Cortex cerebri

Cortex cerebri in mammaliis est externum hemisphaeriorum cerebri stratum, ubi intra sex stratis I-VI variae cellulae nervales adsunt, simulque numerus neuronorum tantus est, ut complicatio necessaria esset.^[1] In cortice computationes amplae expediuntur.^[2]

Cortex cerebri
Cortices cerebri sunt strata externa loborum cerebri.
In sectione histologica cortices cerebri strata externa notanda (violacee). Fons: BrainMaps.org.
In microscopio cortices cerebri pleni neuronorum (nigre) apparent.
TA:	14.1.09.301

Cortex cerebri etiam substantia grisea vulgo dicitur. Dividitur fissura longitudinali in corticem dextrum et sinistrum.

Anatomia macroscopica

Cortex est pars exterior cuiusque hemisphaerae cerebri. Superficies eius gyris et sulcis plicata apparet. Crassities corticis humani 2-4 mm metitur, format 40% massae cerebralis.

Anatomia microscopica

Distinguitur secundum criteria histologica inter neocorticem, isocorticem, et allocorticem^[3].

In laminas isocorticis describendo methodus histologica momentum maximum habet. Saepissime in neuropathologia coloratio Nissliana adhibetur. Coloratio haec substantias basophilas omnium cellularum ostendit: chromatinum, nucleolum, reticulum endoplasmaticum, at invisibiles restant axona et dendrita. Colorationis Nisslianae ope laminae sex demonstrari potest.

Laminae neocorticis (coloratione Nissliana)

Laminae neocorticis

Ope colorationis Nisslianae neocortici humano sunt laminae sex, numerantur I-VI - lamina I est extrema, lamina VI intima. Laminae I-IV praecipue fibras indita aliarum cerebri partium accipiunt, laminae V et VI axona edita imprimis in thalamum emittunt.

Lamina I

Lamina I, extrema corticis, lamina molecularis vocitatur. Perikarya et neuronorum et cellularum glialium modo pauca videri possunt. Somata (perikarya) neuronorum saepe situm horizontalem (cellulae horizontales vel Cajalienses et Retzii), quae sunt interneurona, ostendunt. Quamquam ontogenesi ineunte mature et abunde generatae, quibus reelinum incrementi embryonalis cerebri secernunt, post partum vero apoptosis ope pleraeque destruuntur.

Lamina II

Lamina secunda est lamina granularis externa sive lamina corpuscularis vel lamina dysfibrosa. Ei plurae cellularum pyramidalium parvarum et cellulae non pyramidales sunt. Magnitudine eorum parva et rotunda cellulae non pyramidales vocitantur neurona granuliformia. Accipit lamina fibras assotiationis corticocorticales velut ex thalamo orientes, thalamocorticales. Imprimis hac in lamina inveniuntur, ut sexta in lamina, interneurona cum axonis brevibus at ramulis multiplibus, quorum synapsium GABA neurotransmissor inhibens est, ut eis momentum maximum in editis cellulis pyramidalibus laminae vicinae tertiae modificandis est^[4]. Recipiunt ipsa indita excitatoria aliarum cellularum, ut cellularum pyramidalium.

Lamina III

Lamina III nominatur lamina pyramidalis externa. Providentia vascularis, ut in lamina V, minor est. Iam prius suspicatum est, quidam morbi neurodegenerativi, ut morbus Alzheimerianus, lamina hac, initientur.

Lamina IV

Lamina IV est lamina granularis interna. Ei cellulae "granulares" insunt. Alteris corticis regionis plures adsunt, cortices hi nominatur granulares; at alteris corticis regionibus lamina IV abesse videut, haec regiones corticalis dicuntur agranulares. Coloratione secundum Nissl cellulae nervales laminae IV nucleum cum cytoplasmate tenui ostendunt. Ita differentia inter neurones et cellulas gliales haud facile licet.

Lamina V

Lamina V nominatur lamina pyramidalis interna. Lamina haec edita in diversas cerebri regiones, ut in nucleos basales mittit. Providentia vascularis, ut in lamina III, minor est.

Lamina VI

Lamina VI vocatur lamina multiformis. Lamina axona in thalamum emittit.

Nexus interni

• Cerebrum
• Cortex praefrontalis
• Morbus comitialis