertonut	эг висьтав	emme kertoneet	эгӧ висьталӧй
et kertonut	эн висьтав	ette kertoneet	энӧ висьталӧй
ei kertonut	эз висьтав	eivät kertoneet	эз висьтавны

Локтан кад

Ӧтка лыд	Вуджӧдӧм	Уна лыд	Вуджӧдӧм
tulen kertomaan	кута висьтавны	tulemme kertomaan	кутам висьтавны
tulet kertomaan	кутан висьтавны	tulette kertomaan	кутанныд висьтавны
tulee kertomaan	кутӧ висьтавны	tulevat kertomaan	кутӧны висьтавны

Локтан кад, соссяна форма

Ӧтка лыд	Вуджӧдӧм	Уна лыд	Вуджӧдӧм
en tule kertomaan	ог кут висьтавны	emme tule kertomaan	огӧ кутӧй висьтавны
et tule kertomaan	он кут висьтавны	ette tule kertomaan	онӧ кутӧй висьтавны
ei tule kertomaan	оз кут висьтавны	eivät tule kertomaan	оз кутӧны висьтавны

Лыдакывъяс

0 - nolla

1 - yksi

2 - kaksi

3 - kolme

4 - neljä

5 - viisi

6 - kuusi

7 - seitsemän

8 - kahdeksan

9 - yhdeksän

10 - kymmenen

11 - yksitoista

20 - kaksikymmentä

21 - kaksikymmentäyksi

30 - kolmekymmentä

100 - sata

101 - satayksi

200 - kaksisataa

1000 - tuhat

1001 - tuhatyksi

2000 - kaksituhatta

1000000 - miljoona

1000001 - miljoonayksi

2000000 - kaksimiljoonaa

1000000000 - miljardi

Суомиӧн кывбур

Kun mä kuolen — leposija Ukrainassa suokaa, aavan aron keskelle mun hautakumpuin luokaa. Jotta Dneprin kohistessa nauttisin mä rauhaa, jotta sinne kuulisin, kun joki vanha pauhaa Vihollisen verta alkaa virta viedä milloin, Ukrainasta — haudastani minä nousen silloin. Rukoilemaan Jumalan luo menen sitten vasta, — siihen saakka välitä en minä Jumalasta Haudatkaa ja sorron kahleet lyökää voimain takaa Vihollisen kuumin hurmein arot pirskottakaa Ja kun yhteen yhtyy perhe uusi, suuri, vapaa — muistolleni sana hellä, hyvä omistakaa.

Ыстӧгъяс

• Цыпанов Йӧлгиньлӧн "Велӧдан суоми кыв!" велӧдчан небӧг
• Учебники
• Виталий Чернявский. Краткая грамматика финского языка
• Riitta Korhonen & Maria Vilkuna: Sananselityksiä — Ison suomen kieliopin termejä.
• Supisuomea
• Учебники финского языка
• Эстонско-финско-русский онлайн разговорник

Финн-йӧгра кывъяс
Йöгра котыр	Маддяр (венгер) кыв | Манси (вӧгул) кыв | Ханты (ӧстяк) кыв
Перым котыр	Коми кыв (стандартъяс: зыряна коми | перым коми | ёдз коми) | Удмурт кыв
Мари котыр	Мари кыв (стандартъяс: олык | курык)
Мордва котыр	Мокша кыв | Эрзя кыв
Финн котыр	Суоми кыв | Эст кыв | Выру кыв | Сету кыв | Вепс кыв | Водь кыв | Карел кыв | Лив кыв (†) | Ижора кыв
Саами котыр	Саами кыв (стандартъяс: анараш  | давви | кильдин | колтта | оарьел | юлев)
Важöн бырöм кывъяс	Мера кыв † | Мешшӧра кыв † | Мурома кыв †
	† Бырöм кывъяс