duce

Solum duce Linguae multae ab hac subpagina tractatur. Vide etiam s.v. Duce.

Discretiva

duce dictio est in variis linguis:

• Anglice: duce
• Dacoromane: duce
• Italice: duce

Formae affines

Latine

duce

Proprietates grammaticales

Forma	Modus flexurae	originis
duce	casus ablativus singularis	substantivi dux

Appellatio pronuntiatusque

API: /ˈdu.ke/

(classice)

Syllabificatio phonetica: du·ce — morphologica: duc-e

dūcē

Proprietates grammaticales ^(Plautus)

Forma	Persona	Tempus	Vox	Modus	Verbum
dūcē	secunda singularis	praesens	activa	imperativus	dūcō (dūcere)

Appellatio pronuntiatusque

API: /ˈduːkeː/

(classice)

Syllabificatio phonetica: dū·cē — morphologica: duc-e

Dacoromane

duce

Proprietates grammaticales

Forma	Persona	Tempus	Vox	Modus	Verbum
duce	tertia singularis	praesens	activa	indicativus	duce

Forma	Modus flexurae	originis
duce	casus genitivus/dativus singularis	substantivi duce
duce	casus vocativus singularis	substantivi duce

Appellatio pronuntiatusque

API: /ˈdu.t͡ʃe/

Syllabificatio phonetica: du·ce — morphologica: duc-e

Loci

T. Maccius Plautus ca. -254…-184

Gaius Valerius Catullus -87…-54

M. Tullius Cicero -106…-43

Apuleius ca. 125-170

Anicius Manlius Torquatus Severinus Boetius ca. 480-525

antiq.

class.

class.

I

II

III

IV

V

VI

VII

VIII

IX

X

XI

XII

XIII

XIV

XV

XVI

XVII

XVIII

XIX

XX

XXI

Latinitas Romana

antiq.

• Apoecides: Quin omini omnes suppetunt res prospere.

sed tu hanc iube sis intro abduci.

• Periphanes: Heus, foras

exite huc aliquis. duce istam intro mulierem.

atque audin?

• Servus: Quid vis?
• Periphanes: Cave siris cum filia

mea copulari hanc neque conspicere. iam tenes?

in aediculam istanc sorsum concludi volo.

divortunt mores virgini longe ac lupae. —Epidicus Plauti ^[1][2]

class.  (ca. 85 a.C.n. / 669 a.u.)

• Nunc de praemiis consideremus. L. Licinius Crassus consul quosdam in citeriore Gallia nullo inlustri neque certo duce neque eo nomine neque numero praeditos, uti digni essent, qui hostes populi Romani esse dicerentur, qui tamen excursionibus et latrociniis infestam provinciam redderent, consectatus est et confecit. Romam redit: triumphum ab senatu postulat. —De inventione Ciceronis ^[3][2]

class.

• agite ite ad alta, Gallae, Cybeles nemora simul,

simul ite, Dindymenae dominae vaga pecora,

aliena quae petentes velut exules loca

sectam meam executae duce me mihi comites

rapidum salum tulistis truculentaque pelagi

et corpus evirastis Veneris nimio odio,

hilarate erae citatis erroribus animum. —Carmina Catulli ^[4][2]

class.  (ca. 30 p.C.n.)

• Ex quibus quia maxime pertinere ad rem concoctio videtur, huic potissimum insistunt; et duce alii Erasistrato teri cibum in ventre contendunt, alii Plistonico Praxagorae discipulo putrescere; alii credunt Hippocrati per calorem cibos concoqui; acceduntque Asclepiadis aemuli, qui omnia ista vana et supervacua esse proponunt: nihil enim concoqui, sed crudam materiam, sicut adsumpta est, in corpus omne diduci. —De Medicina Celsi ^[5][2]

Latinitas postclassica

saec. II.  (ca. 170 p.C.n.)

• At vos, qui Boeotias urbes adpetistis, ipso duce vestro fortissimo Lamacho deminuti debilem numerum reduxistis, cuius salutem merito sarcinis istis quas advexistis omnibus antetulerim. —Metamorphoseon libri XI Apulei ^[6][2]

saec. VI.  (ca. 523-525 p.C.n.)

• Quorum quidem tametsi est numerosus exercitus spernendus tamen est, quoniam nullo duce regitur, sed errore tantum temere ac passim lymphante raptatur. Qui si quando contra nos aciem struens valentior incubuerit, nostra quidem dux copias suas in arcem contrahit, illi vero circa diripiendas inutiles sarcinulas occupantur. —Consolatio philosophiae Boetii ^[7][2]

Fontes