Helleg Schrëft vun de Chrëschten From Wikipedia, the free encyclopedia
D'Bibel (gr. τα βιβλια - Bicher) ass d'Helleg Schrëft vun de Chrëschten. Et handelt sech ëm eng Sammlung vu Bicher a Bréiwer, déi tëscht 1000 v. Chr. an 100 n. Chr. am Mëttelmierraum geschriwwe goufen. Den Inhalt vun dëse Bicher ass ganz verschidden, sou fënnt een z. B. Heldenepen, Gesetzsammlungen, Spréchwierder, Berichter, Erzielungen, Gedichter, Gebieder, Bréiwer. Meeschtens ass den Inhalt mat dem jiddesch-chrëschtleche Gott a Relatioun.
Déi chrëschtlech Bibel besteet aus zwéi groussen Deeler, dem sougenannten Alen Testament an dem Neien Testament. Dat Aalt Testament ass gréisstendeels op Hebräesch geschriwwen an entsprécht der jiddescher helleger Schrëft. D'Neit Testament, dat op Griichesch geschriwwen ass, gëtt just vum Chrëschtentum unerkannt an handelt haaptsächlech vum Jesus. Fir den Islam ass d'Bibel och e wichtegt Buch, awer laang net sou wichteg wéi de Koran, dee fir d'Muselmanen dat onverfälscht Wuert vu Gott verkierpert.
Am 4. Joerhonnert gouf d'Bibel integral op Latäin iwwersat (Vulgata). Am 16. Joerhonnert huet de Martin Luther d'Originaltexter op Däitsch iwwersat. Am Protestantismus hat d'Helleg Schrëft zanterhier en héije Stellewäert. An der kathoulescher Kierch gouf déi wichteg Roll vun der Bibel beim Zweete Vatikanesche Konzil ënnerstrach: D'Bibel soll net nëmmen als Zitatereservoir gëlle fir Léieren ze justifiéieren, mä als sollech an als Ganzt eescht geholl ginn.
D'Wëssenschaft, déi sech mat der Ausleeung vun der Bibel befaasst, gëtt Exeges genannt. Hei gëtt et verschidde Richtungen. Am bekanntsten ass déi historesch-kritesch Exeges, déi den historeschen Entstéiungshannergrond vun den Texter studéiert, sou wéi d'Entstoen an d'Wuesse vun den eenzelen Texter, déi a ville Fäll e puermol modifizéiert an ergänzt gi sinn.
Fir den Ufank vum neie Kierchejoer 2009/2010, dem 1. Adventssonndeg (29. November 2009), huet den Äerzbistum Lëtzebuerg an Zesummenaarbecht mat den Éditions Saint-Paul en Evangeliar op Lëtzebuergesch erausginn. An deem Evangeliar, deen eigentlech en Evangelistar ass, fënnt een d'Evangelientexter vun de Sonndeger a vun de grousse Festdeeg aus der kathoulescher Liturgie. En ass mat 12 Biller vum Jean-Marie Biwer illustréiert. An der Aarbechtsgrupp "Iwwersetzung vun der Bibel op Lëtzebuergesch", déi un dësem Evangeliar geschafft hunn, waren: Claude Bache, Fränz Biver-Pettinger, Jeannot Gillen a Carine Hensgen.
Op der Websäit vun der Kathoulescher Kierch ginn no an no all déi Texter zesumme mat engem "Schlëssel", "Weeweiser" a Kommentaren, déi den Zougank zum Bibeltext erliichtere wëllen, op de Spaweck gesat[1].
Am Joer 2018 sinn d'Evangelium nom Matthäus, d'Evangelium nom Johannes an d'Evangelium nom Markus op Lëtzebuergesch verëffentlecht ginn. 2019 ass déi lëtzebuergesch Iwwersetzung vum véierten Evangelium, d'Evangelium nom Lukas, publizéiert ginn.[2]
Zur Zäit gëtt et awer nach ëmmer keng komplett Iwwersetzung vun der Bibel op Lëtzebuergesch. Dofir gëtt et op d'mannst dräi Grënn:
Et gëtt scho säit September 2020 eng komplett Versioun vun der Bibel, iwwersat vum RV1960 an d'Luxumburgues Sprooch. Iwwersat vum S. Palmer, mat technologeschen Iwwersetzungsinstrumenter. Dëst fannt Dir op: http://matew24.blogspot.com/2020/09/biblia-completa-en-luxemburguesdei.html
Et gëtt och nach aner Versich, d'Bibel oder Deeler vun der Bibel op Lëtzebuergesch z'iwwersetzen:
Lëscht vun de Bicher aus der Bibel (no der Reiefolleg vun der TOB (traduction oecuménique de la Bible)):
Genesis - Exodus - Levitikus - Numeri - Deuteronomium
Josua - Riichter - Samuel 1 - Samuel 2 - Kinneken 1 - Kinneken 2
Dës Bicher sinn op Griichesch geschriwwen an zielen dofir net fir de jiddesche Kanon a sinn an der Bibel vum Martin Luther dohier separéiert.
D'Nimm sinn an de jeweilegen Iwwersetzunge verschidden, well et konnt ee sech leider nach net op eenheetlech Nimm verstännegen.
Commons: Bibel – Biller, Videoen oder Audiodateien |
Seamless Wikipedia browsing. On steroids.
Every time you click a link to Wikipedia, Wiktionary or Wikiquote in your browser's search results, it will show the modern Wikiwand interface.
Wikiwand extension is a five stars, simple, with minimum permission required to keep your browsing private, safe and transparent.